HET ZWARTE GAT EN DE BODEMLOZE PUT

Wanneer je een schaakrecord-verzameling op je website hebt, dan krijg je regelmatig iets telbaars toegestuurd dat misschien al het eerdere overtrof.

Ng Ek Teong - Erigayama, Olympiade Manilla 1992
1.e4 d5 2.exd5 Pf6 3.d4 Pxd5 4.c4 Pf6 5.Pf3 Lg4 6.Le2 e6 7.O-O Le7 8.Pc3 O-O 9.Le3 Pbd7 10.a3 c6 11.b4 Dc7 12.Te1 Tad8 13.h3 Lh5 14.Db3 Ld6 15.Tad1 Lf4 16.Lxf4 Dxf4 17.Ph2 Lg6 18.Lf3 a6 19.a4 Dc7 20.d5 cxd5 21.cxd5 exd5 22.Pxd5 Pxd5 23.Dxd5 Pf6 24.Dxb7 Txd1 25.Txd1 Dc4 26.Pf1 Ld3 27.Pe3 Db3 28.Ld5 Pxd5 29.Dxd5 Dxd5 30.Pxd5 Lc2 31.Ta1 Td8 32.Pe3 Ld3 33.Tc1 g6 34.Tc5 Tb8 35.Pd5 Kf8 36.f3 Ke8 37.Kf2 Kd7 38.Ke3 Lf1 39.Tc2 h5 40.Kd4 Td8 41.Ke3 Tb8 42.Kd4 Td8 43.Tf2 Ke6 44.Txf1 Txd5+ 45.Kc3 h4 46.Te1+ Kd7 47.Te4 g5 48.Td4 Kc6 (zie diagram) 49.Txd5 Kxd5 50.Kd3 f6 51.b5 axb5 52.axb5 en Zwart gaf het op.

Deze partij vond ik in mijn database nadat Gosse Kamminga uit Ossenisse mij een eigen partij had gestuurd waarin dertien keer was gebeurd wat hier vijftien keer gebeurt. Het was pas later tot hem doorgedrongen: er waren dertien stukken op c5 geslagen. In Ng - Erigayama vijftien, op d5 - het grootste waargenomen zwarte gat in de schaakhistorie tot nu toe.
    Erg veel meer dan dertien leek Kamminga niet mogelijk; er zijn altijd twee lopers en twee koningen die niet geslagen kunnen worden, terwijl het voor pionnen lastig kan zijn het zwarte gat te bereiken. Natuurlijk vroeg ik mij af wat het maximum (in een geconstrueerde partij) is. De grote retrograde en constructie-kunstenaar uit Koeweit, Bader Al-Hajiri, stuurde mij per kerende email deze partij:

1.h4 g5 2.hxg5 h6 3.f4 hxg5 4.fxg5 f6 5.Ph3 fxg5 6.Pxg5 Th5 7.g4 Txg5 8.Th5 d6 9.Txg5 Lh6 10.Th5 e5 11.g5 Lxg5 12.Txg5 Lg4 13.Pc3 Lf3 14.exf3 Pf6 15.f4 Ph7 16.Dg4 Pxg5 17.fxg5 Dxg5 18.Dxg5 Pd7 19.d3 Pf6 20.Pe4 Ph7 21.Kf2 Pxg5 22.Pxg5 Ke7 23.Le2 Tg8 24.Ld2 Kf6 25.Th1 Txg5 26.Lxg5+ Kxg5 27.Th5+ Kf6 28.Tg5 Kxg5 met negentien slagzetten op g5, zonder promoties. Na 29.b4 c5 30.b5 c4 31.b6 cxd3 32.bxa7 dxe2 33.a8T e1T 34.c4 b5 35.c5 b4 36.c6 b3 37.c7 b2 38.c8T b1T 39.a4 e4 40.a5 e3+ 41.Kf3 Kf6 42.a6 e2 43.a7 Tg1 44.Tc5 Tg5 45.Tg8 d5 46.a8T e1T 47.Taa5 d4 48.Kf4 d3 49.Kf3 d2 50.Kf4 d1T 51.Kf3 Teg1 52.Tgxg5 Txg5 53.Txg5 Tg1 54.Tab5 Txg5 55.Txg5 Kxg5 56.Ke4 Kf6 57.Kf4 Kf7 58.Kg5 Tb5+ 59.Kf4 Tg5 60.Kxg5 zijn het er zesentwintig geworden, mèt promoties. Dit record-zwarte gat, voegde Al-Hajiri er aan toe, kan zich alleen in de rechthoek b4-g4-g5-b5 bevinden.

Het zwarte gat doet denken aan de Bodemloze Put van Pierre Drumare, de man die vooral bekend is omdat hij tweeëntwintig jaar lang, vier uur per dag, tevergeefs de Babson Task probeerde te maken.








 

Mat in 19
P. Drumare & R. Le Pontois, 1962
Ik gebruikte dit probleem als achtergrond van mijn verhaal Meester Jacobson. Die kreeg de Bodemloze Put niet voor elkaar; Drumare en zijn makker - na slechts twee jaar werk - wel. 1.Ld3 Dreigt mat door een aftrekschaak met Pd2, maar niet naar e4, want dan staat f5 ongedekt. Zwart pareert door e4 te bezetten. 1...e4 2.Lxe4 Dreigt Ld3 gevolgd door dat aftrekmat, en Zwart pareert steeds op dezelfde manier: 2...e5 3.Ld3 e4 4.Lxe4 e5 5.Ld3 e4 6.Lxe4 Pgf6 7.Ld3 Pe4 8.Lxe4 Pf6 9.Ld3 Pe4 10.Lxe4 Te8 11.Ld3 Te4 12.Lxe4 Te8 13.Ld3 Te4 14.Lxe4 Dc6 15.Ld3 De4 16.Lxe4 Lb7 17.Ld3 Le4 18.Lxe4 en na negen verdedigende offers op e4 kan Wit mat geven: 18...d3 19.Lxd3 mat.
    Volgende week meer records.

© Tim Krabbé, 2004


Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina | Hoofdpagina schaken | Hoofdpagina algemene site