KERSVERS
Woensdag 14 juli 2004
Waar
gaat de droomwever dit keer heen? Niet naar een opsomming van komende poëziefestivals
- in het nieuwe Passionate Magazine staan ze niet alle vermeld
- die ik voor morgen (de Dag van Morgen) bewaar.
Waarheen voert de dromenwever ons dit keer? Waar zijn de vroegere helden
gebleven, de futurologen die ons een pikzwarte, rozerode, moeilijke dageraad
aankondigden, de Werkgroep 2000, de Kwintessens & Synthese-zoekers?
Ik hoef al gaande langs de boekenkast in de gang maar vier boeken op te
pakken om me af te vragen: wat was hun impact? Zijn de ideeën blijven
hangen, is er iets in gang gebracht? Op dit moment zelfs niet de behoefte
op het wereldwijdnet daarnaar te zoeken; ongetwijfeld ergens een onbeheerd
ruimtestation, dat sinds 1999 stuurloos in de virtuele werkelijkheid blijft.
Wie kust de schone slaapster wakker? Op wie wachten wij?
Wel ontroerend was het voor mij, die onlangs enkele oude vertalingen van
Antonin Artaud als aanvang van een nieuwe bloemlezing (link links) plaatste,
en gisteren vergeefs naar de Canto General van Pablo Neruda zocht,
dit tussen haakjes, om te ontdekken op http://www.antoninartaud.org,
dat daar hetzelfde gedicht mij aanKEEK: 'un corps neuf où vous
ne pourrez plus jamais m'oublier.' Ga dat maar eens NedStat vertellen,
lachte hij in zijn nog dooiere eendje. Derrick vertelde me gisteren via
Ray Mazurek (goed gespeld? bij leven lid van The Doors-familie)
uit een oud chinees boekje te hebben geleerd uit te vinden in je hoeveelste
leven (van de negen die je mag leiden, als elke andere cool cat) je bent.
Je telt gewoon de dagen maanden en geboortejaar numerologisch bij elkaar,
altijd terugbrengende tot een getal tussen de l en de 9, en laat ik nu in
mijn negende leven zitten! Ha, het werd tijd. Betekent zulks dat ik straks
mag kiezen tussen Nirwana (of is dat slechts een Projektie?) of terugkeren
als Boddhisattva, die zijn eigen Verlichting weigert zolang niet Iedereen
verlicht is? Vragen die om geen enkel antwoord vragen - het is maar dat
je het weet - en wat doe ik nu met die vier boeken, moet en mag ik die gaan
besnuffelen?
E.F.Schumacher: Hoe kleiner hoe beter, Ambo l979. Van Schumacher
is de kreet Small Is Beautiful. OK.
Brian Swimme: The Universe is a Green Dragon (A Cosmic Creation
Story). Bear & Company, Santa Fe, New Mexico l984, met negen sterrenevelfoto's,
om je vast thuis te brengen.
Heinz Pagels: The Dreams of Reason. The Computer and the Rise of
the Sciences of Complexity, Simon & Schuster, l988 - daar ga ik toch
eens een nader kijkje in nemen.
Michael J.Behe: De zwarte doos van Darwin (het biochemische vraagteken
bij de evolutie), Ten Have l997. Edith legt de stofzuiger neer, aber natürlich
mijn baasje! en komt deze wereldwijde droom aan de man brengen, terwijl
ik mijn bezoekers (Meer, meer!) een goede dag toewens.
Vive la Révolution! Simon V.
Dinsdag 13 juli 2004
Hij
is niet meer 'onder ons', leefde van 31 januari 1931 en overleed 8 juli
jongstleden: Pieter Brattinga,. wiens gedistingeerde verschijning en meer
dan aimabele persoonlijkheid mij altijd zullen bijblijven. In de jaren dat
hij in de cantine van de Hilversumse Steendrukkerij De Jong & Co van
zijn vader, waar hij opgroeide tussen letterkasten en inktrollen, tentoonstellingen
organiseerde (onder veel meer een geurenexpositie van Wim T.Schippers -
om het uur muskus, sinaasappel of potlood -, de Cobra-schilders, foto's
van Ed van der Elsken en Eddy Posthuma de Boer en tekeningen van Opland),
werden de vernissages steevast gevolgd door feesten in huize Groeneveld
in Baarn, toen nog bewoond door Joop Colson en zijn vrouw: memorabele feesten
in park en tuin. In opdracht van de door hem opgerichte Form Mediation International-organisatie
schreef ik een Proeve van Kommunikatie, in l967 door Uitgeverij
de Bezige Bij uitgegeven, met hand- en voetnoten van de auteur.
Ik citeerde daarin uit een redevoering, door R.Buckminster Fuller voor een
architectuurcongres in Parijs gehouden: 'Astronauten, piloten, zeelieden
en mensen van alle landen gebruiken en waarderen kleine transistors, omdat
transistors zoveel meer doen, zo veel meer betrouwbaar met zo veel minder.
Zo ook veroorzaken ontelbare onzichtbare verbindingen, chemische en elektromagnetische
apparaturen veel meer met minder. Deze onzichtbare, over de gehele wereld
wisselwerkingen veroorzakende uitvindingen werden niet door iemand gemaakt
als een goedwillende wereldrevolutie. Maar hun veel omvattende integrerende
en interversnellende meer-door-minder activiteiten vertegenwoordigen een
revolutie die over de gehele wereld zelfs politiek welkom is. Computers
en plastics zijn overal gewenst. Het eeuwenlange onbewust meer-door-minder
wordt nu bewust geaccepteerd als het begin van een verenigde wereldrevolutie
- even onverbiddelijk en alles overtreffend tegenover de wil van de mens
als een aardbeving.'
Met een tentoonstelling van Buckminster Fuller en een Kwadraat-blad
aan hem gewijd, introduceerde Pieter diens ideeën in Nederland. Mij
stelde Pieter in staat drie keer een bloemlezing met dichtershandschriften
als Kwadraatblad uit te geven, onder de titel Schrijf-taal: Collectors
items, inderdaad. (Written language, Langue écrite, Geschriebene
Sprache). Als typograaf, ontwerper - postzegels, affiches -en tentoonstellingsinrichter
(Kröller-Müllermuseum) streefde hij zelf ook naar meer-met minder,
als aanhanger van de Zwitserse school (Tsjichold) stelde hij: 'Ik houd van
orde, netheid en opgeruimdheid. Het comfort van de lezer staat bij mij altijd
voorop.'
Een overzicht van zijn werk is te vinden in de Nederlands-Japanse coproductie,
een tweetalig album van bijna 3oo pagina's De Activiteiten van Pieter
Brattinga, een Tijdsbeeld, in l989 verschenen bij SDU-Kodansha, Tokio,
verzameld, geverifieerd en verwerkt door Geneviève Waldmann. ISBN
90-12-06213-6.
Opnieuw een tijdgenoot in andere sferen dan dit ondermaanse beland; hij
zal worden gemist door vrouw en kinderen, en zijn talloze vrienden. Hij
rust, daar ben ik zeker van, in vrede. Hij was een kosmopolitisch Nederlander,
waartoe zijn vorming op een Quakerschool ongetwijfeld zal hebben bijgedragen.
Maandag 12 juli 2004
"Ik
vind het belangrijk dat een dichter rekenschap aflegt van waar hij als niet-dichter
mee bezig is. Ik zou beginnende dichters nooit aanraden achter een bureau
te gaan zitten met een blanco stuk papier, maar allereerst zeggen: zet je
oren en ogen open. Alle tentakels uit. Lezen, film, theater, maar net zo
goed gesprekken in de tram. Voor mij komt de urgentie vaak van buitenaf.
Poëzie moet nódig zijn, een deel van je leven zijn of zoals
de Zuid-Afrikaanse dichteres Antjie Krog zegt: 'om te asem haal'."
Aan het woord is Alfred Schaffer (in een interview met Elisabeth Lockhorn
in Vrij Nederland van deze week). Na een studie Nederlands en theaterwetenschappen,
vertrok hij acht jaar geleden, op zijn eenentwintigste, voor drie maanden
naar Zuid-Afrika om er uiteindelijk acht jaar te verblijven. "Men was
aan de Universiteit van Kaapstad geïnteresseerd in de scriptie die
ik schreef en stelde me voor die uit te bouwen tot een proefschrift. Twee
jaar geleden ben ik gepromoveerd en sindsdien heb ik een fellowship. Ik
geef les en in het onderzoek dat ik doe, ben ik heel vrij. Momenteel doe
ik een onderzoek naar engagement in poëzie, een gevaarlijk onderwerp
in Nederland, heb ik begrepen."(...) "Ik ben ervan overtuigd dat
de werkelijkheid niet anders kan dan doorfilteren in je werk. Je kunt toch
niet zeggen: ik ben kwaad op Bush en bang voor wat Bin Laden aan het uitspoken
is, maar als ik straks ga dichten, kijk ik naar de rozen en vertel ik hoe
het licht op tafel valt. Alleen echt grote dichters als T.S.Eliot en Wallace
Stevens kunnen dat vermengen."
Schaffer, zoon van een Nederlandse vader en een Arubaanse moeder keert,
na afloop van zijn contract met de universiteit eind dit jaar naar Nederland
terug. Welkom: wij kunnen wat engagement gebruiken - teveel mensen stoppen
hun hoofd nog in het zand, willen zich geen rekenschap geven van de plaats
van de mens in zijn omgeving, de wereld, de kosmos - maar laten we het even
dicht bij huis houden, je moet niet het gevoel krijgen - zegt ook Schaffer
- dat er een prekende dichter bezig is. In elk geval zou een gesprek ergens
anders over kunnen gaan dan uiterlijkheden: de vakantie, de auto, etc.
Mijn eigen lezers weten dat het mij daarom in de allereerste plaats gaat
(Edith zegt altijd: ik zorg voor de microkosmos, Simon voor de macrokosmos))
- de anderen dienen te weten dat ik alles wat ik te doen heb, met plezier
en uit overtuiging doe. Daar blijf je jong bij, je geest blijft lenig, al
laat het lichaam soms weten dat het je al vijfenzeventig jaar (plus ll maanden
en 6 dagen) met zich meedraagt. Maar we kunnen over enige tijd l20 jaar
oud worden, heb ik in een wetenschapsbijlage kunnen vernemen - maar daar
reken ik niet op. Ik zou nog wel de opening van de Noordzuidlijn van de
Amsterdamse metro willen meemaken, en wat is er toch met het jaar 2012?
Een prettige dag verder: dit in de voormiddag geschreven. Zomertje, kom!
Zondag 11 juli 2004
Frenk
der Nederlanden bezoekt in Het Parool van gisteren voor zijn rubriek
P een optreden van Peter Faber voor de Zomerschool van het Mozeshuis; twee
keer per jaar - al vijftien jaar - organiseert de onvermoeibare Jan Ruyter
een drieweekse 'school', in de winter en de zomer, waarvoor zo'n honderdvijftig
'senior citizens' zich intekenen: tijdens die periode worden zij geconfronteerd
met aangelegenheden, waarmee zij in hun dagelijks bestaan niet geconfronteerd
worden. Met als uitgangspunt de Mozes en Aäronkerk op het
Waterlooplein worden zij vergast op excursies, lezingen, workshops, atelierbezoeken
en muziekuitvoeringen. Peter Faber achtte de Zomerschoolbijeenkomst een
mooie gelegenheid als try-out van zijn onemanshow Goeie Zaken,
waarmee hij vanaf september door het land gaat.
"Met tomeloze energie en een stem en mimiek die een doorgewinterde
carrière in het theater verraden, dist de in zwart pak en wit overhemd
geklede Faber de ene anekdote na de andere op. Hij jongleert met sinaasappels,
brult onzinteksten in het Russisch, Swahili en Japans, zingt operafragmenten
en maakt grappen over Max Havelaar en Schatjes, twee films
waarin hij de hoofdrol speelde. Soms oogst hij een gulle lach, maar het
tempo waarin hij speelt, is voor dit publiek iets teveel van het goede.
Een man met een rood hoofd duikt in een krant, een ander dommelt in, en
een vrouw voor me zegt:'Ik versta er geen woord van.'"
Een feest der herkenning volgt pas, volgens Frenk der Nederlanden, als Faber
een pater aanhaalt die hem ooit toebeet: 'Jij komt uit Amsterdam-Noord en
uit Amsterdam-Noord is nog nooit iets goeds gekomen. Daar stonden in vroeger
tijd de galgen en die stonden er niet voor niets.' Hilariteit!
"Ook de levenswijsheden die hij te berde brengt, kunnen rekenen op
instemmend geknik. Faber zegt dingen als: 'De enige God die ik ken is leven.
Alles wat leeft is God.' En: 'Jullie zijn de hoofdrol in je eigen leven.'
Als de grijze colonne vervolgens een oefening doet 'die zo uit de oriëntatiecursus
van de Toneelschool is geplukt' en de senioren 'braaf doen wat van hen verlangd
wordt', zegt Faber: 'Nu zijn jullie klaarwakker om niks te doen. Je hoeft
niks te bewijzen, niks waar te maken, niks te vertonen, niks te verkopen.
Alles gaat gewoon door. Het hart blijft kloppen, het bloed stroomt, de hersenen
werken.'
Ik ben blij met Mensen als Faber; hij behoort in mijn gevoel tot het groeiende
aantal bewustzijnsverruimers, dat ik hier te lande en elders in de wereld
heb leren kennen. De wereld kan niet zonder. Ik dacht er even aan, hier
een aantal namen te gaan noemen, maar ik zag er van af. Zij zullen ongetwijfeld
van zich laten horen en ik zal er telkens weer op wijzen dat heel wat mensen
een eigen levensverhaal te vertellen hebben, waaruit lering voor de komende
tijden getrokken kan worden.
De bijdrage van Jan Swagerman (zie het Guesthouse) liet mij het een en ander
weten over 'narrative coaching' en een link op zijn webstek bracht me in
contact met de Societry of Storytellers - er zijn nog heel wat mensen die
verhalen te vertellen hebben; ik luister graag mee!
Laat van je horen! Nu op naar Noord, naar onze volkstuin, op het Ketjenplantsoen
in Buitenzorg zal een beeld van Aphrodite onthuld worden, gemaakt door Annetje
van Verseveld. Leve de Liefde, die leven verwekt, leve de Aarde waarop wij
leven, leve het leven zelf, leve de goddelijkheid binnen ieder mens. NAMASTE!
Zaterdag 10 juli 2004
"Ik
heb een volstrekt vertrouwen in het reservoir aan informatie dat zich vlak
onder het directe bewustzijn bevindt."
Dichter Pieter Boskma (1956) wordt in NRC Handelsblad van gisteren geïnterviewd
door Ron Rijghard, naar aanleiding van de verschijning van zijn tiende bundel
Puur (Prometheus). "Ik moet bijna in meditatieve staat zijn
voordat ik aan de slag kan. Het hoofd leeg, geen ruis. Kalm en energiek.
En dan de gedachte laten kabbelen. Dan hoor ik een regel, hardop. Die eerste
regel is volstrekt vrij. De tweede regel al niet meer. De regels passen
zich aan bij de voorafgaande. Het gedicht stuurt zichzelf in een onvermijdelijke
richting."
Over zijn betrokkenheid bij de Maximalen brengt hij enkele correcties op
de vigerende meningen aan."Al vanaf 1982 trad ik op met Dalstra, Paul
van der Steen, Arthur Lava en Jaap Blonk onder de naam HJ van der Bijl No-Nonsense
Poetry. Pas in 1988 verscheen de bloemlezing Maximaal met elf dichters,
onder wie Lava, Dalstra, Zwagerman en ik. Toen was het officieel. Op de
Maximalen is heerlijk ingehakt, er werd schitterend gescholden. Als je dat
terugleest, ongelofelijk: 'helemaal niks', 'stelletje zichzelf overschreeuwende
week gemasturbeerde puistenkoppen', 'teil met rotte vis', 'hysterische weetikwat.'
Erg agressief."
Boskma weet wat hij wil, noteert Rijghard: "Niet dichten over het wit
op de pagina, niet karig zijn, gesloten, weinig emotioneel, academisch,
geconstrueerd. Ik wil lyriek uit het volle hart, het moet stromen, over
het leven zelf gaan, het grootse niet schuwen, een flinke beeldkracht hebben,
niet bang zijn voor een woord te veel, erotisch, met engagement, zich uitspreken
over de samenleving, de wereld, de kunst."
Om het volmondig mee eens te zijn! Toen ik dit las, moest ik onwillekeurig
denken aan wat Galsan Tschinag (zanger, verteller, dichter en stamhoofd
van de Toewenen uit de Hoge Altaj, in het grensgebied van Rusland en Mongolië)
te zeggen had toen hij in 1999 voor Poetry International de jaarlijkse Defense
of Poetry-lezing hield. Over de overeenkomst tussen de dichter en de sjamaan:
"Ze lijden beiden aan grootheidswaanzin en spiegelen zich aan grote
dingen, aan de berg, aan het meer, aan de hemel en zijn donder en bliksem.
Zo komen ze, wanneer ze aan het werk gaan, gevaarlijk dicht bij de waanzin."
Vervolgens sabelde hij de 'gestoorde, verzwakte poezie' neer, die volgens
hem in het Westen wordt geschreven. Hij hekelde 'het reduceren van poezie
tot een soort decoratie, een consumptietoegift, het in stukjes gehakte proza,
het geesteloze, armzalige spelen met de uiterlijke vorm, de onbeschaamde
en zinledige humbug rondom platte gemeenplaatsen, het aan elkaar rijgen
van in het beste geval grammaticaal-correcte zinnen, die echter een kil
en doods geheel vormen - een pseudo-poezie die dagelijks in grote massa's
wordt vervaardigd, bijna net zoals schoenen, hamburgers en wegwerpflessen,
maar met een belangrijk gevolg: ze stoot de lezers af en verstikt hun gevoel
voor poezie."
En ook dat kunnen vele dichters zich aantrekken!
Galsan Tschiunag (1944) publiceerde in 1999 bij Meulenhoff de dichtbundel
en, samen met Amelie Schenk de cultuurstudie Het land van de toornige
wind.
Op naar de wind, de zon, de poezie van de Tuin. Prettig weekend; morgen
ben ik er weer, DV, voor het zondagspraatje. Stem af, in en op de poezie!
Vrijdag 9 juli 2004
Het
moest er van komen, op een goede dag, deze in aanvang zo zonnige (je kunt
niets of niemand meer vertrouwen dezer dagen, zeker niet het weer) dag;
eigenlijk gisteren dus.
