Leonard Anthony Springer
1855-1940  Tentoonstelling ‘Leonard Springer, Tuinarchitect’, Wageningen

    Casteelse Poort, Wageningen
    14 November 2003 – 31 Mei 2004

Na de Springer tentoonstelling ‘Componeren in het groen’, eind 2002 - begin 2003, in Teylers Museum te Haarlem, nu een Springer tentoonstelling in Wageningen, in Museum Casteelse Poort (Bowlespark ; omgeving van Springers huis).  Een veel kleinere tentoonstelling, maar toch ook speciaal door het plaatselijke, Wageningen, en het regionale, Gelderland/Oost-Nederland, aspect.

Wilhelminafontein, WageningenHet Wageningse aspect is weergegeven door beschrijving(en) van zijn tijd in Wageningen als leraar tuinarchitectuur, van 1897 tot 1900, aan de Rijkstuinbouwschool in Wageningen.  Maar ook aan de hand van plaatselijke ontwerpen als
Begraafplaats Wageningen ; ontwerp + copytjes ; 1 betreffende uitbreiding door Bijhouwer
Arboretum De Dreijen ; klein ontwerp in kleur ; groter ontwerp in zwart/wit ; aquarel van H.F. Hartogh Heijs van Zouteveen
Proeftuin Tuinbouw plantenteelt (1922) ; klein ontwerp


Wilhelminafontein ; foto

De tentoonstelling kent een aantal onderdelen.  Bovenstaande deel Wageningen en verder Villaparken, Parken, Villatuinen.
Villaparken omvat
Villapark Oud Bussum ; ontwerp in kleur ; met flap welke resulteert in een andere vormgeving van de vijver
Park Brabant, Deventer ; ontwerp in kleur
Wilhelminapark, Zeist ; zwart/wit ontwerp


Parken worden geillustreerd met
Rijsterborgherpark (1887-1889), Deventer ; stadsplattegrond
Plantsoen 3e Ebbingestraat (1913), Kampen ; blauwdruk
Villatuinen is een wat rijker deel met
Tuin voor Jhr Lopez Suasso (1906), Hilversum ; ontwerp in kleur
Huize Den Enk, Arnhem ; ontwerp in kleur
Tuin J.H. ten Horst (1914), Rijssen
Klein Engelenburg (1916), Brummen ; ontwerp in kleur
Kasteel Eerde (1922)
Kasteel Rechteren (1909 en 1911) ; ontwerp in kleur ; 1ste ontwerp met ‘rijkere’ zijtuin
Villatuin Loebers (1900), Blaricum
Huize Voorstonden (1919), Brummen
Tuin bij boerderij van Huize De Gelder (1911), Wijhe
Groot Engelenburg (1911), Brummen
Huis Boonen (1912), Arnhem
Niënhoff (1894), Bunnik ; zwart/wit ontwerp + foto
Rovèrestein (1885) Maartensdijk ; zwart/wit ontwerp + foto

Doolhof Paltz (1883)Copie/foto ontwerp Doolhof Paltz (1883)

Soestdijk (1910)
Behalve de ontwerpen  waren er ook de navolgende zaken te zien
Exemplaar van ‘Bibliografisch overzicht van geschriften, boek- en plaatwerken op het gebied der tuinkunst’
Herbarium materiaal
Tekendoos, meetlint, zakmes, aantekenboekje
Schetsboekje
Kleine aquarellen
Aantekenboekje over Nederlandse buitenplaatsen
Lakstempel
Ex/libris stempels
Al met al een fraaie, kleine tentoonstelling.  Bijzondere is toch altijd weer de echte ontwerpen, het basis materiaal.  Niet slechts een foto in een boek, ‘but the real thing’.  Met je neus er bovenop de kleinste details kunnen bekijken, het bijna voelen, het ruiken.  Daarnaast brengen de bovengenoemde materialen als aanteken- en schetsboekjes, een ‘stuk mens’ in een meer ‘zakelijke’ tentoonstelling.  Hoewel ‘zakelijk’.  Het plaatselijk aspect geeft toch ook een ander tintje.  Echt een aanvulling op de eerdere tentoonstelling in Haarlem.
Zie ook


Van Cultuurpunt Ede

http://www.cultuurpunt-ede.nl/kalender/details.php?id=1903&Start=1068850500&End=1086040500

Leonard Springer, Tuinarchitect

Museum De Casteelse Poort opent op 14 november 2003 een tentoonstelling over leven en werk van de beroemde Nederlandse tuinarchitect Leonard Springer onder de titel:

Leonard Springer, Tuinarchitect

1855-1940

De bibliotheek van de Wageningen Universiteit is in het bezit van een grote collectie materiaal van deze tuinarchitect. Hij heeft zijn ontwerpen en zijn verzameling boeken, prenten en ontwerpen van andere tuinarchitecten geschonken aan deze bibliotheek. Wij zijn zo gelukkig om een gedeelte hiervan te mogen tentoonstellen.

