Volgende eclips: Totale maansverduistering, 15-16 juni 2011


RINGVORMIGE ZONSVERDUISTERING
3 OKTOBER 2005



Zo verloopt de zonsverduistering in Spanje. Als de weersomstandigheden meewerken, zullen op 3 oktober tussen 09.40 en 12.25 u. op deze pagina live beelden worden getoond.
Animatie: Olivier Staiger/High Moon

Op maandagochtend 3 oktober is in een smalle strook door Portugal en Spanje en door het noorden en oosten van Afrika een ringvormige zonsverduistering te zien. Medewerkers van Volkssterrenwacht Mira uit Grimbergen (België) zijn afgereisd naar Aras de los Olmos op 80 km van Valencia in Spanje, en zullen van daaraf een live webcast verzorgen. Kennislink en Astronet brengen deze beelden van de ringvormige zonsverduistering live op deze pagina.

Live beelden op 3 oktober vanuit Spanje door Volkssterrenwacht Mira:


Klik op de 'ververs'knop van uw browser om het meest recente beeld te zien.

Vanuit Nederland en België zal op ongeveer hetzelfde tijdstip een gedeeltelijke zonsverduistering te zien zijn. Bezoek hiervoor de live webcast door Sterrenkids vanuit Lattrop (Twente, Overijssel) in Nederland. Meer informatie over de zichtbaarheid van de gedeeltelijke zonsverduistering in Nederland en België is verderop deze pagina te vinden.

ANDERE LIVE WEBCASTS:

  • Live! Eclipse 2005 (Madrid)
  • UND Webcast from Spain
  • High Moon (Madrid)
  • Saros (valencia)
  • Agrupacíon Astronómica Coruñesa
  • Vysílací EAI (Tsjechië)
  • Sociedad Astronómica Granadina
  • Universidad Complutense de Madrid
  • Unione Astrofili Italiani (Italië)
  • Sterrenkids (Nederland)


    MAANDAGOCHTEND MEER DAN DE HELFT VAN DE ZON VERDUISTERD


    Maandagochtend 3 oktober, van ruwweg tien voor tien 's ochtends tot tien voor half één 's middags, ontbreekt een gedeelte van de zon. De Nieuwe Maan schuift dan precies tussen de aarde en de zon door, zodat in een smalle strook over het aardoppervlak een centrale zonsverduistering optreedt. Als de maan dichtbij de aarde staat, kan de zon daarbij totaal worden verduisterd. Maar op 3 oktober staat de maan juist ver van de aarde en is daardoor niet groot genoeg aan de hemel om de zon volledig te bedekken. Er blijft een felle ring van de zon over en het wordt dan ook nergens echt donker.

    De ringvormige fase is alleen te zien in een smalle strook van Portugal, Spanje (en een deel van het eiland Ibiza), Algerije, Tunesië, Libië, Tsjaad, Soedan, Ethiopië, Kenia en Somalië. Daar schijnt de zon maximaal 4 minuten en 32 seconden lang als een dunne ring aan de hemel.



    Zichtbaarheidsgebied van de zonsverduistering.
    Illustratie: Fred Espenak/NASA/Goddard Space Flight Center



    De ringvormige zonsverduistering in Spanje en Noord-Afrika.
    Illustratie: Fred Espenak/NASA/Goddard Space Flight Center




    Twee jaar geleden, op 31 mei 2003, vond eveneens een ringvormige zonsverduistering plaats. Net als bij de eclips van 3 oktober het geval zal zijn, was die in Nederland en België als een gedeeltelijke eclips te zien.
    De ringvormige zonsverduistering van 31 mei 2003, gefotografeerd door Markus Burch uit Zwitserland, te Ólafsfjörður, IJsland.



    Klik voor een animated gif van het verloop van de zonsverduistering over ons halfrond door Larry Koehn van
    Shadows & Substance.


    GEDEELTELIJKE ZONSVERDUISTERING IN NEDERLAND EN BELGIË

    In Nederland en België is 'slechts' een gedeeltelijke zonsverduistering te zien. Maar het is een zeer fraaie eclips, waarbij omstreeks 11.05 u. zo'n zestig procent van de zonnediameter door de maan zal worden bedekt.

