home stukje geschiednis verzameling index He, hallo ! link afdeling the Beeb over deze site the Beeb
  Voor ieder die niet weet waar ik het over heb zal ik hier een kleine introductie geven van het meest briljante 8 bit computer systeem ooit gemaakt. Het is een onmogelijke taak om alles op te noemen, maar ik zal een poging wagen. Mocht je het hele verhaal een beetje achter je willen laten, kun je hier naar beneden.
 

   
 
BBC microcomputer, de geboorte van Elite
BBC master
BBC master compact
BBC master compact
een paar specificaties
 
bouwjaar   1981
processor   6502 2 MHz
RAM   16k model A, 32k model B
ROM   32k (zie ook tekst)
 
connectoren (achterop en onderop)
 
UHF TV   Prima beeld op een kleuren TV
Video   Hier kan je een monochrome monitor aansluiten
RGB   En hier een RGB kleurenmonitor
Analoog   Vier kanalen analoog naar digitaal
RS-423   Serieële poort
Cassette   Hiermee kan je met 1200 of 300 baud programma's bewaren op tape
Econet   Voor een netwerk van BBC's.
Disk drive   Hiervoor moeten er wat IC's bij (disc controller en disc OS ROM)
Printer   8 bits parallele printer poort
User port   Vrij te gebruiken 8 bits poort
1 MHz bus   Een data bus voor randapparatuur
the Tube   Zeer snelle aansluiting voor tweede processor
 
Grafisch is hij tot aardig voetenwerk in staat met de motorola MC6845 CRTC video controller en van Acorn zelf een programeerbare video ULA chip. Hardwarematig scrollen, snelle palletwisselingen, van alles is mogelijk in de volgende beeldscherm modes.
 
mode 0   80 x 32 karakters, 640 x 256 pixels in 2 kleuren
mode 1   40 x 32 karakters, 320 x 256 pixels in 4 kleuren
mode 2   20 x 32 karakters, 160 x 256 pixels in 16 kleuren
mode 3   80 x 32 karakters, dit is een tekst mode in 2 kleuren
mode 4   40 x 32 karakters, 320 x 256 pixels in 2 kleuren
mode 5   20 x 32 karakters, 160 x 256 pixels in 4 kleuren
mode 6   40 x 25 karakters, dit is een tekst mode in 2 kleuren
mode 7   40 x 25 karakters, dit is de teletext mode
 
Verder kun je er ook geluid mee maken :
 
Texas Instruments SN76489 AN geluidschip met drie geluids generatoren en een ruis generator. Alle stemmen hebben een volume regeling van 0 tot 15 of kunnen door een volume envelope (Attack, Decay, Sustain en Release) worden bestuurd. Het bereik is 7 octaven. Wat deze chip geen eer aan doet is dat het geluid uit een ingebouwd speakertje komt.
 

Bij Acorn had men de Atom gemaakt. Dit kleine computertje kon je zelf bouwen als je dat wilde en het was al een potente rakker. "Dit kan beter" moeten ze toen hebben gedacht en bouwden de Proton. De BBC* was dit niet ontgaan en daar verkoos men deze machine boven andere om te gebruiken bij hun Computer Literacy Project. Een grootschalige onderneming om Engeland met de computer kennis te laten maken. Vandaar BBC microcomputer, ofwel 'the Beeb'. Dankzij dit project is de Beeb dan ook massaal verspeid in Engeland.

Het mooie aan deze machine is vooral de hardware. Voor alles wat er in een computer moet gebeuren en vooral ook voor wat er later nog gaat gebeuren zijn voorzieningen getroffen. Het is dan ook een indrukwekkend gezicht om een Beeb belly up te zien, hier en daar bevinden zich wat stekkers met aansluitingen voor printers, discdrives, tweede processoren en nog wat.
Ook binnenin is het feest, daar zitten in een standaard model B vijf sockets voor ROM's. Twee daarvan zijn als het goed is bezet met het Operating Sytem ROM van 16k en het BASIC ROM van 16k. De rest kun je volduwen met andere ROM's zoals tekstverwerkers, floppy OS of eigen EPROMS's van 4, 8 of 16k. Deze kunnen allemaal via machinetaal in plaats van het BASIC ROM worden geadresserd (in geval van sideways RAM zoals de BBC B+ en Master Series kan het ook RAM zijn). Het OS ondersteunt deze ROM's op uitstekende wijze, onbekende commando's bijvoorbeeld worden aan alle ROM's aangeboden.