In Het Parool van gisteren bespreekt Adriaan Jaeggi de dichtbundel
Puur van Pieter Boskma (Prometheus, l5 Euri) met als titel Boskma
voor DiDeVa. Na de titel Dichter des Vaderlands raar en anachronistisch
te hebben genoemd (door de Anne Frank Stichting werd ik 'landsdichter' genoemd;
ook leuk: je zou er stad-en-landsdichter van kunnen maken), 'zo'n feodale
titel die je voor tweehonderd pond kunt kopen op
http://www.elitetitles.co.uk', wijst hij op het ontegenzeggelijke feit
dat de benaming DdV is afgekeken van de Engelsen, die al eeuwen een Poet
Laureate hebben, 'die in functie eigenlijk nooit iets goeds hebben geschreven'.
Hij vervolgt: 'Precies wat Komrij is overkomen. Nu was Komrij natuurlijk
een abominabel slechte keus als DiDeVa. Die titel verdraagt geen ironie,
terwijl Komrij ongeveer de meest ironische dichter van ons land is. Als
je een titel als DiDeVa wilt introduceren moet je ervoor zorgen dat de drager
het ambt bloedserieus neemt. Komrij schreef weliswaar op tijd zijn kreupelversjes
bij koninklijke geboortes en verjaardagen, maar hij kon nauweljks verbergen
dat hij het allemaal maar een opgeblazen toestand vond, een grote grap.
Je kunt het hem niet kwalijk nemen dat hij het hele circus een jaar voor
de afgesproken datum vaarwel zei, maar de titel DiDeVa is er danig door
gedevalueerd.'
De door http://www.epibreren.com
georganiseerde verkiezing voor het interbellum noemt hij overigens een lachertje.
'Als we de stemmen van familieleden van de deelnemende dichters, vriendinnen,
groupies en toevallige voorbijgangers hiervan aftrekken kunnen we gerust
stellen dat de tweede DiDeVa gekozen is door een groepje beschonken dichters
dat het een reuze grap vond om na de laatste ronde thuis op de computer
met zijn allen op Vinkenoog (eerder in het stuk uitgemergelde fox-terriër
genoemd, red.Kersvers) te gaan stemmen.'
Kortom, het wordt volgens Jaeggi tijd om die verkiezing eens serieus aan
te pakken. Nu al? In elk geval is Jaeggi zodanig onder de indruk van Boskma's
poëzie, waarvan hij twee fragmenten citeert, dat hij kan zeggen: 'Daarom
nomineer ik, zonder ironie, zonder verborgen agenda, Pieter Boskma voor
de post van Dichter des Vaderlands in 2005.'
Nu even te weten komen, of Boskma die functie ambiëert - bij de epibreren-verkiezing
zag ik een aantal dichters vermeld, die daar absoluut niets voor voelden,
terwijl ik zelf het behalve als een grote eer, ook als een grote grap zag
- waaraan ik hartelijk deelneem. Hoe meer immers de aandacht van het Nederlandse
publiek op het bestaan van een levende poëzie-scene gevestigd wordt,
hoe beter.
Ontegenzeggelijk heeft het mij verleende predicaat een stroomversnelling
bij mij teweeggebracht; het feit dat ik hier deze dagelijkse pagina kan
verversen (terwijl ik er over nadenk hoe ik op deze webstek nog in de andere
aspecten van mijn schrijversschap kan duiken) is er een direct resultaat
van. Bovendien vind ik het hoogst merkwaardig, dat ik, nog niet wetende
wat de toekomst mij brengen zou (zo uitgemergeld ben ik overigens niet,
heer Adriaan!) vorig jaar om deze tijd een boekje schreef, Goede raad
is vuur, waarin ik mijn poëtica blootlegde, onder meer mijn opvattingen
over het gelegenheidsgedicht. Mijn g-gedichten hebben, zoals de bezoeker
van www.simonvinkenoog.nl
ondertussen weet, niet alleen betrekking op het koningshuis, ook Koning
Voetbal kreeg mijn aandacht, evenals Anne Frank die dit jaar 75 zou zijn
geworden: enfin, zoek het op en sla het na.
Leuk werk, een webstek. Leuke gelegenheden waar ik mijn stem mag laten horen.
Mijn stem mag met mij een heel leven mee, schreef ik al in het eerste gedicht,
dat de poëzieminnaar met mijn stem confonteerde, geschreven voor de
serie grammofoonplaten, Stemmen van schrijvers die uitgeverij Querido
in 1961 op de markt bracht. Ik kon in dat gedicht Stem uit de groef
zingen, huilen, zuchten, met de vingers op de tafelrand slaan om een ritme
aan te geven; kortom allerlei dingen die je als papieren dichter niet kunt
doen.
Zo zag ik die boom groeien, steeds dikker worden: de orale poëzie is
niet meer uit het dichterlijk landschap weg te denken, en zolang ik mijn
mond nog kan opendoen zal ik blijven spreken en schrijven over de dichterlijke
vrijheid, die aan de oorsprong van alle andere vrijheden staat. Of je dat
nu doet als DdV, of als dichter die meer dan een halve eeuw zijn stokpaardjes
berijdt, maakt verder niets uit. En ja, ook ik ben en blijf in die race,
en stel me voor de volgende periode weer graag beschikbaar als Dichter des
Vaderlands, die al heel wat jaren, decennia, het wereldburgerschap en het
planetair bewustzijn uitdraagt. Wat zeg ik? Het kosmisch humanisme met hart
en ziel bepleit: ervaringsdeskundige en goedgeluimd mens tegelijkertijd.
En ja, ik geloof in dat vreemde wezen, dat zowel schepper als vernietiger
is, zowel paradijsvogel als hellevaarder. Ieder zijn keuze. En by the
way: Pieter Boskma is inderdaad een hele goede dichter. Pluk de dag
& vergeef deze dichter zijn persoonlijke uitstapje. Gegroet!
WATER
IN DE BERGEN
Jij zult neerdalen
op de stenen,
op de dorst,
op de strijd.
En aan het eind
zal jouw vasthoudendheid de zee omarmen.
Na een lange reis langs mensheid
langs dorpen
zul je aankomen
met nieuwe liedjes,
met verhalen.
Je
klopte op de deur van de dorst
ging naar binnen,
bleef even;
daarna excuseerde je je
en ging je verder naar beneden.
Hé,
leer me die vasthoudendheid,
dat doorzettingsvermogen,
leer me om zuiver verder te gaan
na al het gepraat op de oevers,
na al het zingen,
na al het stof.
Leer me hoe je, terwijl je neerdaalt,
opstijgt.
Uit
De fiets, de vrouw en de liefde, gedichten van Al Galidi,
Uitgeverij De Arbeiderspers, 2002.
Donderdag 8 juli 2004
Actualiteiten:
er zijn er heel wat, een wereld rond, van binnen en van buiten, in micro-en
macrokosmos. Heel wat kranten, weekbladen, tijdschriften zijn nog altijd
fascinerende gedachtendragers, met hun correspondenten all over the place,
hun deskundige medewerkers, hun columnisten en ingezondenbrievenschrijvers,
forum- en meningenpagina's.De waan van de dag, de gril van het uur, de laatste
seconde hartslag en hoe lang is het nu al niet vijf voor twaalf? De feiten
of gebeurtenissen, die commentaren oproepen en analyses, de ergerlijke en
wanhopige toestanden, de hypes en controverses, er zijn er vele die vandaag
alle gemoederen in beweging brengen om over een tijdje vergeten te kunnen
worden.De lange schoolvacanties, de komende en gaande man in de Europese
Unie en het Wereldvoetbal, de ruzies binnen politie, justitie, het OM, de
demonisering van de hiphop, om dicht bij huis, in Nederland, te blijven,
waar de medicinale wiet - op recept - in de apotheken onverkoopbaar is,
omdat in coffeeshops veel werkzamer wiet voor de helft van de prijs verkocht
wordt aan mensen die hun doktersrecept laten zien. Enzovoorts, enz.
Uit de New Yorker van lang geleden blijft mij voorgoed een tekening
met onderschrift bij. Twee meisjes, typisch Amerikaanse teenagers slaan
de deur van hun klaslokaal achter zich dicht, en de ene verzucht tegen de
andere: 'I love current affairs, but there are so many of them!'
Jaja, meisje - en wat is onze blik afhankelijk van de plek waar je woont,
je zult maar alles geloven omdat het zo in de leer-en geschiedenisboekjes
van je ouders staat. Wie eenmaal geglobetrotterd heeft wordt al spoedig
van zijn Eurocentrisme verlost. Laten we het beestje maar bij zijn naam
noemen. Zolang wij niet weten, hoe er in Azie, Afrika en Midden-Zuid-Amerika
over de toestand in de wereld gedacht wordt, hoe mensen daar leven, vaak
ploeterend op een manier die wij niet meer kennen, weten wij maar heel weinig
van het leven op Aarde af. In de eerste plaats omdat wij vaak het contact
met de natuur verloren zijn, tradities overboord gegooid hebben (en vaak
heel terecht, waar die knellend, benauwend en onderdrukkend werden) en in
het algemeen in een benauwend, louter politiek-economisch wereldbeeld terecht
zijn gekomen, waar een band met Schepper en/of Schepping, natuur, milieu,
ecologie ondergeschikt is geraakt aan het vrije markt-denken, de Economie:
money, the root of all evil.
Wie gekozen heeft voor het Zijn, en niet voor het Hebben, maakt een juiste
keuze. Het gaat er 'slechts' om anderen van die Noodzaak te overtuigen.
Hoe? Mannetje voor mannetje, het Woord breekt uit, laat de website http://www.nieuw-dennendal.nl/
mij weten. Ik had de Volkskrant naast mij liggen om pagina voor pagina met
mijn schermkijkers te delen, maar ik zou zeggen: doe het zelf, mijn verhaal
is anders gelopen dan ik gedacht had, met dingen die jullie ook allang weten.
Ik zou zeggen: het laatste nieuws is dat de zon zo nu en dan door de wolken
schijnt, dat wij ons met de trouwe Volvo een dagje naar Den Haag begeven,
waar Edith's ouders ons met graagte verwelkomen en wij weer blij zullen
zijn hen te zien. Tot morgen, unbeschrieëe, unberufe! Simon V., Bishop
Universal Life Church, Amsterdam, DdV a.i..
Niet het te zijn of niet te zijn is de levensopgaaf,
maar het misterie van het zijn vult alles.
Het eigen zijn. Dat over alles te leggen.
Wordt eigen zijn van de omgeving.
Alles te vervormen, te martelen, te doden
tot schoonheid.
"Paul van Ostayen, uit het gedicht Vincent van Gogh, Het Sienjaal, pagina 109 Verzamelde Gedichten.)
Woensdag 7 juli 2004
Bedankt vrienden,
voor wat jullie uit betrouwbare bron (deze webstek) vernamen: Edith's halve
eeuw oversprong. Een andere herinnering bereikte mij via de brievenbus "
7 juli 2004. Alweer 40 jaar geleden dat Simon Vinkenoog (bijna 36j.) met
Reineke (net 2l j.) trouwde! (uit liefde) 7 juli 1964."
Zo is dat, uit liefde. Hoeveel liefdes zijn er? Dacht je elke keer de Ware
Grote Liefde te ontmoeten?
Wat ging er aan vooraf? Wat weet de een van de ander, na zoveel jaren nog
niets soms. Je kunt van elkaar weg groeien, en dat is me dus een aantal
keren gebeurd.
foto: Wim van der Linden, 1965, omslag, roodgedrukt, van het boek Liefde
Nu kan ik, zonder voorbehoud, zeggen zodanig naar de geliefde te zijn toegegroeid,
dat ik het leven zonder haar als een ware amputatie zou zien, het me niet
kan voorstellen, onduldbare gedachte... Ons werd een keer te kennen gegeven
door Astrid A. (waar zou zij gebleven zijn?), die zich over onze horoscopen
had gebogen- beiden Kreeft, beiden ascendant Maagd - dat ruzie maken met
de ander ruzie maken met jezelf zou betekenen. Ik mag dan ook zeggen, en
wie ongelovig Thomas wil zijn, mag dat: wij hebben nooit ruzie, onenigheid
- wel verschillen van mening (over voetbal en politiek, bijvoorbeeld), maar
een echt boos zijn en boos blijven en zwijgen en opkroppen en niet vertellen
of achterhouden, liegen en jokken en uitvluchten zoeken, smoesjes verzinnen,
jaloerse uitbarstingen delen, ontwijken, afhouden, inhouden - nee dat kennen
Edith en ik niet, loof de Heer, prijs alle engelen, roep alle goden aan,
zelfs die welke niet bestaan: feiten zijn feiten en wij laten ons leiden
door energieen en activiteiten, ware daden, weldaden. Punt uit, komma sluiten
maar en over.
Einde aan de tover. Wij waren op de tuin en werden geinterviewd. Een fotograaf
bepaalde langdurig het beste plaatje (het is allemaal even mooi, maar het
werd tussen de kamperfoelie en de oostindische kers, die zijn prachtige
kleuren weer terugtoeterde.) Bijna niemand te zien in het Dorpje van zo'n
honderd tuinen, waar wij de laatste vijftien jaar onze zomers doorbrachten.
Dit jaar is, zoals iedereen vandaag weet, de zomer nog nauwelijks begonnen
- en bovendien vonden zich in den Huize Vinkenoog-Ringnalda enkele ontwikkelingen
af, waaronder deze: onmiddellijker contact met mijn lezers, de Hele Wereld,
had ik mij niet kunnen denken mijn Hier en Nu zijn tot in het oneindige
vergroot en komen als aanslagen op mijn oor altijd weer tot mijzelf terug.
Dat weet iedereen die voor plezier passie plicht taak levensvervulling roeping
ingeving het schrift hanteert. Wie wat welk waar hoe schrift? Ik kom hier
nog ergens naar buiten met alle schrifturen ter wereld, als ik die vanuit
de Drukproef van de Franse Imprimerie Nationale naar voren weet te brengen.
Ik schreef er ooit een gedicht over, ga ik opzoeken, niet nu, nee niet Nu.
NU gaat Edith aan het werk en zet mij op het altijd meetrillende wereldwijde
web; op weg naar het Wereld Sensorium, waarover de Amerikaanse professor
Oliver
Reiser schreef. Raadpleeg het Heilige Google; de uitdrukking is van
bart c/o www.epibreren.com/rs
- . Op de vraag of ik jurylid wilde zijn van een poezieprijsvraag van dyslectische
kinderen en jong volwassenen heb ik volmondig JA gezegd; een ringband valt
binnen met zo'n honderd te lezen gedichten; ze mochten in dyslectische spelling
worden aangeleverd, wat soms onvermoede effecten oplevert. Mooi vond ik
van de l3-jarige Magda Timmers
Een nieuw jaar
De stoeptegels worden kleiner of ik word grooter / De boomen krimpen of ik groei / Ik loop met mijn buurjonetje naar de lagere school / Of ik fiets met een zwaare boeketas naar de middelbaarenschoool / Van 2003 naar 2004 een groot verchil / De vraag blijft groej ik of krimt de aarden, of word / Mijn wereld grooter totdat ik de horizon / Niet meer kan zien.
Tot morgen, DV, Kersverslezers. Simon V.
Dinsdag 6 juli 2004
Twee
keer kreeg ik het verhaal te lezen, dat gisteren vijftig jaar geleden, 5
juli l954, de popmuziek begon, met de opname van Elvis Presley's vertolking
van That's allright Mama in de Sun Studio van Memphis. Gisteren
was het ook vijftig jaar geleden, dat Edith Ringnalda geboren werd, de tweede
van de vier dochters met wie Derk Ringnalda en Else Ringnalda-Houtsmuller
de wereld verblijdden. En mij daarbij; nimmer in mijn leven heb ik er zo'n
fijne familie bij gekregen!
Wij zijn nu zeventien jaar onafscheidelijk, doen alles samen en ik ben dus
steeds meer overtuigd geraakt van de ideeën van Rian Eisler, uiteengezet
in haar boek The Chalice and the Sword, waarin zij de wereldgeschiedenis
ziet in het kader van ontwikkelingswegen, van het Matriarchaat naar het
Patriarchaat, en vervolgens naar het Partnerschap, waarbij Man en Vrouw
gelijkelijk met elkaar optrekken; manvrouw samen, twee die meer weten dan
éen, en wat zij bovendien weten is dat geluk bestaat, een gezegende
staat, waarin het eigen belang algemeen wordt: wat goed is voor jou, is
goed voor de wereld.
Die
wereld heeft uiteraard een grote opduvel nodig, al is het alleen maar omdat
zoveel mensen nauwelijks bewust zijn van de gevaren die de planeet Aarde,
ons Moederschip, bedreigen. In dat opzicht ben ik zo betrokken als maar
zijn kan, zonder dat ik geabonneerd hoef te zijn op de uitgaven van Amnesty
International, Greenpeace, X min IJ, het Wereld Natuur Fonds, of andere
goede doelen. Wij zijn ons eigen goede doel. Je hoeft nergens lid van te
zijn; ik kan slechts beamen wat de Schotse schrijver Alexander Trocchi ooit
naar voren bracht, als uitgangspunt van zijn sigmatische ideeën: 'Nu
en ook in de toekomst is ons middelpunt overal, en onze omtrek nergens.
Niemand heeft de leiding. Niemand is uitgesloten. Iemand zal zelf weten
wanneer hij deelneemt, zonder dat wij hem een insigne overhandigen.'
In zijn eigen verhaal 'De onzichtbare opstand van een miljoen geesten',
door mij opgenomen in het dubbelnummer van Randstad (ll-l2, De
Bezige Bij, l966), ondertiteld Manifesten en Manifestaties l9l6-l966
(van dada tot provo), citeert Trocchi, die ik in de vroege jaren vijftig
in Parijs ontmoette, de Franse dichter Antonin Artaud: 'En als er nog iets
hels, werkelijk vervloekt is in onze tijd, dan is het wel ons artistieke
gepriegel met vormen, in plaats van ons te gedragen als slachtoffers op
de brandstapel, die tekens geven door de vlammen heen.'
Nog
niet zo lang geleden zag ik hoe Herman van Veen zich aan het einde van een
t.v.-uitzending voorover boog naar de camera, met een priemende wijsvinger,
zeggende: 'Het lóopt zo'n vaart!'
Indrukwekkende close-up, voor mij een bevestiging van de eigen ideeën,
die niet alleen de mijne zijn, maar ook van vele anderen. Het gaat er nu,
al heel wat jaren en decennia om dat mensen zich spiritueel mobiliseren,
om voorbereid te zijn op alles wat komen gaat. Hoe dat er uit zal zien,
niemand weet het of kan het bevroeden. Extrapolatie van huidige trends is
niet voldoende, het gaat er niet om trendsetter of trendvolger te zijn;
het gaat er om dat je eigen verhaal naar vervolmaking streeft. De wereldgeschiedenis
is in de eerste plaats je eigen levensverhaal: maak er iets moois van! Leve
de human family!
