Aljechin-Euwe , Amsterdam 31 oktober 1935
13e matchpartij , gespeeld in de achterzaal van cafe Van Klaveren in de Watergraafsmeer, zo staat te lezen in de imposante Euwe-biografie van Munninghof (Andriessen 1976). De match was een rondtrekkend circus, zo werd de tiende partij gespeeld in zaal 'Kunstmin' van het societeitsgebouw 'Ons Genoegen' in Gouda, de elfde partij in het haagse Hotel Witte Brug, de twaalfde in de Amsterdamse effectenbeurs, en de veertiende in de Japanse zaal van het Groningse hotel Frigge.
Een blik in de Gouden Gids bevestigt het vermoeden dat cafe Van Klaveren niet meer bestaat.
Het immer wakkere Euwe-team bracht een mooie lentemiddag door op het gemeentearchief, op zoek naar de exacte locatie van de plek waar deze partij gespeeld werd.
Allereerst gezocht in het 900 pagina's dikke adresboek van Amsterdam uit 1935.
Cafeuitbaters onder de naam Van Klaveren op de Weteringschans, de Martelaarsgracht 20-22 (Tegenwoordig cafe De Ster), en in de Hemonystraat. Tsja. Dat is nauwelijks de Watergraafsmeer.
Vervolgens op microfiche het Handelsblad van 30 en 31 oktober, en van 1 november 1935 doorgeworsteld, lekker voor je ogen is dat zeg.
Als schaker denk je dat de berichtgeving over de match met grote koppen op de voorpagina staat, en inderdaad stond daar in een van de kranten een kort berichtje,
de grote aandacht ging evenwel naar de oorlog in Abessinie, waar Mussolini zijn Caproni-101 bommenwerpers de cavalerie van de Negus Haile Selassie met gifgas liet bestoken. Elders vond ik het: "Gisteren werd de 13e partij gespeeld in cafe "Van Klaveren" op de Middenweg. Aha, da's de Watergraafsmeer. Maar helaas geen huisnummer, nog eens alles doorgespit. Niks.
Ten einde raad bedacht ik dat zo'n 900 pagina's dik boek in die tijd niet in een week vervaardigd kon worden, en dat een kersverse nering -de Middenweg was toen een nieuwbouwijk aan de rand van de stad- er wel eens net niet in gekomen kon zijn, dus het adresboek van 1936 geraadpleegd! Dat was in tegenstelling tot dat van 1935 op microfilm verkrijgbaar en dan mag je het echte ding niet inkijken, dus de ogen nog eens op proef gesteld, en ja: A.W.J. van Klaveren, cafeuitbater, Middenweg 88-90.
Een onderzoek ter plekke leert dat het pand half leeg staat, de RABO-bank gaat eruit, het is te huur. De andere helft wordt bezet door enkele notarissen: Blekemolen, Nyst en Nijenhuis. (!! sic, tsja, het zal de duivel wel zijn, dan wel een andere voorzienigheid die met deze dingen speelt!) Men keek er van op dat in hun pand in 1935 de 13e matchpartij werd gespeeld, al was men van mening dat dat in de RABO-helft zou zijn geweest. Veel tijd was er niet, mijn indruk was dat het notariaat goed loopt.
Welnu, de helft van het pand is leeg en staat te huur. Mij dunkt dat hier een taak voor het bestuur is weggelegd. Het zou mooi zijn als Schaakclub Max Euwe Amsterdam deze historische plek voor de schaakgeschiedenis zou kunnen behouden! Een bescheiden museum lijkt gewenst. Er kan een stelling uit bovenstaande partij getoond worden, temeer als het lukt de indertijd gebruikte stukken te identificeren. Enkele toepasselijke voorwerpen kunnen getoond worden, ik denk aan de revolver die Euwe bij zich placht te hebben op zijn nachtelijke wandelingen van zijn schaakclub VAS naar de Watergraafsmeer.
Maak er iets moois van heren!
Door deze bezigheden is het commentaar bij de partij vooralsnog onvolledig.
|
Terug naar Euwe-Site