    In het midden van Nederland begint de zonsverduistering om 09.54 u. Aan de rechter bovenrand van de zon wordt dan een klein deukje zichtbaar. De hap uit de zon wordt groter, totdat om 11.06 u. aan de rechterkant zestig procent van de zonnediameter door de maanschijf verduisterd is. Daarna wordt de hap uit de zon weer kleiner, totdat om 12.22 uur de laatste indeuking aan de onderkant van de zon verdwijnt.



    Ongeveer zo ziet de verduisterde zon er kort na 11 uur 's ochtends uit in Nederland en België.
    Foto: Carl Koppeschaar


    In de tabellen hieronder zijn de tijdstippen van begin, maximum, einde en de grootte van de verduistering voor enkele plaatsen in Nederland en België te zien. Onder de grootte wordt het percentage van de bedekte zonnediameter verstaan. Van het zonsoppervlak wordt in Nederland en België iets meer dan de helft bedekt. De hoogte van de zon boven de horizon bedraagt aan het begin van de eclips 18o, tijdens het maximum 26o en op het einde van de verduistering 32o.

    De gedeeltelijke zonsverduistering in Nederland:

    Plaats Begin Maximum Einde Grootte
    Alkmaar 09:54:00 11:05:23 12:21:08 0,591
    Amersfoort 09:54:01 11:05:52 12:22:09 0,595
    Amsterdam 09:53:50 11:05:29 12:21:32 0,595
    Apeldoorn 09:54:36 11:06:23 12:22:30 0,588
    Arnhem 09:54:17 11:06:18 12:22:43 0,593
    Breda 09:52:48 11:05:14 12:22:17 0,614
    Den Bosch 09:53:24 11:05:44 12:22:36 0,606
    Den Haag 09:53:00 11:04:55 12:21:22 0,607
    Dordrecht 09:52:59 11:05:11 12:21:57 0,610
    Eindhoven 09:53:14 11:05:50 12:23:00 0,610
    Enschede 09:55:26 11:07:11 12:23:12 0,579
    Geleen 09:53:05 11:06:08 12:23:51 0,616
    Groningen 09:56:23 11:07:03 12:21:46 0,560
    Haarlem 09:53:37 11:05:15 12:21:19 0,597
    Heerlen 09:53:07 11:06:14 12:24:01 0,616
    Leiden 09:53:14 11:05:06 12:21:28 0,604
    Maastricht 09:52:50 11:05:59 12:23:51 0,620
    Nijmegen 09:54:02 11:06:12 12:22:50 0,597
    Rotterdam 09:52:55 11:05:01 12:21:42 0,609
    Tilburg 09:53:03 11:05:30 12:22:33 0,611
    Utrecht 09:53:42 11:05:38 12:22:01 0,599
    Zaanstad 09:53:50 11:05:25 12:21:24 0,594
    Zoetermeer 09:53:07 11:05:05 12:21:35 0,606
    Zwolle 09:55:05 11:06:31 12:22:13 0,580

    De gedeeltelijke zonsverduistering in België:

    Plaats Begin Maximum Einde Grootte
    Aalst 09:51:27 11:04:30 12:22:23 0,636
    Antwerpen 09:52:05 11:04:52 12:22:25 0,626
    Bergen 09:50:51 11:04:21 12:22:50 0,648
    Brugge 09:51:06 11:03:51 12:21:27 0,637
    Brussel 09:51:36 11:04:45 12:22:45 0,635
    Diest 09:52:22 11:05:24 12:23:09 0,624
    Essen 09:52:23 11:04:56 12:22:09 0,620
    Geel 09:52:30 11:05:22 12:22:54 0,621
    Gent 09:51:19 11:04:14 12:22:01 0,636
    Geraardsbergen 09:51:09 11:04:21 12:22:26 0,641
    Hasselt 09:52:34 11:05:39 12:23:27 0,623
    Kortrijk 09:50:43 11:03:49 12:21:53 0,646
    Leuven 09:51:58 11:05:05 12:23:00 0,630
    Luik 09:52:27 11:05:50 12:23:59 0,627
    Maaseik 09:53:08 11:06:04 12:23:47 0,614
    Mechelen 09:51:56 11:04:54 12:22:39 0,629
    Namen 09:51:40 11:05:11 12:23:36 0,638
    Neerpelt 09:52:58 11:05:46 12:23:11 0,615
    Oostende 09:50:51 11:03:35 12:21:12 0,641
    Oudenaarde 09:50:59 11:04:06 12:22:07 0,642
    Poperinge 09:50:17 11:03:21 12:21:23 0,651
    Schaerbeek 09:51:39 11:04:48 12:22:47 0,634
    Sint-Niklaas 09:51:47 11:04:37 12:22:13 0,630
    Tongeren 09:52:30 11:05:45 12:23:43 0,625
    Turnhout 09:52:39 11:05:21 12:22:41 0,618
    Ukkel 09:51:35 11:04:46 12:22:47 0,635
    Veurne 09:50:29 11:03:20 12:21:07 0,647

    De eerstvolgende zonsverduistering die vanuit Nederland en België zal zijn te zien na 3 oktober 2005, is die van 29 maart 2006. In Nederland en België wordt dan meer dan een derde van de zonnediameter bedekt, terwijl vanuit een smalle strook door Afrika, Turkije en Azië een totale zonsverduistering te zien zal zijn.

    KIJK NIET RECHTSTREEKS IN DE ZON!

    Het is buitengewoon gevaarlijk om met het blote oog naar de zon te kijken! Dat kan onherstelbare schade aan de ogen veroorzaken! Kijk met een speciaal eclipsbrilletje, of projecteer het zonsbeeld met een verrekijker of een telescoop om de ogen voor verblinding te vrijwaren. Een gewone zonnebril is beslist onvoldoende en zeer gevaarlijk! Zie voor meer informatie onder 'Veilig waarnemen'.



    De projectiemethode, waarbij het zonsbeeld achter een kijker wordt geprojecteerd op een stuk wit papier of karton, en waarbij het beeld wordt scherpgesteld met behulp van het oculair.
    Illustratie: ESO

    In Grimbergen (Vlaanderen) stelt Volkssterrenwacht Mira die dag zijn telescopen en zijn expertise ter beschikking van het grote publiek. Met de sterrenkijkers van MIRA kan iedereen in volle veiligheid het zeldzame fenomeen volgen. Aanvullend is er ook een multimediaprogramma over eclipsen en over het systeem Zon-Aarde-Maan. Bovendien kunnen in de sterrenwacht ook live de beelden kunnen volgen van de expeditie van Mira-medwerkers naar Spankje, waar de eclips ringvormig is. Volkssterrenwacht Mira is op maandag 3 oktober doorlopend geopend van 9 tot 13 uur. Toegangsprijs € 3,00.

    Carl Koppeschaar


    MEER INFORMATIE



    Algemeen

  • KNMI, Nader Verklaard: Zonsverduistering
  • Wikipedia: Zonsverduistering
  • Stichting De Koepel: Zonsverduistering.nl
  • Solar Eclipses for Beginners
  • NASA Eclipse Home Page


    De zonsverduistering van 3 oktober 2005

  • KNMI: Zonsverduistering op maandag 3 oktober
  • ESA lokale informatie België: De zon speelt verstoppertje
  • Volkssterrenwacht Urania: Zonsverduistering 3 oktober
  • Sky & Telescope: The October 3rd Annular Solar Eclipse

    Veilig waarnemen

  • Veilig waarnemen
  • Eclipsbrilletjes belicht
  • Lijst van opticiens (per provincie in België) waar eclipsbrillen zijn te verkrijgen
  • Eye safety during solar eclipses
  • Safe Sunwatching
  • Current solar images

    Fotograferen

  • Foto's 3 oktober 2005
  • Solar Eclipe Photography

    Toekomstige zonsverduisteringen

  • In Nederland zichtbare zonsverduisteringen
  • Central Solar Eclipses: 1991-2030
  • Upcoming eclipses
  • CalSky: Ihre Sonnenfinsternisse

    Volkssterrenwachten in Nederland en België

  • Publiekssterrenwachten (Nederland)
  • Volkssterrenwachten (België)

    Weersverwachting

  • KNMI
  • Meteonet

    Voorgaande live webcasts door Kennislink i.s.m. Astronet:

  • Totale maansverduistering 28 oktober 2004

  • Venusovergang 8 juni 2004

  • Totale maansverduistering 4 mei 2004

  • Totale maansverduistering 8-9 november 2003

  • Gedeeltelijke zonsverduistering 31 mei 2003

  • Totale maansverduistering 16 mei 2003

  • Mercuriusovergang 9 mei 2003