Aan de link bloemlezing, links in beeld, heb ik gisteren een prachtig
gedicht van Kathleen Raine toegevoegd; als de andere links op deze webstek
groeiende, al naar innerlijke behoefte. Er is nog veel te verhalen, er zijn
nog vele werelden te ontdekken. Verslag daarvan uitbrengen is een grote
vreugde, die aan de oorsprong van mijn creativiteit (ahum) staat. 'The integrity
of the internal channels of human communication is essential to the welfare
of society.' Dixit Norbert Wiener.
Maandag 5 juli 2004
Ik
wil beginnen, denk ik, en zet de Dreamweaver aan: een goed gevonden programmanaam,
kan ik mijn eigen droomtijden instellen - en juist op dit moment laten ook
de luchtalarmsirenes de wereld horen, dat er buiten de deur ook nog het
een en ander te doen is. Open Society.
Wel heb ik weer eens, in de loop der jaren en nu weer bevestigd gezien,
wat ik eens in een astrologieboek had gelezen: rond de uurwisseling is vaak
een verandering kenbaar: opstaan, weggaan, iets anders doen, andere afspraak,
al naar de planeten, goden en andere goede geesten die de tijd regelen,
en alle ruimte voor ons open laten. Schreef niet eens Heathcote Williams,
groot dichter: Fiat lux in the unfucked flux !
Op Independence Day wilde ik weer eens uitvinden hoe het met mijn Amerikaanse
geestverwanten ging en bracht een schermbezoek aan http://www.voxfux.com,
alwaar ik een ruime keuze mogelijkheden tot aanklikken had bij de balk:
The New Resistance. Onder Culture Jamming trof
ik de adbusters aan. Unbrand America; met logo's in plaats van
sterren verscheen de Amerikaanse vlag op mijn scherm. Een ronduit prachtige
afbeelding; een verklarend onderschrift vermeldde:
This July 4th, culture jammers are launching a blast of symbolic disobedience
at America's corrupt power structure - by swapping the Stars and Stripes
for the Corporate America flag. This flag is a symbol of what's wrong with
21st-century America, the country that has sold its soul to corporate rule.
ENTER UNBRANDAMERICA.ORG.
De logo's waren keurig in vijf rijen van zes gerangschikt; je herkent er
een aantal meteen: Coca Cola, de grote M van jeweetwel, IBM, Exxon, Lilly,
Pepsi, Wall-Mart, en daar ook Microsoft. Afdrukken, dacht ik. Mooi gedacht!
Uit de printer kwamen onberispelijke witte sterren op een blauwe achtergrond,
met de rood-witte strepen. Je kent de vlag, niet verbranden, ajb. Wat nu,
Pichecru? Big Brother? Censuur? Of is dat een hidden persuader van www.unbrandamerica.org?
In elk geval waren de brandnamen en logo's verdwenen.
Ik dacht slim te zijn en verzond de afbeelding naar ons eigen e-mailadres:
ook daar gevrijwaard van 'adbusters' spot. On the Spot; men diene te weten
dat SPOT destijds bedacht werd als wachtwoord van de Society for the
Protection of Truth, waarvan de doelstellingen voor zich spreken.
Genoeg belangstelling om bij www.kijkonderzoek.nl te gaan kijken, hoeveel
kijkers de uitzendingen van de VillaBvD, waarin ik afgelopen dinsdag en
woensdag mocht meespelen, bekeken hadden. Respectabele aantallen: 735.000
en 609.000. De laatste van gisteren, waarin wij nog eenmaal van het lieflijk
Algarve-decor konden genieten, trok zelfs 818.000 kijkers. Nog eenmaal klonk
het Foetsieba! en we zaten al in de eerste etappes van de Tour de France.
Via Rottend Staal, het poeziedagblad van de Epibreerders (woonachtig op
een eilandje in de omgeving van Groningen) kwam ik te weten hoe de Top-200
van de Bekendste Dichters eruitziet, gemeten aan de hand van Google-hits.
Mulisch kwam er als eerste uit, met 60.l00 vermeldingen; Claus stond nr.2
met 475.000 hits. Simon V. kwam met 4.650 hits op de l7e plaats te staan,
tussen Huub Oosterhuis en Joost Zwagerman. Via de prachtige serie (poezie
en muziek)links van Rottend Staal kwam ik bij Lionel Hampton en John Coltrane
terecht. A Love Supreme. Zo is het; begin een week van jewelste. Gegroet,
Simon V.
Zondag 4 juli 2004
Een
brief van J.N.Reilly uit het Schotse Glasgow laat me weten, dat exemplaren
van de grote bloemlezing, die hij samen met Ira Cohen heeft samengesteld,
een heavyweight-uitgave in roodlinnen band plus stofomslag (Astral Body
Aware van Mati Klarwein), Shamanic Warriors Now Poets, verkrijgbaar
(ter inzage & te koop) ligt bij de beide Spui-boekhandelaren, Waterstone's
op de hoek van de Kalverstraat, naast de bloemenkraam met de mooiste bloemschiksters
van Amsterdam, en in de Athenaeum-enclave op het pleintje met (petje
af) het Lieverdje, ooit het toneel van de Amsterdamse happening-scene, moeiteloos
uitlopend in Provo, D'66 en wat die hoogseizoenen de mensheid nog meer te
bieden hadden vanuit het magisch centrum Amsterdam, zo dicht bij de Heiligeweg
(waar onlangs opnamen gemaakt werden - in de Dampkring nota bene!-voor
een komende supersterfilm Ocean 12; we zagen de sterren dagelijks
toegejuicht worden door hun fans - wij wonen tegenover het Amstel Hotel).
Wij leerden John tijdens het poëziefestival Vurige Tongen, de
Pinksterdagen in Ruigoord kennen, nadat wij al een uitgebreide correspondentie
gevoerd hadden over de Engelstalige teksten, die van mijn hand in dat boek
zouden worden opgenomen. Uiteraard was ik diep onder de indruk van de uitgave
zelf en op deze webstek zette ik dan ook trots de dertien mij toebedeelde
pagina's, alsmede de twee pagina's die Patti Smith aan de nagedachtenis
van Gregory Corso had gewijd.
Reilly zoekt meerdere outlets voor het boek in de Lage Landen, ik raad hem
(bij deze) Demian in de Antwerpse Wolstraat 9 aan, waarvandaan ( véél
dank!) René Franken mij een exemplaar van Kazantzakis' Ascese
stuurde, na hier gelezen te hebben dat ik het mijne uit het oog had
verloren.
Dank je, tot het volgende bezoek www.demian.be!
Ira Cohen ken ik, daarentegen, al heel lang. In 1964 haalde ik hem op bij
het Centraal Station, nadat hij zijn komst uit België had aangekondigd,
telefonisch. Hij baarde opzien; vanuit Tanger in Marokko waar hij woonde,
was hij volgens de landsaard aldaar gekleed; een lange man met zwarte baard
en lang haar in een djelabba was in die dagen nog een bezienswaardigheid.
Hij had de drukproeven van een tijdschrift bij zich, dat hij in België
(goedkoop!) had laten drukken. Alles was fout gegaan - het kwam goed, ik
weet niet meer hoe; er verscheen een prachtig eerste nummer van Gnaoua,
genaamd naar een Marokkaanse stam, bestaande uit zangers, drummers en musici.
De Joujouka's, die andere muzieksoorten, die de rock-wereld beroerde: trance-dans,
door hasjisj geheiligd.
Naderhand woonde Ira weer in New York (waar ik hem in zijn magische theater-loft
bezocht), India en Kathmandu, Nepal, vanwaar hij weer de mooiste boekjes
de wereld instuurde. Zijn Mylar-foto's, die het tot de pagina's van LIFE
Magazine brachten, kom je her en der tegen - enkele in het boek en verder
verwijs ik naar de aan hem gewijde sites: hij heeft ook in België goede
vrienden; zijn foto's worden er, evenals in Londen, vaker tentoongesteld.
Hij is een der meest uitgesproken personages in mijn vriendenkring, wakker
werker en soulbrother, Nagameester en Tzaddik.
Notitie bij mijn Engelstalige teksten onder de Shamanic-link: News from
the Hourglass heb ik geschreven en voorgelezen ter verwelkoming van
de buitenlandse dichters, in Amsterdam uitgenodigd voor P 78 One World
Poetry, gehouden in de Kosmos en Paradiso. In de reeds lang uitverkochte
P78 Anthology, edited by Harry Hoogstraten & Jos Knipscheer
werden deze zes verwelkomings-gedichten voor het eerst gepubliceerd. A
Silent Manifesto verscheen nota bene voor het eerst in de Economie-blijlage
van NRC Handelsblad, datum zoek ik nog eens op; vertaling van eigen hand
- wat ook geldt voor andere, eerder in het Nederlands verschenen teksten.
Ik denk heel wat na over mijn eigen internetwerkverschaffing - ik houd van
een intuïtieve, associatieve benadering.Als ik met en voor anderen
transformaties gadesla, dan doen wij daar
de wereld een groot genoegen mee. Ik sla er de laatste pagina voor open,
uit Le Matin des Magiciens, ondertiteld Introduction au Réalisme
Fantastique, pagina 503 van mijn uit 1960 daterende Gallimard-uitgave:
"Une vie d'homme ne se justifie que par l'effort, même malheureux,
vers le mieux comprendre. Et le mieux comprendre, c'est le mieux adhérer.
Plus je comprends, plus j'aime, car tout ce qui est compris est bien."
Patti Smith op bezoek, 17 september 1978. Foto: Harry Hoogstraten
Louise Landes Levi en Ira Cohen, 2 juni 2004. Foto: Edith Ringnalda
Zaterdag 3 juli 2004
Nu mijn EK-voetbalgedicht hier is ondergebracht, kan ik lachen om het moraliserende aspect van dit DdV-gedicht. Oproepen de Oranje-gekte achter je te laten om van elke andere dag ook een feest te maken: het zijn de normen en waarden van een spirituele hedonist: gij zult genieten (tot u er bij neervalt!). Ik moest denken aan de 'leerdichten' die in mijn Wonder boven wonder, gedichten uit de jaren l965-l97l (uitgegeven bij de Bezige Bij, l972) voorkomen. Hier heb je er zo een; probeer daar maar eens naar te leven, een dekselse opgave, Simon.
Je
zult liefhebben met de handen van Michelangelo -
God en Adam en alle namen daartussen
Je zult zien met de ogen van Rembrandt -
licht en duister en alle kleuren daarbuiten
Je zult proeven met de tong van Baudelaire -
bitter en zoet en alle smaken daarenboven
Je zult horen met de oren van Beethoven -
leven en dood en al het geluid daarbinnen
Je zult proeven, altijd proeven, de smaak van alles,
met alle kracht van alles in je, dat zich herinnert.
Je zult weten, altijd weten, Niets van dat alles,
met alle kracht van alles in je, dat zich herinnert
Prachtige foto van Gerard Reve en Joop Schafthuizen, genomen in oktober 2003
door Eddy Posthuma de Boer in de Volkskrant-intermezzo van vanmorgen
bij een reportage van Remco Meijer over een recent bezoek aan de volksschrijver,
die zich inderdaad niets meer herinnert,
niets meer van het Violet, de Dood en nog minder het Leven. Zorgzame Schafthuizen,
die 29 jaar van zijn leven met Gerard Kornelis heeft gedeeld: 'Ik ben in balans
hoor, geloof ik, ik heb overal vrede mee, maar het niet meer kunnen delen
- dat is het moeilijkste.'
Hoe
dichter ik bij het fenomeen Sport ben gekomen: een mens blijft ontdekkingen
doen. De volgende gekte is op komst; in Het uur van de wolf zag
ik gisteravond een prachtige documentaire over de Tour de France van 1948,
met de helden Bartali, (die Italië redde van een burgeroorlog, tussen
communisten en christen-democraten), Jean Robic en anderen. Een onmenselijke
beklimming werd aan de hand van een oude krantenfoto nagegaan, er bleken nog
medewielrenners in leven, die een indrukwekkend verhaal te vertellen hadden.
Met behulp van opnamen in diapositief werd die tijd onherroepelijk teruggebracht.
Knap filmwerk: de Tour 2004 is in aantocht. We zijn gewaarschuwd!
In de bundel Wonder boven wonder zelfs een Leerdicht uit Marrakesj
(ondertiteld: doorzichtig, l9 juli 1968, 48°), met de beginregel: 'Sla
je eigen omgeving/steeds door de ogen van een ander/gade.'
Half een, op naar de tuin: zien hoe die er bij staat, met eigen ogen te aanschouwen.
Prettige dag, vrienden en vriendinnen. Blijf kijken, en je verwonderen, volgens
de leerdichten van Simon V!
Vrijdag, 2 juli 2004
Terug
van 40 graden Celcius - hoger dan lichaamstemperatuur - naar wat Nederland
te bieden heeft: regenachtig, grijs weer, neerslagkans 70%.Villa BvD heeft
ons vorstelijk ontvangen, hartelijk dank, Heren! De terugkeer gisterenavond
rond middernacht bestond uit een hernieuwde kennismaking met de Power Plant
uit Siberië, die mij voor het inslapen (rond vier uur) mescaliniaanse
hallucinaties/visualisaties bezorgde, die ik met gesloten ogen naar hartelust
kon manipuleren.Allerlei abstracte vormen in een rondedans, al naar wil
te versnellen of verlangzamen, en de wetenschap de vraag of ik in kleuren
droom opnieuw bevestigend te kunnen beantwoorden. Bij dit circus op het
netvlies (uitdrukking van Henri Michaux) vraag ik me altijd of, of wat ik
zie veruiterlijkt zou kunnen worden, via een tekening of in de pastelkleuiren
waarmee ik me een paar jaren geleden naar hartelust onderhield.
Nee dus, la réalité dépasse la fiction.
Afscheid van het Foetsie Ba - voetbal? 'In harmonie en voldaan is het Nederlands
elftal teruggekeerd in eigen land, na een tournee door Portugal die in meerdere
opzichten verbazingwekkend was. Tevens werd weer eens aangetoond dat voetbal
in de Nederlandse samenleving heftige emoties uitlokt. In de media ook,
trouwens.'
Zo startte het Forum-commentaar in de Volkskrant vanochtend -
van dat voldane heb ik nauwelijks iets gemerkt. Wel ziet iedereen dat er
een wisseling van de wacht plaatsvindt (ik ben een van de ll miljoen Nederlanders,
die dat zag) en kun je weer met de commentator concluderen: 'In het nieuwe
tijdperk moet de volgende generatie de ambities gestalte gaan geven. Ofde
jongeren daartoe al in staat zijn, is zeer de vraag. Bovendien zullen ook
zij worden belaagd door het aloude kenmerk van het voetbal in Nederland:
vaak absurd hoge verwachtingen die nauwelijks stroken met de realiteit.'
Nog even de herhaling van de Villa op RTL4 vannacht meegemaakt, na Oprah
met haar freaks: volgende notities kwamen langsdrijven: bondscoach, flair,
de vleugels van het eerste doelpunt, Mulder's Grote Gelijk, teleurstelling,
gebrek aan stijl, Adv.'s noorderzon, Marijnissen vanavond, Daniël de
Riddder's inzicht en intelligentie, de scherpzinnige actrice, de schoolmeester
Frits, die bestraffend sprak over het puberaal gedrag van onvolwassen jongens
- over de hecklers, spreekwoordelijk onvermijdelijk als t.v. de straat op
gaat. Wat een schattig pleintje, overigens en wat een splendide locatie!
"Moe, maar voldaan kwamen zij thuis." Een tiental e-mails, drie
interessante brieven - in twee ervan kwam Ferlinghetti ter sprake, die in
Berlijn optreedt, dit najaar in Schotland wordt verwacht en in Antwerpen
hoopt men hem volgend jaar te kunnen ontvangen.
Robbie meldde per e-mail dat hij de digitale versie van mijn boek Liefde
uit l964 had gevonden; ik wist van het bestaan ervan en had de Koninklijke
Bibliotheek daar twee jaar geleden toestemming voor gegeven. Vorige week
kwam mij onder ogen, wat ik die dag veertig jaar geleden had geschreven;
ik copieerde het en wil het hier vandaag als ANNEX aan toevoegen; gedachtenvoedsel
voor het komend weekeinde...
Wel een heel ander dagboek dan ik hier blijk te zijn begonnen. Wat ik destijds
ontdekte, kwam er zeer introspectief uit, overdag zei ik geen woord, zeventig
dagen lang, des nachts schreef ik, d.w.z. duwde mijn gedachten/gevoelens
voor mij uit. Ik was nog niet de vlinder die ik mij nu voel! Wel is het
opvallend hoe actueel sommige aangelegenheden blijven.
Huub is de naam die ik Bart Huges in het boek gaf; het speelde zich af in
de tijd dat hij een trepanatie op zichzelf wilde uitvoeren en dat dan ook
deed: met een tandsartsboor een gat in het voorhoofd boren, tot aan het
membraam dat de hersenpan omvat. Hij nam het idee van Het Derde Oog wel
zeer letterlijk op; volgens mij en anderen is het derde oog een symbolisch
begrip: het oog (van Shiva) dat naar binnen kijkt. Kortom, hij werd gedemoniseerd,
zoals dat tegenwoordig heet; een Engelse krant schreef 'Throw this crazy
Dutchman out!' toen hij in Engeland discipelen wilde maken. Julie Felix
maakte en zong zelfs een lied over het Brain Blood Volume. Kortom, gek of
niet? Daar ging het over: gek of niet? Vreemde vraag in een steeds krankzinniger
wordende wereld.Ik ben er weer, en ik ben er nog, in Mad Master Amsterdam.
A vous de jouer.
.ANNEX 22 juni 1964.
Maandag 22 juni 1964 {de eerste dag}
Het
is zo eenvoudig als maar kan. Niets is te gek. Ik heb uitgevonden dat alles
kan en mogelijk is. Het idee ‘gek’ berust op een semantisch
misverstand. Er bestaat geen gek, geen norm, geen maatstaf, geen regel.
‘Gek’ wordt bepaald door de maatschappij, die zich bij de grootste
gemene deler ( dus tussen volwassenen) heeft neergelegd als massgebend.
Er bestaat niets tegenover de democratie, behalve de anarchie in een wereld
zonder maatstaven (en dus tussen volwassenen) en de meritocratie. Misschien
wordt de laatste nog eens psychedelisch teweeg gebracht; het zou een zegen
zijn voor de mensheid. Men zou het idee van Joe Adams in prak tijk kunnen
brengen (Psychedelic Review Issue 2) iedereen psychotische episodes te laten
doormaken, zodat men ‘van binnenuit’ weet wat onder ‘gek’
te verstaan, nu er zo gesmeten wordt met woorden als psychopaat, pathologisch,
hysterisch, hallucinatyoir, die een pejoratieve betekenis hebben gekregen.
