terug naar de index

Nog een jaartje extra in de kleuterschool

verschenenen in de schoolkrant Michaël 1998
auteur: Ellie Bus
Aan het einde van ieder schooljaar, vlak na Pasen worden de oudste kleuters getest voordat ze naar de eerste klas gaan. Soms blijkt dan dat kinderen beter nog een jaar kunnen kleuteren.

Wat doe je dan zo'n extra kleuterjaar? Laten uitrijpen, zoals dat altijd werd genoemd is een wat al te makkelijke term geworden en moet gespecificeerd worden. Daardoor gaan we ook beter naar kinderen kijken en kunnen we ze beter helpen bij hun ontwikkeling. Ikzelf heb deze zomer 6 kinderen een jaartje extra. Ze zijn allemaal al 6 en hebben al veel geleerd. Waar let ik op en wat doe ik ermee?

Speelt het kind samen met anderen of blijft hij alleen spelen? Er zijn allerlei spelletjes om het samenspel te stimuleren: b.v. verstoppertje, balspelen, samen bouwen of iets maken, samen een puzzle maken, memory, ganzebord. Steeds weer het kind blijven betrekken en aanmoedigen.

Heeft hij een goede motoriek? Veel bewegingsspel. Voor de oudsten: touwtje springen, pittenzakken en ballen gooien en vangen, ren- en tikspelen, klimmen en klauteren. Waar het jongste kind bewogen wordt, daar zal de oudste op eigen kracht net even over z'n grens moeten gaan zodat z'n hele lijf in beweging komt ook ademhaling, bloedsomloop en motorische coördinatie. Het plezier in het bewegen en het gevoel van vrijheid na de inspanning moet hem uitdagen.

Het fijn motorische gaat bij de 6 jarige een grote rol spelen. Dikwijls laten zij het echte fantasiespel van "alles kan alles worden" achter zich. Ze willen meer en meer gaan knutselen, onder leiding of op eigen houtje, zoals knippen, plakken, naaien, weven en kleien. Ook mogen ze tekenen met dikke potloden en wordt er al op de "pen"-greep gelet.(ook bij het schilderen).

Een grote hulp is toneelspel of het apart opzeggen van een versje of liedje (de brommers helpen), een veilige sfeer bieden. Ook taken, zoals het op orde houden van de klas en de zorg voor de kleintjes kunnen deze kinderen best aan, zei het in verantwoorde mate. Dan heb ik in de klas een speciale tafel voor de oudste kinderen waar ze meer opdrachten krijgen als de rest van de groep. B.v. bij het plakken jullie gaan een molen maken of de bakker met de oven.

Met taal kunnen we ook veel doen. Rijmpjes, klanken onderscheiden, luisteren naar muziek, wat is anders, wat hetzelfde, gehoortraining, voelen en onderscheiden van materiaal, kijken naar veranderingen en het benoemen brengen het kind naar buiten.

Wat ook met oudste kinderen gebeurt in het laatste extra kleuteijaar is het daadwerkelijke uitrijpen. Ze worden wakker, landen op de aarde, en komen in sommige gevallen echt tot goed samenspel, omdat de jongste kinderen hen daartoe uitnodigen. Ze gedijen in het spel van dwergen, vader en moedertje, vliegtuigje of treintje spelen, waardoor ze zich gaan verbinden met de wereld om hun heen.

Gelukkig is er eventueel nog de hulp van buitenaf in de gedaante van juffie Miriam voor de spelbegeleiding of juf Ida voor meer de remedial teaching kant (cognitieve ontwikkeling). Dan zijn er de verlegen kinderen, de "einzelgänger", die zichzelf niet willen laten zien.

Het is natuurlijk niet de bedoeling de kinderen totaal te veranderen of om al een eerste klas te zijn. Juist de eigenheid van kinderen heeft grote waarde voor hemzelf en zijn omgeving, maar binnen de veilige sfeer van de kleuterklas is het belangrijk dat het kind zichzelf zoveel mogelijk in die eigenheid kan laten zien en ontwikkelen. Hulp daarbij kan geen kwaad.

terug naar de index