Abu Melle
journalistieke
producties
Agenda
donderdagkatern NRC
Handelsblad
13.12.01 Bekers nat en vette lamsbout
20.12.01 Het nieuwe schatzoeken
13.12.01
Naar
schatting duizend voornamelijk jonge Nederlanders doen aan 'larp'. Ze hullen
zich in hun vrije tijd in harnassen, mantels of lompen om een weekend lang
toneel te spelen. ''Uit je
dagelijkse rol stappen, barrières doorbreken. Dat is gezond. Vergelijk het met
een verre reis.''
Buiten
is het bitter koud, binnen behaaglijk warm. Een vette lamsbout op een dienblad wankelt
hoog boven de herrie in de herberg. Middeleeuws uitgedoste mensen buigen zich
over ruwhouten tafels in een poging zich verstaanbaar te maken. Er wordt flink
gerookt, veel gedobbeld, stevig gedronken. Een gezette dame perst Keltische
muziek uit een doedelzak. Het is, kortom, ouderwets gezellig.
Bas
Roels overziet het schouwspel met een voortdurende glimlach. Roels is
voorzitter van stichting Theater de Olifant en productieleider van de 'Winter
van Iss'. Na het 'Orakel van Iss'
en 'De schreeuw om Issioniet' is dit de derde 'larp' van stichting de Olifant.
Larp staat voor live (action) role playing, engels voor levend rollenspel. Larp
is een theatersport, zegt Roels, gehuld in een zware mantel, eyeliner rond de
ogen. ''Het is de ultieme variant van interactief theater. Maar het is tegelijk
een spel, een gezellig spel.''
Vrijdagavond
zijn de zestig deelnemers ontvangen door het twintigkoppige organisatieteam,
gekostumeerd. Al snel hullen ook de deelnemers zich in zwervershabijt, hangen
mantels om en gespen latex zwaarden rond de lendenen. Dan stappen ze in de
Wereld van Iss, via een tentje waar ze brokjes informatie overhandigd krijgen.
Daarmee jagen de deelnemers een 'prikkelende queeste' na, die zondagmiddag
volbracht moet zijn. Een 'verhaalteam' helpt door gedurende het weekend extra
informatie rond te strooien, maar verwart ook wanneer het wil. Subplotjes
worden door het grote plot heen geweven. Deelnemers moeten voortdurend
informatie uitwisselen om verder te komen.
Larp
is er in allerlei vormen en verenigingen, in binnen- en buitenland. België kent
een levendige larp-wereld, maar ook in Nederland neemt de populariteit de
laatste jaren toe. Gemeen hebben de verenigingen een voorliefde voor het
creëren van Middeleeuwse situaties, desgewenst aangevuld met 'fantasy': science
fiction-achtige creaties, karakters en verhaallijnen. Larp wordt in
verschillende frequenties gespeeld, van wekelijks tot slechts een aantal
weekenden per jaar. Ter overbrugging loopt het verhaal virtueel verder op
websites, in nieuwsgroepen en forumdiscussies. Couranten verschijnen, verhalen krijgen een
onverwachte wending, deelnemers lanceren nieuwe karakters.
Zo
heet Margot dit weekend Roes. Roes is uitgestoten door haar verwanten, een
groep agrariërs genaamd Issaghen,
en terechtgekomen bij de wezen van Araque. Toch ziet ze er verzorgd uit:
dreadlocks, slakkenhuisje aan een ketting om haar nek, pofbroek, mooie mantel,
dito zwaard. Maandagochtend is Roes (20) weer Margot (25), geoloog te
Amsterdam, gespecialiseerd in klimaatverandering. Toevallig gaat juist daarover
de queeste van het weekend. Droogte teistert de wereld van Iss, water is
nagenoeg op.
Off-play
vertelt Margot dat ze veel van haar vrije tijd en spaargeld in haar hobby
steekt, ''gewoon, omdat het leuk is.'' 's Avonds zit ze regelmatig nieuwe kostuums
te naaien. Acht weekenden is ze dit jaar al naar een larp geweest. Bij de larps
van de Olifant is ze altijd Roes, bij andere larp-clubs speelt ze andere
karakters, al naar gelang de setting. ''Bij Dummnoni vind je trollen, bij
Malatië veel zwaarden. Malatië is historisch verantwoord, daar moet je kleding
echt kloppen.'' Dat kan heel leuk zijn, zegt Margot, dat precieze. ''Maar af en
toe wat agressief. Er lopen meer powerplayers rond, die willen graag vechten.
