Demonstratie in Amsterdam 30 september 2001

USA: Schurkenstaat nummer 1

De geïndustrialiseerde wereld, die alles afwijst dat vreemd is aan haar eigen cultuur,
heeft daardoor het terrorisme bevorderd, meent Baltasar Garzón.

Afghanistan, het regime van de Taliban, Osama Bin Laden of zijn volgelingen – voor
sommigen is het allemaal één pot nat. Maar wanneer wij niet protesteren tegen een militaire
aanval, begaan wij een ernstige vergissing of maken we ons schuldig aan stilzwijgende
medewerking aan de oorlogszuchtige plannen, die de Amerikaanse leiders bij herhaling verkondigen.

Het is spijtig dat het Westen, en met name de Europese landen, zich daar zonder

protest bij neerleggen. Het zou ons wanhopig moeten stemmen. Natuurlijk worden ook

grootse redevoeringen gehouden en belangrijke akkoorden getekend, maar uiteindelijk

accepteert het Westen een gewelddadige reactie en werk er aan mee.

Dat de VS zouden reageren zoals ze beloven, hoeft niemand te verbazen. Maar dat

andere landen erin meegaan, viel moeilijk te voorzien. Het is alarmerend dat landen als Frankrijk

en Spanje niet hebben geprotesteerd, geen ‘nee’ hebben gezegd tegen een gewelddadige reactie als

enige mogelijkheid en dat ze de grote leugen van een ‘definitieve oplossing’ voor het terrorisme

niet aan de kaak hebben gesteld.

In mijn land duurt de strijd tegen terrorisme al dertig jaar en dagelijks wordt geroepen dat

recht en rechtvaardigheid er de beste remedie tegen vormen. Spanje kan nu moeilijk een legerhelm

opzetten en zijn onvoorwaardelijke steun aanbieden aan het mogelijk bombarderen van niets, aan een

massaslachting te midden van armoede en aan het schenden van de meest elementaire logische

wet: dat geweld geweld voortbrengt. De spiraal van het terrorisme wordt gevoed door het aantal

doden onder zijn slachtoffers.

Er is wel gezegd over het terrorisme, met name over de islamitische of fundamentalistische

variant ervan, dat het een wereldwijde bedreiging vormt. Maar het is een verschijnsel dat kon groeien

dankzij het feit dat het Westen alles verwerpt dat afwijkt van de eigen cultuur of de ‘beschaafde wereld’.

Het Westen en zijn politieke, militaire, sociale en economische hiërarchieën hebben zich altijd meer

beziggehouden met het corrupte, beschamende opvoeren van productie, speculatie en winst, dan met

een behoorlijke herverdeling van de rijkdom.

De voorkeur ging uit naar maatschappelijke uitsluiting in plaats van integratie en toenemende migratie.

En het Westen wilde geen uitstaande schulden kwijtschelden, maar stond op terugbetaling, in plaats van dat

geld aan te wenden in dezelfde landen die nu om hulp en begrip worden gevraagd. Voor al die bewuste misstappen

krijgt het Westen nu de verschrikkelijke rekening van fanatiek religieus geweld gepresenteerd.

Duurzame vrede en vrijheid kunnen slechts worden bereikt met recht, rechtvaardigheid, respect

voor verscheidenheid, bescherming van mensenrechten en afgewogen, rechtvaardige reacties. Vrede op

misère gedijt niet. En vooral mag niet vergeten worden dat er een moment zal komen waarop gerechtigheid

zal worden geëist van degenen die voor deze fouten verantwoordelijk zijn en die een historische kans om de

wereld rechtvaardiger te maken voorbij hebben laten gaan.

Ik denk daarbij niet aan het soort gerechtigheid dat geëist wordt van degenen die de tragische

gebeurtenissen van 11 september hebben beraamd en uitgevoerd. Daarvoor zijn er het nationale en

internationale recht, de inlichtingendiensten en politieorganisaties die het bewijsmateriaal moeten vergaren

dat nodig is voor een rechtvaardig proces. Men kan namelijk niet volstaan met te zeggen dat het bewijs

er wel is, maar niet openbaar gemaakt kan worden omdat de bronnen dan misschien in gevaar komen.

Dat is geen serieuze benadering, dat is domweg onwettig.

Iedereen is er natuurlijk allang van overtuigd dat Osama Bin Laden de schuldige is. Waarschijnlijk is

hij dat ook, als onbetwist leider van het islamitische fundamentalistische terrorisme. Het gaat om een afschuwelijke

misdaad, maar een fatsoenlijk proces hoort wel bij onze reactie. In hun haast om Bin Laden te elimineren lijken de

westerse leiders dat feit te zijn vergeten. En dat is ernstig.

De gerechtigheid die is bedoel moet niet alleen worden geëist van de Taliban met hun wrede en

onderdrukkende regime, maar ook van de leiders van westerse landen die, zonder gevoel van verantwoordelijkheid

en via de media, paniek hebben gezaaid onder het Afghaanse volk. Met een dreigende invasie in het vooruitzicht zien

de Afghanen zich genoodzaakt op de vlucht te slaan richting vermeende vrijheid en veiligheid. Maar in werkelijkheid

vluchten ze richting een menselijke catastrofe. Wie zal verantwoording afleggen voor al die doden? Wie zal

verantwoording afleggen voor de gedwongen migratie? De dood van een paar duizend Afghanen zal de westerse

leiders waarschijnlijk weinig interesseren, want alle grootse redevoeringen ten spijt is hun lot reeds bezegeld.

De reactie waar ik voor opteer, is geen militaire, maar één die is gebaseerd op recht, via de directe

goedkeuring van een internationaal verdrag over terrorisme. Een dergelijk verdrag zou onder meer regels

moeten behelzen voor de samenwerking tussen politie en justitie, en regels die het mogelijk maken onderzoek

te doen in belastingparadijzen, de ratificatie van het statuut van het Internationaal Strafhof en een definitie van

terrorisme als misdaad tegen de menselijkheid.

Het wordt tijd om door één lens te kijken naar de principes van de territoriale soevereiniteit, mensenrechten,

veiligheid, samenwerking en de wereldwijde berechting van misdaden. Dat zou het doel moeten zijn van de coalitie

van landen tegen terrorisme.