Ook de psychotische mens is een mens. En wie spreekt van gelijkheid moet
ook de anders-denkende of-handelende een kans geven. Laat de maatschappij
geregeerd, bestuurd. gehandhaafd en bedongen worden door progressieve of
reactionaire, immer profiterende persoonblijkheden, die slechts dan in de
herinnering blijven voortleven als er een daad van geweld gepleegd, een
vrede gesloten, een wet ondertekend moet worden, de menseelijke geest bevindt
zich het meest intens bij de geniale uitvinders, wetenscchapsmensen en kunstenaars,
van wie er (n verschillende boekwerkjes) zo’n tweehonderdvijftig in
de loop der eeuwen geteld zijn.
Heiligen, goed, vooruit, altijd Outsider elders bedacht. Het voortbestaan
van de mens als bij Colin Wilson, Ingewijde als elders bedacht. Het voortbestaan
van de mens heeft van hen afgehangen, van de mate waarin de mens zijn kosmos
kon vatten: Euclides, Ptolemaeus, Galileï, Copernicus, Newton en Einstein.
Van zijn relatie tot ‘God’ hangt zijn ontwikkeling af.
Dit is, besef ik voor iemand als ik, glad terrein. Het is tastend weten,
het is een zoeken naar woorden, die niet mogen worden misverstaan. Ik zeg:
er bestaat een kleinste gemene veelvoud, dat is de factor waarop dit boek
getoetst kan worden, mag worden, moet worden. Het verklaart, eenmaal ondervonden
(het is een practisch weten, niet een dat ik kan leren. Zoals Bart Huges
zegt: ‘Ik wil ze best de spijker geven waaraan ze hun jas willen hangen,
ik wil zelfs de spijker wel voor ze in de muur slaan, maar de jas zullen
ze zelf moeten ophangen.’) ALLES.
{…}
Ik
heb veel ‘mooie’, veel ‘lelijke’ dingen gezien Ik
heb ‘goed’ ontdekt, ik heb ‘kwaad’ ontdekt. Ik heb
de angst, die mij begeleid heeft, zien verdwijnen, om plaats te maken voor
de titel van dit boek. Het is niet eens zo gemakkelijk als het hier, in
enkele zinnen geformuleerd, zou kunnen lijken. Het is een moeizaam groeiproces
geweest, het verloopt via vele weerstanden, frustraties, inhibities en andere
defensieve mechanieken.
Ik ben een mechaniek, dat volmaakt wil functioneren.
Ik functioneer schrijvend, handelend, levend.
Er staat je nog veel van me te verwachten. Ik ben nog lang niet uitgepraat.
Ik durf zelfs zeggen: take it or leave it. Je sluit alleen jezelf buiten.
Buiten de toekomst. Buiten het leven.
Er is geen ander leven dan een bewust vooruitziend leven. Je zult elk ogenblik
zelf moeten kiezen (en weten, want je kunt elk ogenblik beginnen, al is
het beter NU): dit is vooruit, en dit - helaas soms - is achteruit kijken,
denken, handelen.
Er bestaat maar eén waarlijke revolutie, die dit leven kan vervolmaken
en de mens van zijn angst bevrijden, dat is die van de geest. De openstaande
geest.
Want de geest, die open staat, kent geen angst. Ziet vooruit.
‘You would not find out the boundaries of the psyche, even by traveling
along every path, so deep is its measure and meaning.’ Heraclitus.
LIEFDE,
Bezige Bij, Amsterdam l965. Fragmenten uit de pagina’s 373, 374, 376,
377, 378.
De ondertitel van dit boek luidt ‘zeventig dagen op ooghoogte’
en behelst de periode 26 februari l964 - 5 mei l964.
De Inhoud van deze boekuitgave (505 pagina’s) vermeldt tevens een
aantal voorspelen (24 september l963 - 23 februari l964), alsmede tussen-
en naspelen, van ll mei l964 tot 30 juni l964
Donderdag 1 juli 2004
Olhos d'Agua, Portugal. Roerei, versgebakken broodje, jus d'orange, een banaan, yoghurt - en vanavond is het over, vliegen wij terug naar het Vaderland, dat wij volkomen uit het oog verloren zijn, opgenomen als wij waren in deze kleine Nederlandse gemeenschap, die zich uitsluitend met Koning Voetbal bezig houdt. Nog altijd even stralende zon, strakke blauwe hemel, maar een briesje vanuit de Oceaan brengt enige verkoeling. Wat een teleurstelling voor de fans, die gehoopt hadden dat de Nederlandse ploeg de finale zou bereiken. De kritieken van de deskundigen rondom mij waren bijna eensluidend: ieder mens ziet een andere wedstrijd. Spannend genoeg overigens; ik had graag nog wat penalties gezien - Kamagurka opperde in een van zijn cartoons in de NRC begin deze week een wedstrijd met strafschoppen te beginnen.
Overigens was het natuurlijk een groot genoegen, en een hele eer, om een internationale voetbalwedstrijd te zien in het gezelschap van Ajax-trainer Ronald Koeman, de Moeder aller deskundigen Jan Mulder (zoals Henk van Dorp hem consequent noemt), plus Barend en Van Dorp zelf. Voor het grote scherm gezeten, zag ik dat Koeman zowel een hapje kan eten als naar een wedstrijd kijken; zoonlief Ronald jr, op z'n negende al sprekend op zijn vader lijkend, keek verontwaardigd op toen het eerste Portugese doelpunt werd gescoord en enkele aanwezige Portugezen luidkeels van hun enthousiasme blijk gaven.
Spannend was de wedstrijd wel, al verloren wij dus met 2 - l (even vastgelegd voor het nageslacht). Nu speelt vanavond Tsjechie tegen Griekenland en zondag zal dan beslist worden wie Europees kampioen 2004 wordt. Etc. - ik heb weer voor jaren voetbalkennis genoeg. En voor degenen die niet weten waarover ik het heb: ik ben door het televisieprogramma Villa BvD (RTL4) uitgenodigd om twee keer hun avondprogramma te voorzien van een gedicht, wat mij veel plezier verschafte - ik denk ook dat ik aan de verwachtingen beantwoordde. Het allerleukste is natuurlijk de vriendschappelijke omgang met mensen, allen uit 1 stuk - hartelijk en goedlachs, gedreven en geinspireerd.
Van het kunstje met de voetbal, waartoe de gasten uitgenodigd worden, bracht ik het er slecht af. Zoonlief Arthur, spits voor Ajax in de Hoofdklasse A van het zaterdagvoetbal, had me gezegd: Je zegt gewoon: "'ik leg de bal wel effe in mijn nek'', maar ik had daar niet voor getraind en deed manmoedig drie vergeefse pogingen voor het publiek op het pleintje Vivenda Apolonia, en de talloze kijkers thuis, die in elk geval wel mijn Volmondig Ja-gedicht te horen kregen, waarin ik dank zeg voor onze onvergetelijke feesten. Alle dagen feest, eens een boektitel van Remco Campert, tot levenswijze geworden. Wakker worden, de zon begroeten, je vrouw kussend doen ontwaken, en het leven in.
De intensiteit van het gebeuren hier (televisie is een continu-bedrijf) heeft ons geisoleerd van al het andere dat in de wereld aan de gang is. Morgen weer in de ruimte van het volledige leven terug. Ons wacht een julimaand vol verjaardagen. Tot morgen DV, dank je voor de overdracht, Robbie Vlasman!
Woensdag 30 juni 2004
Olhos
d'Agua, Portugal, een bloemrijke omgeving. Te heet om waar te zijn. De VIP-treatment
begon al na het inchecken op Schiphol. Het detectiepoortje gilde het uit ('jij
piept altijd', zegt Edith) en ik kreeg een nauwgezette body-search, een lichte
massage, geheten fouillering, armen gestrekt, binnenvoering, broekband - ik
keek om me heen, voelde me ridicuul, maar bij wijze van spreken: niemand zag
het en uiteraard had ik geen wapenen, explosieven of drugs op me verborgen.
Wel het grote Weedgenietboek (Stories, Music, Movies, Facts and Figures -
verboden onder de 18), een uitgave van Houtekiet, Antwerpen/Amsterdam, 2003,
dat me veel leesplezier verschaft.
Grandioze ontvangst in dit dorpje, waarvan de toegangen tot het plein met
uitzicht op strand en zee door VillaBvD gecharterd zijn: een openluchtstudio,
omringd door grote materiaalwagens, en diverse appartementencomplexen, waarin
ons een prachtige kamer met uitzicht op zee (weer, weer, weer!) werd aangeboden.
Hernieuwde kennismakingen en de opdracht het mij gevraagde gedicht in anderhalf
a twee minuten te brengen. De veertien pagina's die ik gisterennacht geschreven
had, zal ik misschien straks in het lunchtime-internetprogramma kunnen voorlezen;
de keuze die ik er uit maakte, begon met de regels:Ó, subliem orgasme/dat
doelpunt heet, iedereen komt klaar...en eindigt met de gezongen uitroep: RaRaRa,
wie heeft die bal, die mooie bal, die mooie bal van GOUD?
Dat moet uiteraard vanavond beslist worden; het zal hier in het dorp heel
stil zijn,velen gaan naar Lissabon werd me duidelijk. Gisteren was het pleintje
stampvol; Edith en ik zullen ons direct gaan wijden aan de edele zwemsport
in de Atlantische Oceaan. De avond eindigde met een feeste; Barabara Barend,
dochter van, vierde haar dertigste verjaardag - hoe interessant het is om
de heren B, van D, Ronald K (wat een lieve, aardige vrouwen hebben ze allemaal)en
regisseur Bert van de Veer met hoedjes en toeters te zien - ik waagde me zelf
niet aan de polonaise, Edith wel, die langs de tafeltjes van het cafe-restaurantje
slingerde, vanwaar wij het bed om drie uur opzochten. Simon V's optreden werd
hier geapprecieerd; zelf hoop ik nog eens te zien hoe ik het er afbracht.
En voor vanavond: vol verwachting klopt ons hart. Ik tik dit in een redactiekamertje,
zes bemande computers, telefoontjes (iedereen is aan de mobiel), radio, printer
en uiteraard is Balkenende-Mulder op ieders lip. Zie de Volkskrant, heute.
Tot morgen, DV. Temperatuur hier tegen de veertig graden; veel water drinken,
Simon!
Dinsdag 29 juni 2004
Vannacht
een gedicht in elkaar getimmerd (zo mag ik het best noemen) waarvan ik,
DV, inch'Allah, toi toi toi - vanavond fragmenten kan voorlezen, als mij
daarom gevraagd wordt. Zou het een ontdekkingsreis worden, twee dagen in
het land van de grote dichters Camoens en Pessoa?.
De bal hoog houden, dat lijkt me moeilijk. Zoon Arthur, spits van het Ajax-elftal
in de hoofdklasse A van het zaterdagse amateurvoetbal, hoeft me dat niet
eens voor te doen - ik ben niet iemand die na-doet: ik zou het voetbal zelf
weer moeten uitvinden, met een schepnetje of zo, of een zwerkbal die de
zwaartekracht tart en het verbod elkaar het hemd van het lijf te rukken
of onderuit te halen - waar zijn onze (slechte) manieren?
Volgens mij zou het gehele Nederlandse volk eens in een introspectieve massa-therapie
moeten: wie zijn wij? waarom doen wij zo gek, terwijl het anders 'doe maar
gewoon, dan doe je al gek genoeg' is?
Het oranje-gewaad dat in de vorige eeuw door de discipelen, neo-sanyassins,
van Bhagwan Shree Rajneesh gedragen werd, oogste niets dan schimpscheuten
- maar het is waar dat heel veel mensen er toen nog zeer onopvallend uitzagen,
grijs, nietszeggend - en wat dat betreft is er veel veranderd. Soms wacht
je op een hippie-renaissance of een terugkeer van de Mods en de Teds. Ach,
de tijd dat een scheur in je broek een echte scheur was, waar je als jongetje
voor werd gestraft - nu wordt die er bij de massa-fabricage al vanzelf in
aangebracht. Zei, quasi-verontwaardigd de man, die van zijn leven niet éen
spijkerbroek heeft gedragen...
Dit gaat nergens heen (Allen Ginsberg: 'No use writing when the spirit does
not lead') en zelf ben ik twee dagen bezigheden buitenshuis hebbende; over
een paar uur vertrekt ons vliegtuig - misschien krijg je twee dagen niets
van me te horen. O, wat een ramp!
Op naar Villa BvD in de Algarve, waar ik twintig jaar geleden een boek van
Carlos Castaneda vertaalde - je hoefde maar even het binnenland in te gaan,
of je waande je in die droge mexicaanse woestijn, waar wonderen gebeuren.
Kijken welke wonderen ons op deze minitrip te wachten staan. Boa sorte.
Maandag 28 juni 2004
Wim
de Jong is in zijn Volkskrant -televisierubriek vanochtend niet
aardig over de schrijfster en psychotherapeute Anna Enquist, die gisteren
haar opwachting maakte en haar woordje deed in Buitenhof. Hij noemt
haar de Gretta Duisenberg van het Nederlands voetbal en het kruidenvrouwtje
van de spelersziel; ze zou zelf wel naar Portugal willen om Cocu 'penalty-therapie'
te geven. De Jong hekelt 'het soort voetbalgeoudehoer waar Gods deftige
zegen op rust' en ik besef eens te meer dat Europa slechts dan opleeft,
wanneer het om Koning Voetbal gaat. Over de wereldreligie die voetbal heet
zullen wij voorlopig niet uitgesproken raken.
Godsdienstsocioloog Meerten B. ter Borg schreef in Trouw: "De
Oranje-gekte is een contrapunt tegen het wijdverspreide gevoel dat Nederlanders
bij zichzelf inwonen. Pim Fortuyn heeft de sluizen van onzekerheid wijd
opengezet, het Nederlands elftal draait ze voor even dicht. Tien jaar geleden
moesten we Duitsland verslaan om onze identiteit tegen de Duitsers af te
palen, nu moeten we onze identiteit vooral tegenover onszelf bevestigen.''
Gezegend de dichter, die nooit iets hoeft te bevestigen. Maria Barnas, die
tijdens Poetry International de C.Buddingh'-prijs won voor haar debuutbundel
Twee zonnen, (uitg.De Arbeiderspers) laat in een interview met Maarten
Moll in Het Parool weten dat voor haar het schrijven van poëzie
'de ultieme bewegingsvrijheid voor je denken (is).' 'Je hoeft geen rekening
met de ander te houden als je schrijft, niet meteen op vragen te antwoorden.
Ik denk dat je door het lezen van iemands poëzie het dichtst in de
buurt van zijn geest, zijn blik op de wereld kunt komen. Poëzie is
de puurste vorm van communicatie die ik ken.'
En zo is het. Dat het presenteren, aankondigen van dichters op een poëziebijeenkomst
een vak is, iets dat je moet leren, heb ik weer eens begrepen. Zelf ben
ik er altijd van uitgegaan, dat het uitstoten van klanken als 'eh', 'nou
goed dan', 'enfin' etc. tot de taboes behoren. Bovendien dien je er zorg
voor te dragen dat je over elke optredende dichter iets snedigs weet te
vertellen (wat je dan wel dient uit te vinden): welk boek is hij/zij aan
het lezen, wat is zijn/haar motto, wat zijn de grootste wapenfeiten, waarom
dichten, zijn/haar geliefde kleur, etc. Breng hem/haar dichter bij het publiek:
vraag (van te voren) naar leeftijd, woonplaats, beroep. 'Principieel werkloos'
hoorde ik ooit een dichter antwoorden: Bravo!
En vooral: bedank de dichter, die soms op van de zenuwen het podium(pje)
op- en afklimt, met een woord, glimlach, hand op de schouder, alvorens de
volgende aan te kondigen. En laat de dichter, die 4 of 5 minuten het Woord
mag voeren, daarvan niet gebruik maken door frutselend op het podium uit
te vinden wat hij/zij gaat voorlezen: klaar voor de start, af. En maak er
het beste van. Zovelen die voor het eerst in publiek spreken/dichten: daar
gaat soms heel wat drempelvrees aan vooraf ! Hoe meer mondigheid, hoe beter.
Kom uit je woorden: articuleer. Laat je zien en laat van je horen. Leve
de edele dichtkunst: haar bestaan is zo kwetsbaar en weerloos als het leven
zelf. Swing, brothers/sisters: it don't mean a thing, if it ain't got
that swing !
Zondag 27 juni 2004
"U bent
toch binnen?!" vroeg me de damesstem aan de andere kant van de lijn.
Ik had het gewaagd te vragen naar het honorarium voor een twee uur durend
optreden dit najaar.
Ik moest haar (en anderen, blijkbaar) uit de droom helpen. Ik werk vanaf
mijn l7e jaar en doe dat nog steeds, met veel plezier, maar 'rijk', 'binnen',
'schaapjes op het droge' - wat heb je nog meer, lieve mensen - nee, zover
heb ik het nog niet gebracht, if ever....
AOW, Eregeld van het Fonds voor de Letteren, een column in het maandblad
Essensie, geen schulden, dankzij Edith's voortreffelijke huishoudelijk
beheer, een volkstuin 400 m2, een trouwe vriend Volvo 460 uit de vorige
eeuw, een vriendenkring in alle leeftijden, o wat ben ik rijk en gelukkig,
maar vermogensbeheer, hypotheek, aflossingen en dergelijjke: het gaat mij
niet aan - en o, wat betalen we trouw onze belastingen! Maar ik moet, en
wil graag, blijven werken - d.w.z. spreken ('over levensbeschouwelijke onderwerpen'
las ik eens: ja dat is het wel), gedichten voordragen, uitdragen, overbrengen
- zoals vanmiddag bij Sappho op de Vijzelgracht - ik doe het met graagte:
het is mijn stiel, die geen pensioen kent, geen vervroegd of verlaat uittreden:
ik zie nog heel wat tegemoet, met inkomsten en uitgaven. Laat de kost maar
voor de baat uitgaan!
Wat heeft het Volkskrant magazine van gisteren, de Zomerspecial
'Zin in seks', ons leuk gevat in het rubriekje Seks en leeftijd: Bekende
Nederlanders over hun ervaringen. Alle leeftijden: Holly Brood (9 jaar),
Tanja Jess (36), Maarten Spanjer (51) en ik (75), samen met mijn bruid,
die volgende week 50 wordt, op wie ik nog steeds stapelgek ben. Erboven
staat 'Het leven is klaarkomen' - en zo is dat, niet alleen in de seksuele
betekenis. Kom maar eens klaar met alles, weet het allemaal lief te hebben
- inclusief die verschrikkelijke aangelegenheden in de wereld,
die zum Kotzen zijn. Betrokkenheid is noodzakelijk, weg met de
onverschilligheid , het cynisme en de apathie.