Ik heb er zes omgelegd dit weekend, hoor je ze dan zeggen. Ze lappen daarvoor
zelfs het verhaal aan hun laars. Dat is niet leuk. Vals spelen mag niet,
iedereen moet aan zijn trekken kunnen komen. ''
Niels
(27) is nieuw in de wereld van Iss. Dit weekend is hij Irythro en stevig
verpakt in een harnas, gemaakt van pipetvulhoudertjes uit het lab waar hij
werkt. ''Irythro is een diefje. Ik speel hem al een jaar of vijf in advanced
dungeons and dragons. Daar is hij gestorven, hier leeft hij voort.'' Dungeons and
dragons? Niels: ''Een soortgelijk spel, zonder kostuums. Gewoon aan
tafel, of op de computer.'' Niels heeft vooraf wat gesurft op de site van Iss,
zijn karakter ingestuurd en van de organisatie een sheet terug gekregen met een
min of meer uitgewerkte rol.
Niels
en Margot zijn tevreden over de organisatie. Gezellig, is ook hun conclusie.
Niet te strikt. Ruimte voor eigen input. Lovend zijn ze over de inrichting van
de bibliotheek, waar op het klimaatraadsel wordt gestudeerd. Voordat ze weer
in-play gaan bestellen ze twee bekers nat, en krijgen twee flessen bier.
Productieleider Bas Roels loopt nog steeds te glimlachen. Hij geniet van het
organiseren, vertelt hij. Toch is het ook voor hem nog steeds een mooie tocht
naar het onbekende, zo'n weekendje larp. ''Om dit spel mee te kunnen spelen
moet je uit je dagelijkse rol stappen, barrières doorbreken. Dat is gezond.
Vergelijk het met een verre reis.''
LRP
wordt gespeeld door een acht stichtingen en verenigingen. Lid worden kan
iedereen. Van deelnemers wordt creativiteit en sportiviteit verwacht. De kosten
van een geheel verzorgd weekend bedragen rond de 150 gulden. Meer informatie:
20.12.01
Nog
maar een stuk of honderd geocachers zoeken op vrije dagen en weekenden met gps
in de hand naar evenzoveel caches in Neerlands bossen, steden en duinen. Maar
geocaching, een mix van natuurbeleving, electronica en scoringsdrift, is een
jonge sport met een grote potentiële populariteit. Het is schatzoeken voor de
nieuwe, anglophone mens.
''Nu
kan het spel beginnen.'' Handenwrijvend stapt Hawkeyes af op de laatste
ANWB-paddestoel. Hij voert de gegevens in en laat zijn palmtop rekenen:
52º.22.123 noorderbreedte en 4º.52.229 oosterlengte, daar moet de schat liggen.
Bijna vier uur zijn we dan al onderweg, de verslaggever en Hawkeyes: in het
echt Remco (30) en met het uiterlijk van Crocodile Dundee: lang en lenig,
blauwe ogen, blonde manen en volledig outdoor. Dit is zijn vijfenzeventigste
cache en Hawkeyes is daarmee tot nader order meester-schatzoeker van Nederland.
Bijna alle vrije dagen trekt hij het land in, vergezeld van proviand, regenjas
en onafscheidelijke global positioning sytem (gps): een modern kompas op
zaktelefoonformaat. Via het signaal van vierentwintig Amerikaanse satellieten weet
een gps altijd en overal waar hij is.
Gisteravond
heeft Hawkeyes de coördinaten van 't Twiske-cache gedownload van geocaching.com
en daar zijn gps mee gevoerd. Een pijltje op het scherm laat bij elke stap zien
welke kant we op moeten. Dit is een vrij moeilijke cache, een multi-cache met
een boel sterren. De tocht voert langs twaalf waypoints, in dit geval
ANWB-paddestoelen in recreatiegebied 't Twiske, onder de rook van Amsterdam.
