SdP --> De serie   Verhaallijn   Ned. bewerking   Verschillen SdP/BotP   Geluid   In de media   SdP merchandise   Interview Jaap Stobbe

Jaap Stobbe: de stem van Jason

en vele andere Kinderbios-figuren

Jaap Stobbe kan zich Strijd der Planeten niet meteen herinneren, maar Avro's Kinderbios wel. Hoewel hij de 'Strijd'-afleveringen nooit heeft gezien toen ze 'tv-klaar' waren, is hij best bereid een interview te geven over de nasynchronisatie. Voor het interview bekijkt hij de Nederlandstalige aflevering van Magnetic Attraction, een aflevering waarin Jason een grote rol heeft (hij krijgt ruzie met Mark over het leiderschap).

Als ik binnenkom is Jaap Stobbe net aan het eind van de aflevering gekomen. Hij is enthousiast dat hij Arno Guldemond, die Mark een stem gaf, hoort. 'Wij kenden elkaar van de mulo in Den Haag en hebben met Dick Poons en mijn eerste vrouw Ria een cabaretgroepje gehad. Ik denk dat het een jaar of tien, twaalf heeft bestaan. Arno is nog getuige geweest bij mijn eerste huwelijk. Hij verhuisde later naar Raalte waar hij een boekhandel begon. Die had hij al toen hij dit insprak - na jaren kwamen we elkaar bij Avro's Kinderbios weer tegen. Inmiddels is het contact trouwens verwaterd.'

Hoe bent u bij deze serie terechtgekomen?
'Ze hebben me gebeld. Ik deed al verschillende dingen voor Ring Workshop (het bedrijf dat Avro's Kinderbios produceerde, TB) en ik was al gevraagd voor werk bij de Avro. Ik weet niet hoeveel stemmen ik daar heb ingesproken, maar ik herinner me wel Inky de inktvis nog. Die was erg populair bij kinderen. Ik heb toen voor het eerst dat hoge stemmetje gebruikt dat ik later ook voor de Poppenkraam gebruikte.'

Hoe ging de rolverdeling in zijn werk?
'Producer en regisseur Theo de Vos verdeelde de rollen. Het interesseerde me niet, want ik kende de series niet.'

Hoe ging het inspreken in zijn werk?
'Als ik me goed herinner hadden we geen monitor, maar spraken we in op geluid: op de Engelse stem. Je luisterde wanneer die stemacteur ging ademhalen om te gaan praten, want dan moest jij wat zeggen. Maar daardoor was je zelf dus altijd al later met ademhalen. Misschien hadden we wel een monitor, dat weet ik niet meer zeker - dan is het een kleintje geweest. Maar het werkt handiger met een timecode erachter, dan zorg ik ervoor dat ik precies op tijd ben.
Ik vind de nasynchronisatie hiervan trouwens slecht. Ik hoor mezelf spreken, maar ik zie dat de lip sync niet klopt. Je ziet ook dat ze iets zeggen op het moment dat ze hun mond dichthouden en omgekeerd. Toch waren we bij Ring Workshop wel een tijdje bezig met zo'n aflevering. Voor deze serie heb je een rol of tien, twaalf en we waren dan bijvoorbeeld met zijn zessen. De rest kwam op een ander tijdstip. Ik kan me bijvoorbeeld niet meer herinneren dat IJf (Blokker, TB) erbij zat. Maar je zat nooit alleen. Nu wel en dat is minder gezellig. Het leuke bij Ring Workshop was dat de verhalen loskwamen als je even niets te doen had en dan was het lachen.
Later heb ik veel meer van dit soort werk gedaan, bij Meta Sound, ook live action. Maar nu zit je alleen in de studio. Zelfs als je een duet zingt, zing je alleen je eigen partij in. Wanneer je dat met zijn tweeën doet en één van de twee maakt een fout moet je het allebei over doen.'

Jason Werden er meerdere afleveringen en/of series tegelijk opgenomen?
'De mensen werden zo bij elkaar gehaald dat het uitkwam met de series die ze inspraken. Er waren er veel met Joop Doderer en Coen Flink, die het toen erg druk hadden en daarmee werd rekening gehouden. Als er iemand klaar was, ging die weg en dan kwam de volgende. Het was erg gezellig en dus leuk om te doen.'

In de Nederlandse versie heeft Comp 7 een echo achter zijn stem. En in deze aflevering zingt hij de top-40 hit 'een paard in de gang' in plaats van een traditioneel liedje als 'row the boat'. Wie bepaalt dit soort dingen?
'Dat deed Theo de Vos. Dat vervangen van tekst is trouwens moeilijk, want de verhalen moeten rekening houden met eventuele lip sync en dat is sowieso moeilijk te krijgen. Nu zit in deze serie geen nuance qua lipbewegingen, maar bij live action bijvoorbeeld wel. In het Engels heb je 'th' en daar is geen Nederlands synoniem voor. Het is een heidens werk want je moet het goede woord vinden dat past, maar het moet ook nog passen in de context van de zin.'

U vindt de nasynchronisatie niet sterk. Toch vindt een aantal fans dat zowel de Amerikaanse als de Nederlandse versie een behoorlijk goede intonatie hebben. In hoeverre wordt bij het inspreken nog op de Amerikaanse versie gelet?
'Daar wordt erg op gelet. De Amerikanen spreken anders in. Zij nemen eerst de stemmen op en tekenen pas daarna, maar deze serie hebben zij natuurlijk ook nagesynchroniseerd. Inspreken is eenvoudiger met vier of vijf mensen, want je geeft antwoord op elkaar. Tegenwoordig wordt de band doorgespoeld als je vijf minuten niets te zeggen hebt. Ik vraag daarom altijd wat ik in de tussentijd doe, want er gebeurt een hoop waarop ik later reageer en dat is moeilijk. Ik laat in het begin ook altijd het verhaal vertellen. Eigenlijk is het hoorspel met beelden.'

Hoe is het om geconfronteerd te worden met 'oud werk' dat blijkbaar heel veel indruk heeft gemaakt op een aantal mensen?
'Het is verleden tijd. Ik leef nu. Het enige wat ik gelijk doe als ik iets van vroeger terugzie, is mezelf bekritiseren. Dat is het vervelende ervan. Gelukkig heb ik wel afgeleerd om mezelf te bekritiseren waar anderen bij zijn.'

vervolg interview