Ook op mijn eigen webstek ben ik nog lang niet uitgesurft; viavia kwam ik
zelfs bij R.Buckminster Fuller terecht, een der grootste geesten uit de
vorige eeuw. Zijn boek Utopia or
Oblivion - The Prospects for Humanity kon ik terugvinden: leesopdracht
vandaag. Ooit heb ik hem in Londen, in de School of Economics, een voordracht
horen geven. Wat zeg ik: twee voordrachten. Hij stond heel alleen op een
groot podium voor een volle zaal, sprak drie kwartier lang over een onderwerp,
te machtig om te herinneren - na een pauze kwam hij terug en hield weer
een monoloog van drie kwartier, over iets geheel anders, maar hoe het een
met het ander te maken had, hoe de stellingen elkaar doorweefden: a
stroke of genius, zelf bijgewoond.
Het was Pieter Brattinga, die volgens mij voor het eerst de aandacht op
Bucky vestigde, met een tentoonstelling aan hem gewijd in Steendrukkerij
de Jong in Hilversum, waar meerdere mooie tentoonstellingen gehouden werden:
een van zijn interessante Kwadraat-bladen was aan de man gewijd. Dank je
alsnog, Pieter. Je lieve Annette, je mooie huis met volière in Kootwijk...
Wie de link Simon surft volgt, komt terecht bij enkele audio-visuele bijdragen:
de uitzending van NOVA van 23 februari j.l., waarin mijn verkiezing als
Landsdichter werd bekendgemaakt, Kunststof een radio-interview en achter
Supplement verschuilt zich mijn stem, die de Nederlandse vertaling van Allen
Ginsberg's gedicht HOWL vertolkt. Meer verrassingen niet uitgesloten; onderzoek
alle dingen en behoud het goede. Op naar de talking heads van Buitenhof.
Prettige dag toegewenst, happy few! Uw buitenstaander & ervaringsdeskundige.
Zaterdag 26 juni 2004
'Ieder maakt zijn eigen krantje' kopt de Volkskrant vanochtend boven een artikel van Pablo (Rumoer) Cabenda. 'Met een eigen weblog kan iedereen de wereld op de hoogte houden van zijn persoonlijke besognes. Vele duizenden hebben al hun eigen plek op internet geëist. 'Het lijkt wel of half Nederland schrijver wil worden.' Ja, Pablo, daar heeft de Landsdichter a.i. zich ook van kunnen vergewissen in zijn chaordische rondgangen (van link naar hyperlink, heen en weer in Brownse beweging) over het wereldwijdweb de afgelopen weken. Ik houd me aan mijn stiel; ik wàs al schrijver, meer dan een halve eeuw; ik meen bovendien iets te zeggen te hebben en bovendien, pardon, I'm not in it for the money! Het artikel is overigens zeer lezenswaardig; ik zal zeker een paar van die stekjes langs gaan, maar ik heb mijn buik vol van Retecool, 'zo'n beetje de populairste weblog in Nederland. En ik maar denken dat het Wim de Bie met zijn bieslog was.
Ondertussen
heb ik via de Achterpagina van NRC Handelsblad vernomen dat 'Iedereen
boekhandelaar' kan worden.'Genoeg van uw oude boeken?' vraagt Ewoud Sanders.
'Op internet kan u binnen vijf minuten uw eigen boekwinkel beginnen.' Aha,
nog een jongensdroom te vervullen: het houdt niet op - volgens de macrobiotische
leraar Georges Ohsawa behoorde het verwezelijken van je jeugddromen tot een
van de negen voorwaarden van geluk. De andere acht vraag ik nog eens na bij
Emanuel Lorsch. In elk geval heet hier de oplossing: www.boekwinkeltjes.nl.
en ik zal er eens William Irwin Thompson's At the Edge of History bij
moeten halen ('Speculations on the Transformation of Culture'), Harper New
York l97l.
Met mooie diagrammen (op deze webstek nog wel eens terechtkomende) schetst
hij de ontwikkeling van de Tribal Community, naar de Agricultural Society,
de Industrial Civilization, Contemporary Society en een mogelijke Scientific-Planetary
Civilization: 'The Individual as Institution.' Verlokkend hier verder op een
en ander in te gaan - te zwaar voor mijn dagelijkse kersverse voorpagina .
Driewerf Hoera! Hoera!Hoera! De openingspagina van het Cultureel Supplement van NRC Handelsblad van gisteren is in zijn geheel (grote kleurenfoto en tekst) gewijd aan Jan Klug, de musicus-improvisator, die samen met de dichters Tjitse Hofman en Bart FM Droog De Dichters uit Epibreren vormt, een poëziecollectief dat zojuist een cd uitbracht - op www.epibreren.com zijn enkele nummers hieruit te beluisteren. Christine Otten, die onlangs een boek publiceerde over The Last Poets, pioniers van de New Yorkse performing poetry scene, beschrijft met liefde en enthousiaste belangstelling zijn Umwelt (John Coltrane, Boris Vian, Pink Floyd, Kraftwerk) en brengt met dit artikel (Jazzy muziek voor Hollandse poëzie - Nachtsfeer in de polder) een aspect van de Nederlandse dichtkunst naar voren, dat tot dusverre onderbelicht werd binnen de canon van de Republiek der Letteren. Lezen, naslaan. Luisteren. Ik kijk uit het raam; naast de Amsterdamse vlag hangt nu boven de ingang van het Amstelhotel een oranje dundoek in de wind te wapperen. Op naar de tuin: werk aan de winkel! May the best team win tonight !
Vrijdag 25 juni 2004
Alle
dagen feest, zou het teveel zijn? Ooit kocht ik in San Francisco een spreuk
voor aan de wand, met een uitspraak van Mae West, die niet om haar onthouding
bekend stond: "Too much of a good thing is wonderful!", hetgeen
gelach veroorzaakt als ik die wel eens naar buiten breng, maar de vraag
is of mensen er hun levensspreuk van maken. Kunnen of willen maken: soms
schrikken mensen voor de consequenties terug, maar zelf heb ik me steeds
gehouden aan l'écart absolu, zoals die in de jaren van het
bouwen aan New Babylon door Constant van de utopist Charles Fourrier werd
aangehaald. En ik nimmer moe dat 'absolute afwijken' aan de man (en de vrouw)
te brengen. In La Fausse Industrie uit l836: "Columbus koos
de regel van het volledig afwijken om een nieuwe continentale wereld te
bereiken; hij maakte zich los van alle bekende wegen, hij begaf zich op
een Onbevaren Oceaan, zonder rekening te houden met de angsten van zijn
tijd; laten wij dat ook doen, laten we voortgaan door volledig af te wijken.
Niets is gemakkelijker, het is voldoende om een mechanisme te proberen dat
contrasteert met het onze."
In mijn boek Weergaloos, ondertiteld 'ontdekkingsreizen naar de
waarheid (Paul Brand, Hilversum, l968 - sinds lang uitverkocht, maar via
het antiquaren-net zag ik er drie exemplaren van aangeboden, à 10
en 15 Euro, niet duur voor een boek van 490 pagina's) ging ik op deze uitspraak
verder:
"Dat volledig afwijken is wat men dropping out kan noemen,
niet meer meespelen met structuren van macht, niet meer dansen rond het
Gouden Kalf, blijven beginnen bij het begin - dán kun je verzoend
raken met het feit dat je jezelf bent, desnoods tegen álle anderen
in.
Wie zichzelf is, vindt zich hier weerspiegeld. Wie van wanten wil weten,
trekke de stoute schoenen aan. Het volledig afwijken betekent agressie isoleren,
jezelf immuun maken voor geweld. Inspireren inplaats van terneerslaan. Op
de man af, i.p.v.ontwijken. Niet genoegen nemen met minder dan totale antwoorden.
Je niet laten bedotten. Ook niet door mij. Laat het mij weten als ik je
in de steek laat.
De genezing begint bij het wegcijferen van jezelf. Het is beter te voorkomen
dan te genezen. Breng alsjeblieft niet nog meer onmin en misverstand in
de wereld, houd het gebeuren schoon, weet dat je de eigen was toch zelf
moet wassen."
En buiten hangen! Of niet: laat ik aan iedereen zelf over. Op een gegeven
ogenblik is het echt niet meer mogelijk over anderen te oordelen.
Ga maar eens in andermans plaats staan. Wees maar eens Dick Advocaat en
probeer te begrijpen wat er allemaal over je heen wordt gestort!
Leven met wind en tegenwind. Mijn vrienden van het Amsterdams Ballon Gezelschap
voerden de leus: 'Tegenwind doet de vlieger stijgen!' en daar houden wij
het in deze stormachtige dagen maar bij. Let the sun shine in!
Donderdag 24 juni 2004
Als laatste: de schoorsteenmantel. Ik legde alle hebbedingetjes op een handdoek boven de gaskachel, Edith neuriet 'waar de blanke top der duinen....', met spons en lap bezig; het zwarte marmer glinstert weer en na een ritueel badje komen de boeddha's en farao's, de pijpekopjes uit de hele wereld, de yabyums, de yoni's en de lingams, de Shiva's en Tantra Yantra's, de ringeloortjes en snuisterijtjes in handpalmformaat weer op hun plaats te staan. Dit koperen pijpekopje, heeft als rustvlak de stralen van de zon, uit Turkije in l964, en dit Thaise houten beeldje, zo parmantig de handen armen en handen gestrekt langs de zijde, die lange oren (waarvan er een ontbreekt), waarheen ben je in vroeger reisdagen al niet met me meegeweest, voor op het nachtkastje, om soms even naar te kijken, zoals Nu Even. En te voelen, nu ik ze stuk voor stuk vochtig heb aangeraakt en teruggezet op een plek waarheen de hand leidt. Stukken uit het boek der herinneringen; neem even op en laat ze los, op hun eigenlijke plek. De een valt op, de ander af. Edith hamert de zomerkalender van Anton Beeke en Steven de Hond van Flevodruk Harderwijk aan de muur van het kleinste vertrek . Mensen met een missie en een knipoog - symposia over verzamelaarsinteresses, de Vestdijk-kroniek (bestaat die nog?) en groot formaat kunstboeken; ik denk aan Gerti Bierenbroodspot. Hello, goodbye!
Edith heeft de geruchtenmachine in gang gezet. Haar verjaardag te vieren in Portugal, staartje meepikken van een der hoogmissen in deze wereldreligie, waarin de Mammon Moloch zijn eigen partijtje vals spelen en buitenspel met hartstocht meeviert. Hosanna Oranje Gesmeerd lopende Europese organisatie - de Olympische vlam, ooit in 1928 in Amsterdam herboren, hield het in de storm niet overal uit. De vlam mocht een nachtje in het Marriott Hotel overnachten op zijn reis langs alle steden waar ooit de Spelen der Verbroedering hebben plaatsgevonden en ik herinner me uit jongensjaren een groot zwartwit fotoboek, dat de film 'Triumph des Willens', de Berlijnse Spelen 1936. vergezelde. Geniale opnamen van een massa-spektakel van jewelste - nee, ik houd niet van massa's, niet in het groen, niet in oranje. Maar ja, na maandag is de agenda leeg tot de 7e juli, dus vieren wij dat intieme verjaarsfeestje nu wel of niet in de Villa van het Oranjedorp? Wij houden u op de hoogte. Kijken hoe de wind na zaterdag waait!
Woensdag 23 juni 2004
Opgeruimd staat
netjes. Geen rijen boeken meer op de grond, jarenlang knipsels in dozen
naar boven, agenda's, reisoverschotten (brochures, gidsen - oh Lonely Planet
India, Marokko, Egypte, Yucatan) en wat nog meer in de weg ligt: het groeiboek
van herinneringen en aandenkens.
Wat nog te ontsluiten hier? Een hoofd vol links, superlinks en hyperlinks,
associaties en bisociaties. Ja, ik ben een strange attractor, de snaartheorie
trilt in mijn vingers mee en van postmodern deconstructvistisch chaordisme
weet ik ondertussen ook alles; de praktijk houdt met graagte alle theorieën
bij. Alles Een, Immers. Het baasje houdt nog graag van het leven: wat een
enorme grabbelton! Als eens alle misverstanden uit de weg geruimd zouden
kunnen worden, alle agressie als achterhaald weggevaagd, als als als. Bestaat
dus niet; ieder mens zijn eigen bevrijding van misverstanden en vooroordelen
te vieren. Maar zorg er dan voor dat je eigen leven een voortdurend feest
blijft, het besef dat het zo kostbaar is dat je bij wijze van spreken elke
harteklop zou moeten meevoelen, het klopt niet voor niets. De verschillende
links, links op deze Thuispagina, zou ik willen aanvullen, ik haal mijn
blindtikdiploma nog wel eens - kijk die vingertjes over het toetsenbord
flitsen: wonder boven wonder, van hieruit Airplay.
Ik zou het hele boek Ascese van Nikos Kazantzakis wel aan de Quotable
Quotes willen toevoegen, maar ik ben mijn exemplaar kwijt, kan het althans
niet vinden. Rest mij éen gecopiëerde pagina, met de Finale
van dit op latere leeftijd geschreven boek (Kazantzakis' Report to Greco
is een prachtige autobiografie en zijn romans indrukwekkend).
Ik wil er een paar alinea's van citeren; de vertaling is van Olivier Boelen.
De tekst verscheen voor het eerst in het tijdschrift Randstad en
naderhand als boekuitgave in de Kwintessens-reeks van de Bezige
Bij, l972. Hier gaan we, als dagoverdenking. Schrik niet, het gaat nog veel
verder, tot het onafwendbare einde. Maar dit is dan het begin van het einde
van dit boek, een inwijdingsweg:
"Ik, geslacht, mensheid, aarde, visioen, gevechtsdaad, God: zij zijn
niets dan broze hersenschimmen en geestverschijningen, goed voor naïeve
en vreesachtige harten, goed voor met wind opgeblazen zielen, ten prooi
aan denkbeeldige barensweeën.
Waar komen wij vandaan? Waar gaan wij heen? Wat voor zin heeft dit leven?
schreeuwen de harten, vragen de hoofden, struikelend in en over de chaos.
Een vlam in mij nadert om te antwoorden. Voorwaar, er zal een dag komen
waarop het vuur de aarde zal zuiveren. Voorwaar, er zal een dag komen waarop
het vuur de aarde zal vernietigen. Dat is het Laatste Oordeel.
De ziel is een likkende vuurtong, die tracht de sombere massa van het Heelal
in vuur en vlam te zetten. Eens zal het hele Universum niets dan een geweldige,
onmetelijke brand zijn.
Het vuur is het eerste en laatste masker van mijn God. Wij dansen en huilen
tussen twee grote brandstapels."
Zo kunnen we weer even, welgemoed, verder. Kijken hoe de miljonairs het
er vanavond afbrengen - hier heb ik geen verstandig woord meer aan toe te
voegen, beste stuurlui!
De bal is inderdaad rond, begin en einde van elk relaas.
Dinsdag 22 juni 2004
Eindelijk zomer vraagteken
uitroepteken. Gisteren rolde ik weer van de ene webstek naar de andere;
via Coen Verbraak op bezoek (wij hoorden van elkaars aanwezigheid op internet)
en na het lezen van een paar van zijn VN-interviews kwam ik als bijna
vanzelfsprekend bij Wim de Bie's Weblog terecht, na geconstateerd te hebben
hoeveel onzin zich in die chaordische wereld ook bevindt. Als een aap
van de ene liaan naar de andere slingerend, kom je op de gekst denkbare
plekken terecht; een daarvan beweerde zelfs door geen enkele zoekmachine
gevonden te kunnen worden. Lost friends zegt je: 'Jij bent hier
omdat je jezelf zocht!' en ik moet bekennen, dat ik dat in den beginne
deed, en soms nog altijd doe.. Ik ben wat huiverig voor aanmeldingen met
wachtwoord, en van het gedartel van mensen die $$'s van je willen blijf
ik verre.
'Vrolijk en nieuwsgierig' noemde een fotograaf (voor de cover van BRES,
n.b.) mijn webstek - daar wil ik het graag mee doen. Ik bracht Wim de
Bie enkele mijner net-ontdekkingen over en liet hem weten dat ook ik mijn
duitjes in het zakje van het World Wide Web doe; dat ik mij weer voel
als in de dagen dat ik in Parijs acht nummers van blurb uitgaf (om de
twee maanden in de jaren '50-'5l van de vorige eeuw een paar honderd adressen
schrijven, vouwen, envelopperen, frankeren - alles wat me nu bespaard
blijft) of als in de jaren l957-l96l, toen ik als redacteur van de Haagse
Post elke woensdag de opmaker vergezelde naar de zetterij van de Telegraaf,
bovenste verdieping, waar het weekblad werd opgemaakt, 'alsof ik weer
aan de steen sta'. Vergeten beroepen; de geur van lood en inkt verdwenen,
je bent je eigen monotype-zetter, corrector en auteur. Heerlijk, kortom.
Dat moest ik even melden aan iemand die ik al sinds de jaren vijftig ken
en altijd heb bewonderd. 'Ook ik kijk dagelijks mijn ogen uit op wat zich
allemaal op het net aandient.' laat hij weten. 'Zonder overdrijving kunnen
we zeggen dat het internet de grootste verzameling bevat die de mensheid
ooit heeft aangelegd.'
Ik zocht Hebrew letters via Google, kreeg ze in kleuren te zien
en te horen, ik kwam bij een Jargon Scout en via Bad News
kwam ik bij Chomsky.info terecht, waar ook het een en ander te lezen is.
De tegencultuur heeft terecht op het ww-net onderdak gevonden, met informatie
die in de gemuilkorfde, aan (zelf)censuur onderhevige commerciële
media niet of nauwelijks openbaar wordt gemaakt. Ik verwijs naar de volgende
http://www's: voxfux.com/ en serendipity.li/
De tachtig links op Vox News, The New Resistence, staan tegenover 30 links
The Forces of Evil. The Voxfux Glossary, tenslotte, levert een 'deciphering
the lexicon of lies'
Genoeg shoptalk; vanuit Portugal bereikten mij deze ochtend twee telefoontjes
van een redacteur van het Barend & Van Dorp-programma: of ik aldaar
in een uitzending als Dichter des Vaderlands een voetbalgedicht zou willen
voorlezen. Blijft in beraad; dit weekeinde kan ik niet - de zondag heb
ik vrij gehouden voor mijn vrienden van Sappho, een poëziemiddag
aan de Vijzelgracht l03, aanvang l7u. Blessed be your day. Blijf je ogen
uitkijken, niet alleen hier!