Van elke paddestoel moeten gegevens overgenomen worden. Het saldo aan cijfers
moet opgeteld, gekwadrateerd en vervolgens ingewikkeld versleuteld. De
berekening laat Hawkeyes door zijn palmtop maken. Eenmaal enter en we hebben de
precieze coördinaten van ons doel: de cache.
Vooralsnog
is het stappen van waypoint naar waypoint. Voortdurend turen op de gps is
interessant voor de onervaren verslaggever, maar onhandig, want plassen en
paardenvijgen loeren. Hawkeyes zegt niets en geniet van een bruine kiekendief
die over het riet scheert, een zwerm grauwe ganzen die gokkend neerstrijkt. Met
zijn lange benen heeft Hawkeyes de pas er goed in, zegt ook de gps: 6.1 km per
uur. De trein naar Enkhuizen tuft in de verte langs Oostzaanse puntdakjes, een
gevaarlijk brommend vliegtuig verstopt zich in de laaghangende wolken. Het
gemiezer gaat bijna ongemerkt over in echte regen. Af en toe kijkt Hawkeyes ook
op de gewone papieren kaart: ''Even spieken.''
''Hij
is lang bezig geweest met rekenen, die jongen,'' zegt Hawkeyes terloops over de
bouwer van 't Twiske-cache. Zelf 'bouwt' Hawkeyes ook caches, van drie heeft
hij de gegevens al naar geocaching.com gestuurd. ''Ik ben nu bezig met de first
dutch wheelchair cache. Voor het eind van het jaar wil ik ook de first dutch
snorkling cache af hebben.'' De wheelchair cache is rollend te vinden in hartje
Utrecht, met gps uiteraard. De snorkling cache gaat diep de Maarseveensche plassen in en krijgt vijf sterren. Voor caches met vijf
sterren zijn altijd hulpmiddelen nodig: klimijzers, duikpakken, snorkels etc.
Caches liggen over de hele wereld verspreid. Op geocaching.com/map ziet vooral
de Angelsaksische wereld zwart van de caches. Maar ook in Afrika liggen ze, en
zelfs in Saoedie-Arabie is nog een cache te zoeken. Geocaching groeit als kool
en is veel populairder dan letterboxing, waarbij het ook gaat om schatzoeken,
maar dan artistieker en met ouderwetse navigatiemiddelen.
Een
digitale ruzie had de jonge geocaching community onlangs met een verslaggever
van wandelvereniging 'te voet'. Die had de boyscout cache gezocht en het spel
in haar verenigingsblad onverantwoord genoemd. De cache lag tussen spoor- en
snelweg en wie verdwaalde zou ook nog eens in een afwerkbos voor homoseksuele
mannen terecht kunnen komen. Ze had zelfs de politie gebeld, zo boos was ze.
Het was dom van die mevrouw, besloten de geocachers in hun internetforum, maar
de boyscout cache moest weg, omwille van de goede naam. Kennen doen ze elkaar
nauwelijks, de geocachers. Communiceren doen ze vooral digitaal. Pas vorige
maand zag een deel van hen elkaar voor het eerst, bij het halloween event. Daar
bleek de community overwegend jong en individueel, maar toch ook wel eens een
gezin, en geregeld ouder dan veertig.
''You are approaching target'',
zegt de gps. We moeten het pad af, zoveel is
wel duidelijk. Zompig wordt het, en de bodem veert mee bij elke stap. We weten
niet wat we zoeken, elke cache is anders, al zijn ze allen waterdicht. We
vinden de groene container tenslotte onder een enorme graspol. We vullen het
logboek in, fotograferen onszelf met de kodak snapshot en stoppen die terug in
de container. Hawkeyes vult de
verzameling in de container aan met een Deens blikje haring dat hij afgelopen
zomer vond in een Duitse cache. De oorspronkelijke eigenaar krijgt vanavond een
mailtje met de nieuwe locatie. De bouwer van 't Twiske-cache krijgt een mailtje
met complimenten. En vrijdag gaat Hawkeyes weer op zoek naar de volgende cache:
''Dit is het leuker dan gewoon wandelen. En je komt op plekken waar je anders
nooit zou komen.''
Geocaching
kent codes en regels, maar voor deelname gelden geen resctricties. . Genoemde coordinaten zijn overigens
onjuist. Meer informatie via: