Gothic Steam Phantastic

Negentiende eeuwse cultdrank absint

-*- Home -*- Daleth-*- I&I RPG -*- Artikelen -*- Forum -*- Credits -*- Links -*-



Het was volgens velen de drank van de negentiende eeuw: absint. Kunstenaars zouden door deze Groene Fee geïnspireerd raken, en de werklui zouden hun zorgen erdoor vergeten. En mensen zouden er gek van worden.

Absint is een wat bittere drank met anijssmaak. Gewoonlijk wordt het aangelegd met water en suiker gedronken, of in een cocktail. Het alcoholpercentage is erg hoog (tussen de 55 en 80%), wat op zich al tot problemen met de gezondheid kan leiden. Verschillende makers van de drank voegden gevaarlijke stoffen toe aan het basisrecept om de bittere smaak te verdoezelen of om een mooiere groene kleur te krijgen. Uiteraard werd er ook stevig geëxperimenteerd met zelfgemaakte absint - en net als bij zelfgestookte jenever of wodka gaat dat niet altijd goed.

Door de problemen die men toeschreef aan de drank van de losbandige bohémiens, kwam absint in een slecht daglicht te staan en aan het begin van de twintigste eeuw in veel landen van Europa verboden. Absint verdween uit het straatbeeld.
In de literatuur van de gothic subcultuur werd nog wel absint gedronken -veel fans moesten zich in het echt behelpen met Pastis en het groene Chartreuse- en de bohémiens van de twintigste eeuw wisten hun weg nog wel te vinden naar de landen waar absint nog volop verkrijgbaar was: Spanje, Groot-Brittannië, en Tsjechoslowakije.

Aan het begin van de eenentwintigste eeuw dook absint ineens weer op in de trendy subcultuur. Grote Hollywood-films lieten absint drinkende acteurs zien: Johnny Depp als de op Jack de Ripper jagende inspecteur in From Hell (die zijn absint met laudanum -opium- aanlengt), Ewan McGregor als Bohémien in Moulin Rouge! waarin ook de Groene Fee een echte rol heeft, en ook in Van Helsing zijn flessen absint te zien.
Het was inmiddels ook veel gemakkelijker om absint te kopen: op internet is immers alles te koop. Er zijn gespecialiseerde webwinkels voor absint, en de absint community is er behoorlijk levendig in het uitwisselen van ervaringen en recepten.
Al spoedig werd de absint-wet in een aantal landen teruggedraaid, waaronder Duitsland. In Nederland, toch alom bekend als het land waar alles mag, vooral op het gebied van drugs, bleef de absint-wet uit 1909 stand houden. Er werd weliswaar een absint-bar geopend in Amsterdam, en het Franse merk “Absente” was sporadisch te verkrijgen, hoewel zelden in alle openlijkheid.
Op Nederlandse gothic- en fantasy feesten zijn soms de Groene Feeën te vinden: een zekere Dr. Mad en een assistente die absint (Absente) verkopen. Dr. Mad vertelde mij in 2003 dat absint vooral een slechte naam heeft bij de controleurs die alles oppakken waar “absint” opstaat; hierdoor weten slijters nauwelijks waar ze aan toe zijn. Volgens Dr. Mad zou de verkoop van absint met een bepaald percentage alcohol en een daaraan gerelateerd maximum percentage thujone (de “werkende stof” die een “high” zou veroorzaken) gewoon zijn toegestaan voor de wet -net als in Duitsland het geval is-, maar blijft iedereen huiverig voor de naam absint.


Dr. Mad verkoopt absint op de Elf Fantasy Fair 2004

Absint was in ieder geval wel verkrijgbaar in Nederland: in Amsterdam was een slijter die de drank verkocht. Hij werd in 2004 veroordeeld tot het betalen van een boete voor het overtreden van de absint, maar in het proefproces dat hij aan spande won hij: hij mag absint verkopen, al is dat ook weer beperkt in het percentage thujone. Tot een wijziging van de absint-wet heeft het proefproces echter nog niet geleid.
Het nieuws over het proefproces werd breed uitgemeten in de media, die een dag na de uitspraak al spraken over “de zomerhit van 2004”.