Maandag 21 juni 2004
'Geen slecht
begin voor deze maandag', zegt Edith vergenoegd voor zich uit, als ze deze
eindscore van ons eerste scrabble-spel noteert. 87l, 55l-320. Uiteraard
wint zij (ik 1 keer op ± 10). Zij had ook twee keer 50 punten voor
zevenletterwoorden, verpakt en indecent; ik droeg slechts 'bravo' en 'cheri'
bij, als 'mooie woorden', de cheri kreeg er zelfs een e-tje bij. Ik kan
tegenbrommen: ik had vier beurten geen klinkers, maar dan ga ik teveel op
Dick Advocaat lijken. Don't explain, don't apologize, kreeg ik wel eens
van Olivier Boelen toegebeten; van de spreuk doen meerdere versies de ronde.
Ik ben wég van A. den Doolaards Het leven van een landloper,
een smulboek van 367 pagina's; het typografische omslag van de gebonden
uitgave vermeldt eenvoudig: In deze vierde, geheel herziene druk beschrijft
hij zijn eigen avontuurlijke leven in de draaikolk van de twintigste eeuw,
die hij als rusteloos reizend reporter intens heeft meegemaakt. Zo geeft
hij de beklemmingen van communisme en fascisme weer en openbaart hij in
het nieuwe hoofdstuk Londense Achtergronden voor het eerst zijn
geheel eigen kijk op vorstin, regering en Englandspiel, Querido l979. En
dat voor 5 Euro op Koninginnedag! Ik ben gevorderd tot pagina 147, en zeer
onder de indruk, met enkele malen de behoefte hier aanhalingen daaruit neer
te zetten. Andere keer. Zelf lezen, grote context, universeel persoonlijk.
One World or None...
Toch even dit, zeer actueel:
"Ik had
ampel en breed de tijd om de zogenaamde 'grote staatslieden' in detail te
bezichtigen. Nimmer heb ik de veneratie der volken kunnen begrijpen voor
deze opperste beoefenaren van het fijnzinnigste spel dat het slordigste
gespeeld wordt, van de schijnbaar vreedzaamste discussie met de gevaarlijkste
gevolgen, van het meest logisch gebondene en desondanks impulsief meest
verknoeide vak op aarde: de internationale politiek.
Een zinnig mens vertrouwt zijn lichaam slechts toe aan een gediplomeerd
arts of desnoods aan een kwakzalver van reputatie; hij laat zijn huis bouwen
door een architect en zijn auto repareren door een monteur met diploma van
vakbekwaamheid. Maar zo hardnekkig is het bijgeloof, dat, wie het ver en
hoog gebracht heeft, ook expert moet zijn, dat ganse volken zonder de geringste
aarzeling de beslissing over hun leven en dood in handen leggen van, vaak
goedwillende, amateurs. Meestal hebben deze het tot hun hoge en al te verantwoordelijke
post gebracht via de plaatselijke en landelijke politiek. Dit wordt een
goede introductie geacht tot het moeilijke vak te onderhandelen met tegenstanders;
maar het is de slechtst denkbare, omdat elke beoefenaar van de partijpolitiek
nolens volens de wereld leert bekijken tussen oogkleppen vandaan. Deze beperking
van het gezichtsveld gaat dan nog dikwijls samen met een gebrek aan cultuur.
Vreemde talen spreken de vertegenwoordigers der grote natiën doorgaans
niet, zodat zelfs de rudimenten van een allereerste poging tot begrip van
andere volken hun ontbreken. Of ze dan tenminste ooit de geschiedenis hebben
bestudeerd - waaruit een staatsman weliswaar niet kan leren wat hij doen
moet, maar wel wat hij beter zou kunnen vermijden? Men zou ook denken, dat
een degelijke studie van de geschiedenis-filosofie een der eerste eisen
tot vakbekwaamheid voor het vervullen van de veelzijdige betrekking van
staatsman zou vormen. Maar hun daden bewijzen het tegendeel. Net zoals in
vele zomerseizoenen het weer een vast patroon heeft: regen gevolgd door
opklaringen gevolgd door toenemende hitte gevolgd door onweer gevolgd door
regen, begaan de staatslieden gedreven door een schijnbaar even ononmtkoombare
doem des hemels, in voorspelbare volgorde de fouten van hun voorgangers."
Wel, dat is het dan, mijn portie schrijfvoer van vandaag. Ik perfectioneer
mijn vak (moet de eurotekens en wijzende handjes nog vinden) - en ooit staat
Adobe op me te wachten met de regenboog. Absolute beginners, dat is het
wat wij zijn. The joy of teaching is in the learning. Well, I'll leave you
to your besognes.
Zondag 20 juni 2004
Ontroerd - ja, tot tranen toe bewogen - door de zang van de uit Irak afkomstige zangeres Farida en haar ensemble en de van oorsprong Marokkaanse zanger Najib Cherradi en zijn multiculturele groep Weshm; zij speelden en zongen voor de Koninklijke familie in Paleis Noordeinde en wij kregen opnamen bij hen thuis te zien: nieuwe Nederlanders, die met hun creatieve uitingen ons culturele landschap verrijken. De Iraakse zangeres zong traditionele maqqams, de Marokkaan met een uitgebreide collectie muziek-cd's liet Maurico Kagel horen en memoreerde Olivier Messiaen's composities waarin vogelzang voorkwam. (NPS Matinee: Documentaire Koninginnedagconcert).————————————————————————————————————————————————
Zaterdag 19 juni 2004
Zonnige namiddag;
tegen zessen. Nog steeds enigszins geradbraakt na een Rotterdamse poëzienacht
die laat eindigde, rond 4 uur gisterenochtend te bed - en deze dag begon
om 4 uur, na enkele uren slaap in de Lange Jammer aan de Oostvaardersdijk
in Lelystad. Rond zonsopgang ging Sunsation 2004 van start met
de Antwerpse Ambrass Band. In de steencirkel van het Robert Morris Observatorium
lazen een aantal dichters voor, er werd gemusiceerd en een kuise buikdanseres
bracht een hulde aan de gratie van de Vrouw. Wij begroetten Anna Enquist
en Tjitske Jansen, en maakten kennis met Marjoleine de Vos, wier columns
en kookrubrieken wij in de NRC graag lezen. Als in vorige jaren maakte de
organisatie weer een leuk boekje (48 p.), dit jaar gewijd aan de Zuidenwind,
eenuitgave van de Stichting Zonnewende Flevoland, Eikenlaan 9, 8253 AL Dronten,
e-mail: nacor@planet.nl.
Uit De Volkskrant haalde ik Improbable Research,
ik surfde er op los. Ook op mijn eigen surf-pagina ontdekte ik enkele websteks,
daar door vriend Robbie Vlasman geplaatst. Het Landjuweel, dat van 29 juli
t/m 2 augustus in Ruigoord plaatsvindt (I'll be there, DV!) kondigt zich
op de Ruigoord-site aan. Dit nomadische dorp, deze Tijdelijke Autonome Zone,
is elk jaar opnieuw een zeer vreugdevol, vriendschappelijk gebeuren, waar
ik met graagte kom. Aan het Vurige Tongen-festival, dat zich daar
de afgelopen Pinksterdagen afspeelde, heb ik niets dan de prettigste herinneringen.
Elke zondag vindt in het kerkje overigens een muzikaal gebeuren plaats;
ik mag wijzen op de boekhandel De Witte Aap, met verrassend goedkope tweedehands
uitgaven.
Ik heb ook kennis gemaakt met de Wikipedia, the free encyclopedia. 'The
site is a wiki, which means that anyone can edit articles, simply
clicking on the edit link that appears at the top of each page.' Ik verdwaalde
enigszins, maar kom altijd weer op mijn pootjes terecht, dan ben ik Home.
Ha, heerlijk, huiswaarts (onze mantra onderweg)!
Vrijdag 18 juni 2004
Nou, leuk hoor!
Dankzij Hans Aarsman in de Volkskrant van gisteren hebben wij de video kunnen
bewonderen waarop de Amerikaanse bulldog Tyson aan het skaten is. Zie de
website http://www.skateboardingbulldog.com.
Wie geinteresseerd is in een ayahuasca-ceremonie in juli neme contact op
met www.the-awakening.net: Amsterdam Mystère.
En dan, de slamfinale van gisteren bij Poetry International en het Krakatau-feest
in Rotterdam, waarvandaan wij met de nachttrein van 0lu59 naar Amsterdam
terugkeerden.De sfeer bij Poetry International is telkenjare uitstekend:
diverse gelijktijdige evenementen, voor elk wat wils, mede dankzij het aanpalende
caférestaurant Floor. Het slammen viel ons tegen; het hoort niet
thuis in een grote theaterzaal, niettegenstaande de fanatieke, verwoede
pogingen van ene Rik Maverik om de sfeer erin te krijgen. A slam in your
face, zoals hij deze vorm van dichtkunst noemde, hoort eerder thuis tussen
hiphoppers, rappers, standup-comedians in een club(huis).Wat nog de grootste
indruk maakte, waren de moving background projections van de VJ (video jockey),
wiens naam mij ontschoten is en ook niet in de programmakrant vermeld staat.
Als winnaar kwam Buddy Wakefield te voorschijn; hij is de US Individual
World Poetry Slam Champion 2003, en mag nu Rotterdam aan zijn palmarès
toevoegen; de second best waren de Rotterdamse Woorddansers. Wie nog eens
Huizinga's Homo Ludens er op naslaat (hoofdstuk 7: Spel en poëzie)
ziet dat het wedstrijdelement in de dichtkunst thuishoort, naast de cultus,
het feestvermaak, gezelschapsspel, kunstvaardigheid, proefstuk- of raadselopgave,
wijze lering, overreding, betovering, waarzegging, profetie. Maar of de
drie-minuten-begrenzing (gedicteerd door de ongeschreven wetten van de popsong?)
genoeg inzicht in de kunde van een dichter biedt, is een grote vraag. Tegelijkertijd
vond in de Kleine Zaal van de Schouwburg een reünie rond de gedichten
van Fritzt Harmsen van Beek plaats, met Neeltje Maria Min, Hans Tentije,
Mark Boog en Annie van den Oever.
In de namiddag werd bij Poetry International het 27e nummer van Krakatau
gelanceerd, waarvan ik het eerste exemplaar in ontvangst mocht nemen; het
tijdschriftnummer is in zijn geheel (64 pagina's) aan het lange gedicht
HOWL van Allen Ginsberg gewijd. In Nighttown mocht ik des avonds rond middernacht
het gedicht in mijn vertaling voorlezen: 21 minuten: een plasje zweet had
zich aan mijn voeten gevormd, constateerde ik na afloop. Redactieadres Krakatau:
postbus 865, 3000 AW Rotterdam, 06 45 922 765. 'Kijk ook eens op www.krakatau.nl'.
Doen we, Peter de Groot!
Op naar de volgende klus: vanavond logeren in Lelystad, om morgen vroeg
uit de veren tijdens het Sunsation-festival bij het Observatorium van Robert
Morris de zomerzonnewende te vieren. Gegevens diende ik gisteren toe.
Rest mij nog de vermelding van het verschijnen van het zomernummer (jaargang
3, nr.2) van Awater, waarin bij eerste doorbladeren nagelaten gedichten
van Jan G.Elburg opvallen, een profiel van Jean Pierre Rawie ('een poseur
met talent: "Gewoon doen is nooit erg mijn fort geweest"') en
het schier hilarisch verslag van Joris van Casteren, die in het terpdorp
Garwerd probeert de dichteres Fritzi Harmsen van Beek te spreken te krijgen.
Slechts 'een telefoontje achteraf: 'Hoe komt u op het idiote idee dat ik
geïnterviewd zou willen worden? Ik moet er niet aan denken, het lijkt
me verschrikkelijk. Ik heb dat altijd zoveel mogelijk afgehouden en als
mij dat niet lukte, had ik er ontzettende spijt van. Het leidde tot de grootste
ellende en misverstanden. Het gaat niemand wat aan of ik nog poëzie
heb liggen of niet. Ik ben in ieder geval niet bereid het uit handen te
geven, nooit. Zegt u dat maar tegen de rest van de wereld.'
Geen zout op onze staart! Genoeg voor vandaag, laaft u aan de poëzie
zelve. Even een peertje schillen.
(Awater is een uitgave van Stichting Poëzieclub; red. en adm. Eendrachtsplein
4, 3012 LA Rotterdam, 0l0-4444300, info@poëzieclub)
Donderdag 17 juni 2004
Wat het inhoudt om twee kasten met l2 strekkende meters papier leeg te halen om ruimte te maken voor andere papieren is misschien niet duidelijk te maken aan mensen die minder met papier (drukwerk, brochures, briefwisselingen, afdrukken van artikelen, reisgidsen, mappen op onderwerp, mappen op alfabet, mappen chronologisch, e.t.q.) te maken hebben dan ik. Voor je het weet ben je verdiept in wat er met die papieren nog te beleven valt; herinneringen slaan open, serendipity slaat toe; oude agenda's bevatten raadselachtige uitroepen, flarden dichtregels trekken voorbij - mensen, van wie je het bestaan en de naam was vergeten, komen langs - en dat alles moet nog twee trappen op, te belanden op de vliering. Mijn trouwe gade staat mij hierbij uiteraard terzijde; zij verlangt ook van mij dat de andere papieren, die zich ondertussen in woon-en werkruimte hebben opgestapeld, weer achter de twee kastdeuren verdwijnen. Kortom, ik klaag niet - geen enkele reden toe: elke dag sta ik weer op in de wetenschap dat interessante aangelegenheden ons weer te wachten staan.
Vanmiddag naar
Poetry International in Rotterdam om rond l7 uur het eerste exemplaar van
het aan HOWL gewijde nummer van het tijdschrift Krakatau in ontvangst
te nemen. HOWL is, voor zover men het niet weet, de titel van een gedicht
in de jaren vijftig door de Amerikaanse dichter Allen Ginsberg (l926-l997)
geschreven. In l957 ontmoette ik in Amsterdam Allen, samen met zijn hartsvriend
Peter Orlovsky en de wilde Gregory Corso. Wij raakten bevriend, en onder
de titel Proef m'n tong in je oor verscheen in l966 bij De Bezige
Bij mijn vertaling van gedichten uit de bundels HOWL, Kaddish
en Reality Sandwiches; in l980 bij uitgeverij 26l in Heerlen (ter
ziele) een tweetalige uitgave van Ginsberg's Plutonian Ode - Plutonische
Ode. In de loop der decennia heb ik Allen in binnen- en buitenland
vaker ontmoet; in Nederland las ik, onder meer voor Poetry International,
mijn vertalingen voor - een keuze daaruit werd door Coen de Jonge gemaakt
en verscheen in 2002 als Me and my Peepee bij Uitgeverij Passage.
Daarin ook mijn tekst 'Een grandioos adieu', als in memoriam op elf april
l997 in NRC-Handelsblad verschenen.
Welaan dus; in de Grote Zaal van de Schouwburg later deze avond (21u30)
de Finale Poetry International World Slampionship, met als medespelers Etrit
Hasler uit Zwitserland, Pilote le Hot uit Frankrijk, Emil Jensen uit Zweden,
John Paul O'Neill uit Groot-Britannie, Lase Samström uit Duitsland,
Sara Ventroni uit Italië, Buddy Wakefield uit de V.S. (die ik aantrof
op www.livepoets.com) en de Rotterdammers Jeroen Naaktgeboren en Arie Hordijk,
zich noemende De Woorddansers, die Nederland vertegenwoordigen.
De dag eindigt, D.V., met een Krakatau-feest in Nighttown, waar ik opnieuw in de gelegenheid gesteld word mijn vertaling van Howl voor te lezen, die overigens elders op deze webstek te beluisteren is. Zoekt en gij zult vinden - onderzoek alle dingen en behoud het goede, maar bovenal: Do Your Own Thinking, en volg het pad van je hart.
En nu, Pichecru, op naar de vliering waar ik ook al tien meter Nederlandse litteratuur heb ondergebracht, van Aafjes tot beide Zwagermannen. Hasta la vista!
Woensdag 16 juni 2004
LEVE HET LICHT
Leve het licht
leve het licht in andere dimensies
leve het licht in steeds meer wetende ogen
leve het licht in de duisterste tijden
leve het licht in de uitspraak van Mae West
"Too much of a good thing is wonderful!"
Leve het niet-te-vermijden
licht
leve het eeuwig licht
doelgericht
elk gezicht
weerbericht
Leve het open
transparante licht
leve het openbarende onthullende
blootleggende dag-en-nachtlicht
leve het zich niets ontzeggende licht
Leve het licht
waarvoor de leugen vlucht in het duister
leve het niet te corrumperen licht
leve het licht
waarvoor de angst vlucht in angst voor de dood
leve het licht waarzonder voor niets of niemand
leven is geen mens geen dier geen plant
geen levensteken
geen blik geen tijd geen ruimte
geen relativiteit geen orde chaos of evenwicht.
Lééf
alsof er een strijd om het licht gaande is
een strijd met de zinloze krachten van de duisternis
om een eeuwig evenwicht
waarin alles is, leve het licht, zoals het is,
omdat het licht is, goed is.
Zolang er waarlijk
levend licht is
met lamplicht, kaarslicht, gaslicht,
electrisch licht, laserlicht, black light,
bliksemend fluorescerend electro-
magnetisch licht.
Zolang er nog
licht op ons netvlies is,
zolang de spiegel nog van licht is,
zoals het licht van ieder mens op zijn eigen plaats is,
met zinderend sprankelend wisselend eigentijds licht.
Alsof licht
niet altijd anders is
voor een ieder anders, betekenisvol
of zinloos is.
In het licht
van dit alles betekenend licht
voor alles gezwicht
in een vederlicht gedicht
dat hoopt dat het zinvol en verlossend is
dat het verlicht, verdicht, open en
doelgericht is, met inzicht
dat ook uitzicht is:
Een vergezicht
dat louter licht is
licht waarin elke tegenstelling verenigd is
het eeuwig licht
het dagelijks licht
het onweerstaanbare licht
het lokkende licht
het wenkende licht
Alles verlicht,
helder en klaar - ja, ook jij daar,
op het eerste gezicht
oog en oor voor dit gedicht:
Leve het Licht!
Geschreven voor Leo Musch - Lichtkunstenaar
Dinsdag 15 juni 2004
De Fik in het
Verleden - met deze opwekkende naam vindt een CD-presentatie plaats van
Palinckx & voorheen Schismatics; zij mestten hun archieven uit en stelden
drie cd's samen. Dit wordt gevierd met een matinee op zondag 27 juni in
Pakhuis Wilhelmina aan de Veemkade 576 (de waterkant van de Piet Heinkade,
ten oosten can het Centraal Station van Amsterdam), rijkelijk laat voor
een matinee: van l6 tot 20u. Voor de zittenblijvers (na een combinatie-improvisatie-film-heerlijke
hapjes, een open bar en moving groove dansset door DJ Donotask) EK-kwartfinalevoetbal
op groot scherm. Dat wordt juichen of huilen.