De firmware liegt er ook niet om. Ten eerste het Operating System. Hier word je pas echt verwend met een dijk van een OS dat de hele computer op eenvoudige wijze in z'n greep heeft. Alles is helder en overzichtelijk en met het oog op uitbreiding in elkaar gezet, veel van de Beeb's kracht zit dan ook in dit OS verscholen.
En ten tweede de bekende BBC BASIC. Dit is een krachtige en razendsnelle BASIC variant met een hang naar het zogenoemde 'gestructureerd' programmeren. Ook zit er een assembler in die op eenvoudige wijze door de BASIC heen is te gebruiken.
Andere programeertalen zijn ook mogelijk door middel van een ROM, deze kun je gebruiken in plaats van BASIC. Naast die andere programmeertalen zoals LISP, FORTH of LOGO zijn er nog veel andere soorten ROM's, zoals disc utilities, BASIC uitbreiding, spreadsheets, grafisch enzovoort.

Zoals al gezegd heeft deze machine veel mogelijkheden tot uitbreiding. Je kunt bijvoorbeeld met de Econet verbinding honderden Beebs aan elkaar knopen tot een groot netwerk, de speech processor en ROM op het moederbord steken en je Beeb laten praten, je eigen ROM met commando's er bijsteken, een synthesizer besturen, of nog een van de vele andere randapparaten er aanhangen. Verder zijn er verschillende tweede processoren op aan te sluiten : een Zilog Z80 met 64k RAM, een tweede 6502 met ook 64k RAM of zelfs een 68000 processor behoort tot de mogelijkheden. Teletext of videotext is ook niet zo'n groot probleem want er is al een teletext mode beschikbaar. Er zijn veel verschillende randapparaten gemaakt vanwege de enorme afzetmarkt in Engeland, je komt de gekste dingen tegen.

Het apparaat zelf zit verder in een kwalitatief hoogwaardige behuizing met een uitstekend toetsenbord met de bekende rode functietoetsen.
Er zijn nog veel latere modellen op de markt geweest. Eerst was er de BBC B+ met 32/64K sideways RAM. Later kwam de Master Series, deze hadden allemaal meer RAM (128K, 512K) en een nieuwere processor, de 65C02. Er zijn ook nog Masters met second processors geweest, en ook nog de Master compact. Mocht je laatstgenoemde nog over hebben . . .

Het moge dan ook duidelijk zijn dat de Beeb torenhoog boven alle andere tijdsgenoten uitstak, dat deed de prijs trouwens ook.


* British Broadcasting Corporation.

 



 
   
 

Of je nu hier bent gekomen door het lezen van de introductie of door boven naar hier te hebben geklikt, je behoort (nu) in ieder geval tot de mensen die iets weten over de BBC microcomputer.

Mocht er een belletje gaan rinkelen en ligt er zo'n exemplaar bij u op zolder ? Niets aan de hand, voor dit probleem heb ik deze eenvoudige instructies opgesteld zodat ook uw oude Beeb verzekerd is van een waardig voortbestaan.

Weet je wel waar het allemaal over gaat en je hebt ROMS's, second processor, prestel, bitstick, AMX mouse, music 500/5000, speech chips, sideways RAM, econet, Microvitec monitor, Elite, harddisc, joystick, rompacks, dozen, documentatie, floppy drives, software, highscores, onderdelen of 't een of 't ander, dan kun je mij best eens mailen om er over te vertellen.


de onderkant