Absint heeft een aantal interessante cult-aspecten. Ten eerste natuurlijk dat het in feite illegaal is: dat is altijd spannend en goed voor een bestaan in de underground. Daarnaast wordt het vaak gezien als een drug die inspiratie geeft. Kenners geven echter aan dat wie dat effect wil beleven beter een jointje kan opsteken - aangezien de verkoop van de werkende stof van een jointje in heel Nederland wordt gedoogd is dat waarschijnlijk ook de meest praktische manier.

Absoluut cult is de “traditionele” manier om absint te drinken: het is een heel ritueel waarvoor je de juiste werktuigen nodig hebt. Men neme een absint-glas. Hierover wordt een absint-lepel geplaatst, op de lepel komt een suikerklontje te liggen. Voorzichtig wordt de absint dan over het suikerklontje gegoten, tot het glas voor ca. een kwart is gevuld. Met een lucifer, die wordt aangestoken met behulp van een absint-asbak (er zitten ribbels op zodat je daaraan de lucifer kunt aanstrijken) wordt nu het suikerklontje in de fik gezet. Door de absint brandt dit enige tijd, zodat de suiker smelt en caramelliseerd. Als het vuur is gedoofd, wordt het suikerklontje met de lepel door de absint geroerd. Het geheel wordt vervolgens gemixt met water uit de absint-tafel-waterfontijn, zodat het glas gevuld is. Het mixen van absint met water veroorzaakt de zogenaamde “louche”: de heldergroene absint wordt wit als matglas door de anijs (Pastis en andere anijsdranken hebben dit effect ook). Pas dan kan van de absint worden gedronken.
Uiteraard speelt ook de bijzondere kleur -groen- een rol bij de cult om absint. Er zijn maar weinig groene drankjes, en naast die Pisang Ambons en Chartreuses staat de faam van Absint op eenzame hoogte. Absint met andere kleuren (roodachtig of geel) bestaat ook, maar die zijn toch minder in de cult betrokken.

Absint is echter niet direct lekker en zeker geen drankje voor beginnende alcohol-drinkers. De anijssmaak schrikt veel mensen af, en verder kan het ofwel erg bitter zijn of juist erg zoet (om het bittere te camoufleren). Een wat wrange smaak blijft ook in de zoetere absints bestaan. Het hoge alcoholpercentage laat zich ook niet makkelijk camoufleren in de smaak.

De zogenaamde “werking”, het Groene Fee effect, is niet standaard. Er wordt op internet wel melding gedaan van mensen die onder invloed van een paar glazen absint een “vreemd gevoel” kregen, dat “niet op dronkenschap leek”. Anderen vragen zich juist vertwijfeld af wat ze fout doen omdat het effect bij hen uitblijft. Ze proberen extra alsem in de absint te doen, of zelfs laudanum. Persoonlijk denk ik dat het effect meer een soort zichzelf vervullende wens is, maar ik sluit niet uit dat het effect alleen optreedt bij een bepaalde groep mensen - tenslotte is de reactie op alcohol en hasj ook vaak persoonlijk en daardoor van tevoren onvoorspelbaar.

Gaat absint echt een zomerhit worden en wordt het opgenomen in het standaard assortiment van de Nederlandse slijterijen? Ik denk dat na de consternatie over het proefproces de mensen snel afhaken. Absint is niet voor iedereen lekker, voor het effect hoef je het niet te doen en de prijs voor een goede absint is erg hoog. De volwassen (gothic) subcultuur waarvan de absint het toch wel een beetje moet hebben is in Nederland niet groot genoeg om een gegarandeerde verkoop te verzekeren.

© Schlimazlnik 2004
-*-© Steammasters 2003-*-
^ Naar boven