De fik in het verleden, warm u aan wat wij destijds deden. Wel, daar heb
ik, wat betreft de gebroeders Palinckx de prettigste herinneringen aan,
gezien het verheugende feit dat zij mij enkele malen betrokken hebben bij
hun absurdistisch muziekspektakel, kakafonische free jazz? Verrassend zal
de middag ongetwijfeld verlopen.
info@palinckx.nl informatie.
Even een persoonlijk briefje er tussen door. Beste Theije, ik kan je boek niet terugvinden! Ik ben met een interne verhuizing bezig - voornamelijk van boeken en papieren naar de vliering - en bovendien heeft mijn leven een totaal andere wending genomen (waar ik erg gelukkig mee ben), te weten het uitgeroepen worden tot alternatief interimaire landsdichter ('Dichter des Vaderlands') en bovendien zijn Edith en ik ruimschoots aan het experimenteren met dit superieure speelgoed, terwijl de tuin ons ook toelacht waar wij meestal des zomers wonen. Ik heb geen tijd of mogelijkheid gehad wie dan ook te bedanken voor toezending van bandjes, video's, gedichten etc. - geduldig wachten word je afgeraden. In deze pagina's heb ik voorgoed met wachten afgerekend. Heerlijk, nergens op te hoeven wachten. Ik vind je terug en jij bent, als schrijver van het boek Een Gelukkig Mens dus altijd met mij in de 7e Hemel.
Het programma van de 23ste editie van Sunsation festival gewerd mij. Dat wordt vroeg opstaan, dames en heren, jongens en meisjes. Als elk jaar de zomerzonnewende, gevierd in het Observatorium Robert Morris, een der weinige land-art projecten die in Nederland op deze schaal is uitgevoerd. De bijeenkomst, gepresenteerd door Philip Freriks, met als thema Zuidenwind, begint om 04u55 met de opwekkende klanken van de Ambrass Band, waarna in min of meer straf tempo tot 08u30 vanaf het podium, de steen, de binnencirkel, de dansvloer naast de steen, en podium + dansvloer naast de steen zullen optreden Curra Suarez, de Zon, Marjolijne de Vos, Annemieke van Rooyen, Simon Vinkenoog, Hans Maarten van der Brink, Noord Afrikaanse buikdans, Guido Hoogenboom, Jaap Robben, Alicia Oosthuizen, La Compagnie Baroque, Anna Enquist, Ali B, Maria Barnas, Tjiske Jansen en Jeroen Zijlstra met band. Zo, weer een aantal lieve mensen verenigd en vereeuwigd. Jambe (zie de webstek) heeft mijn verslagje uit dit Journaal overgenomen en een aantal mooie foto's op het net gezet. Wat een interessante mensen je toch altijd blijft tegenkomen; de mens is inderdaad een product uit de hoorn des Overvloeds. Dank u, Abundantia!
De Vereniging
Orde der Verdraagzamen, waarvan ik ettelijke decennia lid ben, publiceert
het ODV-nieuws (jaargang 2004 nr.2) in de oude vorm , 32 geniete A4tjes,
maar is sinds kort ook bereikbaar op het net: www.orde-der-verdraagzamen.nl.
Uit de ODV-schatkamer, als gebruikelijk weergaven van teksten die tijdens
het leven van medium Karel van der Nagel door hem tijdens ODV-bijeenkomsten
werden uitgesproken.
Een mooi voorbeeld uit de zondagmorgenlezing van ll maart l962, met als
onderwerp De nieuwe tijd. Twee conclusies.
" Conclusie I: In deze dagen is het niet belangrijk, hoe men leeft.
Wel is belangrijk dat de wijze, waarop men leeft, innerlijk aanvaardbaar
en waar is en kan voeren tot een innerlijk contact met hogere kracht, met
het Goddelijke, met al wat in je bestaat.
Conclusie II: Elke mens, die zich te veel bezighoudt met de omstandigheden,
die zich buiten het "ik" afspelen en daaraan zijn eigen orde oplegt,
zal in grote moeilijkheden komen te verkeren en zal voor zich en anderen
conflicten veroorzaken."
Ook ik hoop, met een der sprekers (uit de 'sferen') van destijds, immers altijd NU: 'dat u de vrede in uzelf vindt en draagt en zo de kracht in uzelf, rond en uit uzelf leert gebruiken, opdat de vrede u antwoordt uit uw wereld.'
Maandag 14 juni 2004
Toch even Koning
Voetbal om het hoekje laten gluren. Otto Adang van de Nederlandse Politie
Academie is volgens de Volkskrant van vandaag het afgelopen jaar zeven keer
in Portugal op bezoek geweest, op verzoek van de autoriteiten aldaar - de
Portugese politie heeft het Nederlandse model van het EK 2000 overgenomen
en toen waren er nauwelijks problemen.
'In veel landen wordt te snel de wapenstok gepakt en erop geslagen .' meldt
hij verslaggever Weert Schenk. Vorig jaar stonden bij aankomst van buitenlandse
voelbalsupporters nog militairen op het vliegveld, met vuurwapens in de
aanslag. 'Ik dacht: wat gaan we nu beleven? Zo'n ontvangst geeft meteen
een vervelende sfeer. De Portugezen wilden nadrukkelijk laten zien wat ze
in huis hebben. Ik stelde voor om bij volgende wedstrijden niet met wapens
te gaan staan. Deze raad is opgevolgd. In februari verliep de oefenwedstrijd
Engeland-Portugal perfect.' Volgens de politie-academicus is goed weten
waar je wel en niet streng tegen optreedt van groot belang. Zo is de Portugese
politie geadviseerd het verboden gebruik van softdrugs te tolereren. Zegt
Otto Adang: 'Een jointje kan bijdragen aan een goede sfeer. Dan moet je
daar niet moeilijk over doen.' Volgens de Volkskrant is het advies overgenomen;
eind vorige week liet de polttie weten geen prioriteit te geven aan hasjrokers,
zolang ze 'anderen niet schoppen of slaan.'
In het Zomer 2004 nummer van Het Schrijvershuis, een 4 keer per jaar verschijnende
publicatie van het Fonds voor de Letteren publiceert Arjen Mulder een interessant
artikel 'E-dichten - over poezie en nieuwe media' naar aanleiding van een
29 april jl door het Fonds belegde bijeenkomst, waar van gedachten werd
gewisseld over de vraag hoe het internet kan worden gebruikt voor de totstandkoming
van poëzie en hoe het Fonds hierbij een stimulerende rol kan spelen.
Genoemd worden in het artikel diana-ozon.nl, tonnusoosterhoff.nl (waar telkens
woorden verdwijnen en andere verschijnen), poetryinmotion.nl - de laatste
niet interactief Op nobodyhere.com. dien je met je cursor aan de slag te
gaan, dan gebeuren er de wonderlijkste dingen, meldt Mulder. Op ubu.com
staat een grote verzameling soundpoetry, visuele internetpoezie op epc.buffalo.edu
(probeer jodi.org). Google leidt bij het intypen van 'interactieve poetry'
direct naar een site waar bezoekers zelf gedichten kunnen schrijven, regel
voor regel. Mulder schreef onder meer twee bij Van Gennep verschenen boeken,
Het fotografisch genoegen, beeldcultuur in een digitale wereld,
en Levende systemen, reis naar het einde van het informatietijdperk.
Meer info:Stichting Fonds voor de Letteren, Huddestraatr 7, l0l8 HB Amsterdam,
info@fondsvoorde letteren.nl
Peter ten Hoopen
liet mij zijn laatst verschenen boek zien: Geluk in zaken, 2003
Uitg.Business Contact, Amsterdam/Antwerpen, ISBN 90 254 1613 6. Twee ondertitels
'Met de 25 Wetten van Geluk' en 'Strategische overwegingen op het thema:
Hoe word je gelukkig in een zakelijke omgeving.' Uiteraard is het een heel
ander boek dan twee eerdere, die ik om mij prevalerende redenen teder koester
'De Trancekaravaan' en 'King Acid'. Over het nieuwe boek
hebben wij nauwelijks gesproken, wel kwam het chaordisch denken ter sprake,
waarover ik hier eerder noteerde, en namen wij in vogelvlucht de verschillende
ontwikkelingen rond onze veertigjare vriendschap door. Kortom, een prettige
avond, rond het hoofdthema Geluk; wij konden het eens worden over de Eertste
Wet van Geluk: Wie het eigen belang ondergeschikt maakt aan iets hogers
verrijkt zichzelf. Zijn webstek: www.tenhoopen.org.
Obrigado! .
Zondag 13 juni 2004
Verslag doen van deze mooie zonnige middag, tijdens de Mooi Weer Spelen in Delft doorgebracht, temidden van de fine fleur van Nederlandse podium- of slamdichters, die maar al te graag gebruik maakten van de gelegenheid het langstrekkende publiek, dat van niets weet - helaas, overal ter wereld - te overvallen met woorden, die betekenis hadden zodra je de moeite nam er naar te willen luisteren? Hier staat een vraagteken , het was mijn antwoord op de opdracht van Edith: hier moet je verslag van uitbrengen. Terwijl de zon nog door mij heen zindert, gezeten als ik was aan een zonnig terras aan de Voldersgracht l0, waar het literair genootschap Jambe voor een uitstekende programmering had gezorgd en mijn jonge kompanen van Bomb- Shelter mij (en de andere dichters)weer terzijde stonden: Mark Lotterman, singer songwriter, met Kevin en Fabian , basgitaar en slagwerk. Ach, deze generatie jonge dichters die mondig wordt! Die inderdaad liever de straat op gaan, dan zich in vicieuze literaire kringen bewegen: Jeroen Naaktgeborenn en Arie Hordijk, de 'Woorddansers'' hadden van Poetry International in Rotterdam de slamdichter Ertrit Haessler meegebracht, die interessante bijdragen leverde, onder meer de ter plekke gemaakte vertaling van mijn Quick Quick Slow-gedicht uit de bundel Het Hoogste Woord.Christiaan Mooiweer, Gijs ter Haar, Henriette Faas, Joz Knoop, de jongedame die zich 'Upperfloor' noemde, Mosh Volke en Jaap Montagne traden om beurten op temidden van het publiek dat zich op straat en het bruggetje naar de Grote Markt tegenover het cafe had opgesteld. Zij deden allen mee aan een improvisatieversie op mijn Volmondig Ja, een beamen dat ik tracht ingang te doen vinden. Een geslaagde middag, ongetwijjfeld op de website van Jambe terug te vinden. Proficiat met jullie tienjarig bestaan, op waardige wijze gevierd. Nu wacht ik op een bezoek van mijn oude vriend Peter ten Hoopen, enkele dagen vanuit Portugal waar hij woont op bezoek., niet op de vlucht voor Koning Voetbal denk ik, die in elk geval hier niet zal meeregeren. Tot horens en ziens. Donderdag Schouwburg Rotterdam Poetry Slam & Howl. Be good.
Zaterdag 12 juni 2004
Bij het opruimen
en herrangschikken van boeken op plank en vloer tref ik een aantal uitgaven
aan, waaraan ik heb meegewerkt. Naast me een 'Klein vademecum van de dagelijkse
moraal', in 1994 verschenen bij Nijgh & Van Ditmar, onder redactie van
John, Geert, Vic, Peter, Huib en Hubert, echte grachtengordeldieren. Huib,
Hubert en John brachten het idee voor dit boek het eerst ter sprake in de
Amsterdamse kunstenaarssocieteit Arti et Amicitae; in de voorgaande jaren
'92 en '93 waren zij ook betrokken geweest bij de samenstelling van twee
pamfletten: Alles is te koop, en Het Nieuwe Nederland. Het eerste was een
polemiek tegen het marktdenken en het tweede een pleidooi voor humanisering
van Nederland. Logisch vloeide het plan voor een vervolg op deze pamfletten
hieruit voort. 'Een samenleving kan niet zonder gemeenschappelijke beelden
van het verleden, van het heden of van de toekomst. Ik ben voor het opnieuw
wegen van de waarden en betekenis van een aantal in onbruik geraakte woorden,
die eerst vanaf de jaren zestig overbodig bleken en later onbruikbaar omdat
zij niet verzakelijkt konden worden. Begrippen en waarden als mededogen,
troost, integriteit, fatsoen, humaniteit en respect voor het menselijk lichaam
en lot.'
Zo schreef Huib Schreurs (toen chef cultuur en amusement van de VPRO-televisie,
op dit moment directeur van het weekblad de Groene Amsterdammer). Zevenenveertig
auteurs, onder wie uw dw.dr., werden uitgenodigd drie woorden te keizen
uit een woordenlijst van de dagelijkse moraal, ruim tweehonderd verstofte
en verslonsde woorden. Ik koos voor de woorden aandacht, bezieling en ontroering,
en geef de teksten na tien jaar graag hier opnieuw de ruimte. De eerste
is notabene de eerste tekst van het Klein vademecum, al gaat er een voorrede
van elf pagina's van H.M.Kuitert, oud-hoogleraar Ethiek aan de Faculteit
der Godgeleerdheid aan de Vrije Universiteit te Amsterdam, aan vooraf.
AANDACHT. Aandacht leidt tot inzicht, dus uitzicht. Zonder aandacht, opmerkingsgave,
waarnemingsvermogen of louter nieuwsgierigheid geen ontdekkingen, uitvindingen,
en een vruchtbaar gebruik van de wetten van het toeval of de serendipity:
langs onvermoede weg ingevingen krijgen.
Meer dan geven of nemen, krijgen of vragen; een staat van zijn die tot medeleven
leidt, actie, handelingen, beschrijvingen, verhalen. Details staan op je
netvlies gegrift, miniem en intiem, met vragen niet eerder gesteld, en antwoorden
niet eerder gegeven. Aandacht bovenal voor jezelf, wie ben je en komt mijn
zelfbeeld overeen met dat wat anderen van mij hebben? Schenk je ook anderen
het gehoor, kun je dezelfde concentratie voor een ander opbrengen die je
voor jezelf verlangt? Herinneringen, ontroerd of bezield, een geur, een
situatie waarin je jezlef als een ander ontmoet of herontdekt, in nieuw
licht. Door de ogen van een ander kijken, met andermans gedachten de werkelijkheid
verruimen. Als het aan aandacht schort, als je vreest tekort te komen, kun
je alleen zelf daaraan iets veranderen. Zonder aandacht geen groei of ontwikkeling;
geen verbreding of verdieping. Je bent bij het leven totaal betrokken ;
beleef het aandachtig.
BEZIELING, vitaal en alomvattend; vaak ten onrechte vereenzelvigd met verwante
begrippen als gedrevenheid of bevlogenheid. Geen pose of houding; geen karaktertrek
of persoonlijkheidsstructuur - een grondslag van verstandhouding. Moed vereist
en enthousiasme noodzakelijk; plus een absoluut geloof in je doen en laten
en een overtuiging die je niet in de steek laat.Wat er ook moge gebeuren,
het een en ander gekruid met relativeringsvermogen, en bekroond door een
louterende lach.
Je voelt je schakel in de ganse evolutie: de vlam die je in jezelf voelt
branden, is er altijd geweest en zal er altijd blijven, daaraan bestaat
geen twijfel meer. Het liefst zie je alles weerspiegeld in de natuurlijke
staat en vermijd je de zelfgenoegzame vanzelfsprekendheid, waarmee men zo
vaak over van alles en nog wat denkt of spreekt.
Bezieling wordt gevoed door inspiratie, en stoelt op de meerwaarde van wederzijdse
betrekkingen boven aanvechtbare meningen of feiten. Eenheid in verscheidenheid.
Bezieling raakt aan onze essentie en gaat recht op de man af. Verdom de
oorlog, beziel de vrede!
ONTROERING. Ontroering: een overgave, zonder bijgedachten, totaal. Beschikbaar
zijn en blijven voor gevoelens of gewaarwordingen die zich aandienen, van
binnen of buiten. Vereist zowel aandacht als bezieling, en de gave om in
alle dingen en situaties de schoonheid te zien, de mythe, het drama, de
tragiek, de paradox of de liefde. Zij het mens of natuur, een schilderij
of een zonsondergang, een strelend gebaar of opgevangen gespreksflarden:
oog en oor blijven fris, open voor bekend en onbekend, niet gevangen in
twijfel of angst.
Voorwerploos voorbeeldig, doorzichtig, dient te worden geopenbaard, onthuld
en desnoods verklaard - elk reduceren is rafelen en glans ontnemen. Liever
proberen overeenkomstige gewaarwordingen wakker te roepen, in contact blijven
met het kind in je, dat onbevangen door het leven stapt, met een open geest.
Ontroerd kunnen worden is een levensvoorwaarde; zonder ontroering geen enkele
betekenis.
En dat was
het - ik ga verder met het ranschikken van boeken. Anne Frank zou vandaag
75 jaar geworden zijn: het wordt vandaag herdacht met een tentoonstelling
van familie-foto's, gemaakt door Anne's vader Otto Frank, in het FOAM, Fodorgebouw,
Herengracht Amsterdam, om de hoek van de Vijzelstraat, en ook vanavond nog
in en bij het Achterhuis, Prinsengracht 263, aan de voet van de Westertoren.
Cela suffit, Sjalom.
Vrijdag 11 juni 2004
'Heb je al getekend?' vraagt neeflief Bozar (1990) mij in Den Haag. Hij weet dat een Adobe-programma in dit apparaat aaanwezig is; tijdens een vorig bezoek met zijn ouders aan Amsterdam heeft hij er flink op los gecomponeerd, terwijl ik nog behoedzaam kijk bij elke letter die ik aansla. Nee, ik heb nog niet getekend. Ik heb wel avonden lang doorgebracht met het kijken naar de meest vreemde sites overal ter wereld. Enkele komen in de linkerlink Simon Surft voor, naar ik aanneem - ik heb nog geen voor me liggend schema, waaronder alles wat er maar op kan komen, ook op de juiste plaats terechtkomt. Wat doe je met cross-references? In elk geval: nee, ik heb nog niet getekend. Leuk idee overigens.
Van Buitenen is dus Binnen, mede dankzij Luc Sala, mij (wij kwamen elkaar in het stembureau tegen) en enkele andere duizenden verstandigen - nu zien hoe het te werk gaat! Hij werd door een schat van een vrouw omhelsd, mocht ik op TV zien - dus wat dat betreft zit-ie goed.
Ik hou me liever
niet met Ditjes en Datjes bezig; al denk ik wel na over de wijze van entameren
van onderwerpen, die in een derde loop-stadium gaan verkeren. Op de link
Chaos staat tot dusverre slechts een pagina, uit de introductie in concepten
van het Chaosdenken in het l64 pagina's tellende boek Inleiding in Chaosdenken
- Theorie en Praktijk (red.Frans van Eijnatten, Anne-Marie Poorthuis
& Jaap Peters), in 2002 verschenen bij de Koninklijke Van Gorcum. ISBN
90 232 3859 l.
Ik lees er over het chaordisch denken:'Dat de term chaos vooralsnog zulke
sterke negatieve connnotaties heeft, komt door onze taal die volledig geënt
is op het 'oude' denken. Maar niet voor lang meer. In de 'nieuwe' wetenschap
staat Chaos - let op de hoofdletter - voor een revolutionair andere benadering.
Het betreft hier een fascinerende nieuwe bril die men kan opzetten om naar
de werkelijkheid te kijken, en waarmee voortdurende bewegingen, complexe
zich herhalende patronen en sprongsgewijze veranderingen ontdekt, beschreven
en begrepen kunnen worden. In deze denkwijze worden chaos en orde niet als
polen tegenover elkaar geplaatst, maar als tweelingaspecten beschouwd van
eenzelfde werkelijkheid. Chaos en orde zijn in deze visie soms tegelijkertijd
aanwezig, en ontstaan dan bij voortduring uit elkaar: hoe meer chaos des
te meer orde; hoe meer orde, des te meer chaos.Dee Hock heeft hiervoor een
nieuwe term bedacht Cha-ord.' Eind citaat, pagina's 6 en 7 van dit boek.
Voetnoot bij de naam geeft Hock, D.W.(l996). The chaordic organisation:
Out of control and into order. 21st Century Learning Initiative, en
een verwijzing naar www.cyberspace com. Zelf trof ik de l8e mei jongstleden
bijgehouden webstek van een oude vriend aan, de Chaos Theorist Ralph Abraham,
PhD. Zoekt en gij zult vinden: www.ralph-abraham.org. Comments please in
the guesthouse. For now, bye now, yours truly King Moonvines.
Donderdag 10 juni 2004
Ook een One Issue-man,
Ik. Al het leven op aarde en ik neem aan ver daarbuiten, bestaat uit wat je
zelf meemaakt. Er is geen ander leven, Hier en Nu. Jij hoort de geluiden om
je heen, de stilte of de afwezigfheid daarvan, jouw zintuigen zijn daar om
je van dienst te zijn, je bent het alles samen - soms is het gelukkig dat
er een filter opstaat - je kunt niet doen alsof er niets aan de hand is. Een
documentaire over de pacifistische christen, Dietrich Bonhoeffer, brengt opnieuw
die afzichtelijke parades in beeld, het gebral en gebrul van Adolf H en Joseph
G afgezet tegen de Kristallnacht en die voortdurende zelfreflectie over de
rol van de Kerk, en hoe deze zich liet inlijven in het nationaal-socialistische
regime. Hij mocht het einde van de Tweede Wereldoorlog niet meemaken; 9 april
l945 werd hij door een krijgsraad ter dood veroordeeld, medeplichtig aan samenzwering
tegen de Fuehrer, en opgehangen.Zijn laatste woorden, volgens het gesproken
commentaar: 'Voor mij begint nu het leven'.
Tien gedichten rond leven en dood, die ik in l984 publiceerde, in een Kofschip-Kringcahier
genaamd Doodverf (samen met Clyde Roel Lo-A-Njoe, Ton Luiting en
Raoul Maria De Puydt), liet ik voorafgaan door een brieffragment van Kahlil
Gibran aan Mary Haskell uit oktober l9l4, kort na het uitbreken van de Eerste
Wereldoorlog.
'De geest van deze wereld is niet vrij van haar lichaam en zolang het lichaam
voor meer leven vecht, zal de geest doorvechten voor meer leven, meer geest.
Er is niet zoiets als strijd om de dood. Er is niets op deze planeet dan de
strijd om het Leven.
Iedere fysieke of geestelijke beweging, iedere golf van de zee en iedere gedachte
of droom is een strijd om meer leven'.
Uit het boek Beloved Prophet - hun briefwisseling.Veel boeken brachten
me tot hier, en zelf heb ik heel wat boekjes open gedaan waarover ik hier
vrijuit kan praten, zo maar, tegen iedereen, voor mij uit. One Man Issue.
The Minority of One. Professor Klamer vindt het idee Europa isolationistisch,
ik ben internationalist zegt hij, en de interviewer zegt dan: wereldburger.
Ja, zo rollen de woorden uit je mond; mijn eigen wereldburgerschap dateert
van decemer l948, toen de Verenigde Naties hun jaarlijkse Algemene Vergadering
in Parijs hielden, het Palais de Chaillot, omringd door grasvelden en plantsoenen.
In een ervan had een Amerikaan zijn tentje opgezet ('extra-territoriaal gebied)
en zijn paspoort in het openbaar verscheurd, gadegeslagen door pers en fotografen
die hem, Gary Davis, Wereldburger Nummer l zijn vijftien minuten (op de eeuwigheid)
beroemdheid zouden verschaffen. Is hij in de vergetelheid geraakt? Ik denk
nog vele vergetenen weer op te gaan roepen. Mensen die ik gekend heb. De wannabees
en de havebeens, de naamlozen - o, ik moet dat gedicht terug vinden van Rabindranath
Tagore, geschreven bij de Borobodoer, met de de regel over the namelss unremembered,
all the lonely people - where do they all come from? Geen woordspelige buitenissigheden
hier: kun je jong leren, leer dan jong mee. All for the day. Op naar mijn
lieve schoonouders in Den Haag.
Woensdag 9 juni 2004
Gisteren een
brief van vijf pagina's moeten schrijven om de fouten ongedaan te maken
in een interview van vier pagina's, dat me onlangs werd afgenomen door een
eindexamenkandidaat van de School voor Journalistiek in Utrecht. Bij de
toezending van zijn Examenwerk (hij meldde geslaagd te zijn) liet hij me
weten tot publicatie te willen overgaan - dus ik moest hem wel wijzen op
de onjuistheden. Hij had te kennen gegeven mij te willen leren kennen, dat
hij mij wilde ontdekken door over mijn dromen te praten. 'Over wat hij als
kind wilde worden, welke dromen er zijn uitgekomen en welke dromen hij nog
wil verwezenlijken. 'Zo droom ik nooit', onderbreekt Vinkenoog mij.'
En ik had hem de deur moeten uitzetten, maar ja - dat doe je niet zomaar,
dus we ploegden voort. 'Het duizelt mij een beetje. Hoe ik ook probeer een
lijn in mijn verhaal te houden, Vinkenoog zwalkt erover heen.' Zijn verhaal?
Ik dacht dat het om mijn verhaal ging - het zijne (mij via dromen te leren
kennen) had ik immers onderbroken? Nooit een droom gehad om waar te maken.
Nooit oud genoeg geworden om iets te willen worden. Waar de creativiteit,
of wat het dan ook is wat ik hier doe met o.m.deze webstek op mijn 75e jaar,
nooit gedacht of gedroomd: Dat Wil Ik. Van mijn uiteindelijke Werdegang
wist hij nauwelijks iets; ik moest het maar vertellen, mijn recente uitgave
Goede raad is vuur had hij niet gelezen, en de hem door mij aangewezen
boekenplank met boeken van mijn hand kon hij niet vinden. Hoe heerlijk anders
de kekke dame van de GPD, die mij - gewapend met internet-knipsels en enige
kennis van zaken, kwam interviewen over mijn aanstaande medewerking aan
Sunsation, het zonsopgangritueel op l9 juni bij het land-art Observatorium
van Robert Morris in Flevoland - telkenjare een interessant gebeuren, een
soort mini-Stonehenge. Ook gisteren; na een uur vragen beantwoorden, had
ik daar ook genoeg van en wij gingen tuinwaarts, waar ik enig leeswerk te
verrichten had i.v.m. Anne Frank's 75e geboortedag - ze zou uiteraard 75
geworden zijn, als niet..- die in het Anne Frankhuis a.s. zaterdag herdacht
wordt. Zondag ben ik des middags ergens in Delft te zien en horen met muzikale
ondersteuning van Mark Lotterman en zijn Bombshelter-Mannschaft: organisatie
literair genootschap Jambe.Mooi Weer Spelen, info 0l74-270354.
Poetry International is dan in Rotterdam van start gegaan; ik ben er volgende
week om een aflevering van het tijdschrift Krakatau, gewijd aan Allen Ginsberg's
HOWL in ontvangst te nemen; 's avonds feest in Nighttown, waar ik vorig
jaar optrad met Wally Tax.
Genoeg voor de vroege ochtend, het wordt weer tuinslangweer. Een goede dag
verder. Wie commentaar heeft op teenentander brenge een bezoek aan mijn
Guesthouse, waar bezoekers hun hart mogen luchten. Het bezoekersaantal,
geteld door NedStat was gisteren l32 - de teller is 28 mei in gebruik gesteld.
Morgen voor Europa's bestwil lijst 12 stemmen; ik vraag me af of Van Buitenen
een zetel behaalt. Leve de klokkenluiders, de tegellichters en waarheidzoekers!
Dinsdag 8 juni 2004
Voordat we naar de Hortus Popularis in Noord gingen om een zeer ontspannen rustige middag door te brengen tussen de kamperfoelie, rozen, clematis en druiven in duidelijke staat van wording, bracht Edith een bezoekje aan de Stomerij in de Utrechtsestraat en parkeerde vriend Volvo half op het trottoir van de brug over de Prinsengracht. Ik bracht mijn tijd door met wachten en kijken naar voorjaarsgeklede vrouwen en meisjes. Greep ook naar papier, noteerde een tiental regels die wel eens uitgesproken zouden kunnen worden met de gitaar, bas en drums van Bombshelter achter me op de literaire feestmiddag in diverse cafes in Delft, aanstaande zondagmiddag. georganiseerd door het literair genootschap Jambe.
Wachten met
oversteken
wachten op je vrouw, die een boodschap doet
wachten op de postbode
wachten met een volgnummertje in de hand
wachten uit gewoonte, verveling of ondertussen
wachten met een mededeling
wachten op inspiratie, ingevingen, action
wachten uit l iefde
wachten smachtend wachten met een glimlach wachtend met een wijde blik
wachten met een uitkleedblik -
Toen kwam Edith terug en kwamen we te spreken over het kijken naar het mooiste dat er is: het vrouwenlichaam. Of zij het vervelend vond, die blik, vroeg ik. Nee hoor, geen enkel bezwaar, zei ze, sommige vrouwen zijn verrukkelijk om naar te kijken. Ik vind het heeerlijk om tegen een vrouw te zeggen: Wat zie je er prachtig uit. Zeg ik tegen mannen ook hoor, vorige week nog in Ruigoord, tegen Hans Plomp. Ik weet het, ze is scheutig met complimentjes, en ze meent ze. Wachten vol verwachting. Wachten op het onverdachte onverwachte Wachten op de stilte van de nacht. Op wacht. Nacht wacht. One 'o clock jump.
Maandag 7 juni 2004
Zojuist om twaalf uur de sirenes weer horen loeien; de eerste maandag van de maand. Alles gaat gewoon door, zijn eigen gang, alsof er niets aan de hand is. Misschien wordt hier en daar een vogel verjaagd, die er zijn nest had gebouwd de afgelopen weken. Jarenlang werd er wél op gereageerd, overal in den lande, door iedereen. Je mocht je niet meer op straat begeven, thuisblijven of een schuilkelder opzoeken (er stonden er een paar in het Sarphatipark; leuke speelplaatsen), wachten op het veilig-signaal, zodat het leven zijn gang weer kon hernemen. Ondertussen de Flak, het luchtafweergeschut dat pogingen deed de vliegtuigen met hun bommenlast op weg naar Duitsland tegen te houden, des avonds elkaar in de lucht kruisende zoeklichten; werd een vliegtuig daarin gevangen, dan verhevigden zich de beschietingen vanaf de grond. Hels geluid; alsof grote kisten omver werden gesmeten. Angst regeerde: gezond verstand overboord geworpen, het schaduwleven van geruchten. En in de dakgoot zoeken naar granaatscherven, die soms nog gloeiend heet waren; wat is er gebeurd met de verzameling die ik had aangelegd? In mijn leven zijn heden en verleden éen; je kunt niet ontkennen of verdringen wat je zelf hebt meegemaakt, de lessen zelf getrokken. Zo ontdekte ik pas eind jaren vijftig dat je je Bevrijding zelf moest bewerkstelligen; de bevrijding van mei 1945 betekende Militair Gezag, een uit ballingschap teruggekeerde regering, waarvan sommige leden niets zagen in de parlementaire democratie, die nog steeds uitgehold wordt. Ik stem a.s.donderdag uiteraard op lijst 12, voor een Transparant Europa van de moedige klokkenluider Paul van Buitenen, die ik nog veel te openen doofpotten toewens.
Op naar het heden, de onmiddellijke toekomst. De poëzie, trouwe levensgezel. Namens Lucas Laherto Hirsch laat De Residentie, Amsterdams dichterscollectief weten, dat de dichtmiddag op zondag 16 mei bij café Sappho aan de Vijzelgracht l03 een groot succes was, 'waar iedereen de tijd kreeg om te experimenteren met taal en geluid. Ook hebben we tweespraken gedaan die erg goed uitpakten. Alles is op tape opgenomen en er wordt op dit moment een CD van gemaakt.'
Hier zijn ze, De Residentie en collega-dichters, van links naar rechts MiaMia, Peter M. van der Linden, A.C.G.Vianen, Wouter Ydema, Katrijn Jonckheere, Pim te Bokkel, Lucas Laherto Hirsch, Gijs ter Haar, Karlijn Groet, Benne van der Velde, Tom Zinger, Philip Fokker, Mohs Volke, zijn vriendin Jessica en Iemand die graag op de foto (van Ayesha van der Woensel) wilde.
Zondag 27 juni Sappho II vanaf vijf uur s'middags in café Sappho. I'll be there, DV. De Residentie-dichters traden eveneens op tijdens het Vurige Tongen-festival in Ruigoord Pinksteren 29/3l mei jl., waar ook het boek Shamanic Warriors Now Poets ten doop werd gehouden. De beide samenstellers van deze 'anthology of Poetry, Prose, Paintings, Photographs, Collages and Drawings', I.N.Reilly uit Glasgow en Ira Cohen gaven acte de présence: mijn bijdragen hieruit staan elders op deze webstek, de pagina's 35l-363 uit dit gebonden 406 pagina's tellende boek, printed on acid free paper, ISBN 0 9534280 1 X. Zevenenzeventig contributors, van wie ik er een aantal noem: Michael Rothenberg, Charles Henri Ford, Hans Plomp (met een mooi verhaal uit India), Michael McClure, Hakim Bey, Jack Hirschman, Vali Myers, Diane Di Prima, Philip Whalen, Paul Bowles, Terry Riley, Judith Malina, Mati Klarwein, Julian Beck, Patti Smith, Gregory Corso, Angus MacLise, Arthur Rimbaud, Louise Landes Levi, Kazuko Shiraishi en Lawrence Ferlinghetti - die (Lawrence dus) hopelijk volgend voorjaar naar Antwerpen komt, op uitnodiging van René Franken van het Demian-antiquariaat aan de Wolstraat. Over mijn eigen bemoeienissen met Antwerp World Book Capital 2004 kom ik nog te melden; zie www.abc2004.be. Genoeg name-dropping voor vandaag, even de zon in, naar datsja Eden.
Zondagavond 6 juni 2004
Round about midnight. Wel, daar ben ik dan - sinds de installatie van deze apparatuur op de dertiende april jongstleden. Verser dan dit hier kan ik niet. Gisterenochtend zaterdag geschreven, gisterenmiddag en vanmiddag voorgelezen, de eerste keer in Amsterdam bij Studio Koster aan de Nieuwendammerkade 26-D in Amsterdam-Noord, waar in het kader van een Atelierroute een speciale weekendtentoonstelling van Corneille, Anton Heyboer en Theo Niermeijer werd gehouden. Van Anton H mij onbekend werk, in kleur en de bekende kabbala in vele okeren en roestbruinen. Van Corneille verscheen Zinnenstrelende huiveringen, erotische prenten samen met erotische poëzie van dichteres Annette da Graça (een jongeman las na mijn toespraakje en twee door de dichteres voorgelezen gedichten een verklaring voor, waarin hij uiteenzette de geliefde te zijn, uit de opdracht van de bij Uitgeverij Unipers gepubliceerde uitgave. 'Voor mijn geliefde.) Aan de telefoon vanuit Parijs, een open lijn, kregen wij van Corneille te horen dat de stad leed onder de vele beveiligingsagenten die Bush bij zich had. Theo's beelden zijn altijd anders hetzelfde; uit niets -schroot- Alles. Niet te vergeten de vrouwelijke jaguar uit Artis, die de beeldhouwer Chris Tap al zeven jaar bestudeert en weergeeft.
Een bifurcerende tekst, waarvan ik de eerste pagina twee keer voorlas, en de tweede pagina verschillend. De eerste keer: voor de drie bovengenoemden in Amsterdam en vanmiddag (of gisterenmiddag, ondertussen 0.26u maandag) in de Galerie van Hilde van der Plas, gevestigd in het voormalige Gemeentehuis van Olst, even ten noorden van Deventer, in het prachtige Salland, langs de rechter IJsseloever. Mooi abstract, lyrisch en mysterieus van een Koerd met Italiaans paspoort, en een Italiaan, beiden in Utrecht woonachtig: Baldin en Paolo Sistilli. Nog een aantal weken te zien; een aanrader als je in de buurt bent. Aardige mensen, als het merendeel van de galeriehouders die ik ken. En als altijd ook: wat ik ook te zeggen heb over beeldende kunst, altijd zelf kijken. Ik begon er al vroeg mee; van het Stedelijk Museum was ik van l945tot l948 een regelmatig bezoeker. Toen vertrok ik september l948 voor achtjaar naar Parijs: ander verhaal.
Het was vandaag D-Day, zestig jaar geleden; ik was nog geen zestien. Ik herinner me die dag goed; zelfs de officiëel verschijnende dagbladen konden dit Nieuws niet ontkennen. Het einde leek in zicht, het zou nog elf maanden duren voordat de Bevrijding in West-Nederland op 5 mei l945 plaatsvond. Vele andere verhalen een andere keer, over de content, het hoe en waarom van deze webstek een ander keer - ik wou leuk uitpakken, over een van mijn bezigheden, het openen van tentoonstellingen gaat het deze keer. Welkom, hello & goodbye. Dank jullie voor het komen kijken; ik dank in de allereerste plaats mijn gade Edith en Robbie Vlasman, die ons dit labirint leert doorkruisen.
Deze foto werd zaterdagmiddag van ons genomen door Cristi Kluivers. Dank je Cristi!