Wageningen heeft een bijzondere band met Leonard Springer. Hij heeft van 1897 tot 1900 les gegeven aan de toen pas opgerichte Rijkstuinbouwschool, voorganger van de LandbouwhogeschoolUniversiteit. Hij woonde in het Bowlespark en genoot van de Wageningse natuur. Helaas beviel het lesgeven hem niet, zodat hij na drie jaar weer terug ging naar Haarlem, waar hij als zelfstandig tuinarchitect verder werkte.

Hij liet in Wageningen een aantal door hem ontworpen projecten na: het arboretum De Dreijen en de algemene begraafplaats. Tevens ontwierp hij de Wilhelminafontein, die inmiddels is afgebroken en de tuin rond de afdeling Tuinbouwplantenteelt aan de Haagsteeg, waar ook niet veel van over is.

Springer had een grote invloed op de tuinarchitectuur en op de dendrologie, de kennis van bomen, niet alleen door zijn vele werken, maar ook door een groot aantal publicaties, die vaak scherp en kritisch waren. Hij was een van de oprichters van de Nederlandsche Bond van Tuinarchitecten, de Nederlandsche Dendrologische Vereniging en lid van verschillende verenigingen en commissies.

De tentoonstelling toont een aantal van zijn ontwerpen uit verschillende perioden tussen 1880 en 1922. We zien zowel ontwerpen in de romantische 19e eeuwse landschapsstijl als modernere in de zogenaamde architectonische stijl en in een gemengde stijl.

De tentoonstelling zal worden geopend met een toespraak door Carla Oldenburger-Ebbers, voormalig conservator van de afdeling Speciale Collecties van de Bibliotheek van de Wageningen Universiteit. De huidige conservator, Liesbeth Missel, zal de databank TuiN demonstreren (www.library.wur.nl/TuiN).

De opening heeft plaats in de raadzaal van het gemeentehuis op vrijdag 14 november 2003 om 16.00 uur. Tot en met 31 mei 2004 is de tentoonstelling te bezichtigen.


Van Nieuwsarchief Wageningen.Interstad

http://www.wageningen.interstad.nl/pages/nieuwsweek0346.html

Leonard Springer, een veelzijdig ontwerper

Het kleine arboretum in Wageningen, de Oosterbegraafplaats in Amsterdam en de tuin van paleis Soestdijk. Leonard Springer ontwierp ze. De Casteelse Poort eert hem met een kleine tentoonstelling.

De hand van Leonard Springer (1855-1940) is meer dan zestig jaar na zijn dood op veel plaatsen in Nederland nog goed zichtbaar. In Wageningen herinneren het kleine arboretum De Dreijen aan de Generaal Foulkesweg en de algemene begraafplaats aan de Oude Diedenweg aan de befaamde tuinarchitect.

Springer werkte van 1897 tot 1900 als leraar tuinarchitectuur aan de Rijkstuinbouwschool in Wageningen. Twee jaar eerder ontwierp hij het kleine arboretum. Springer wilde middels deze bomentuin meer aandacht voor de dendrologie (bomenkunde) en de juiste naamgeving krijgen.

Ruim honderd jaar later blijkt hij niet helemaal in die opzet geslaagd. De fraaie tuin ligt er weliswaar nog steeds en bordjes met wetenschappelijke namen geven de juiste namen weer van de planten en bomen. Maar niet iedereen is er gelukkig mee. "Ik vind het een achterlijke tuin", zegt een vrouw die dagelijks een lunchwandelingetje door het arboretum maakt. "Laten ze de Nederlandse namen op die bordjes zetten. Weten gewone mensen tenminste ook hoe die bomen heten. Hier kan ik niets mee."

De originele tekeningen van het arboretum en de begraafplaats maken deel uit van een bescheiden expositie over het werk van Springer in de Karel van Gelrezaal van museum De Casteelse Poort in Wageningen. Behalve de ontwerpen van de befaamde tuinarchitect, krijgt de bezoeker ook enkele werktuigen, aantekenboekjes en voorwerpen uit zijn botanische collectie te zien. Springer liet zijn ontwerpen, bibliotheek en verzamelingen na aan de Landbouwhogeschool. De erfenis is nu te raadplegen in het Jan Kopshuis, waar de bibliotheek van Wageningen UR is gevestigd.

De tentoonstelling biedt de kijker ook een blik op niet meer bestaande objecten van Springer. Zo ontwierp hij in zijn Wageningse tijd de Wilhelmina-fontein, die van 1899 tot 1963 zijn waterstralen in de stadsgracht liet vallen. Begin jaren twintig was Springer verantwoordelijk voor de aanleg van de proefvelden rond het gebouw van tuinbouwplantenteelt aan de Haagsteeg. Net als het nabijgelegen Springerinstituut gingen deze velden onlangs voor het grootste deel verloren en maakten plaats voor nieuwbouw.

Andere projecten van Springer in Wageningen zijn het oorspronkelijke Plantsoen, het groen rond de Wilhelminaweg en de tuin van het zusterhuis van Oranje Nassau's Oord. Op de Haarweg hebben een schuur (nu omgebouwd tot woonhuis) en een kleine hoogstamboomgaard de tand des tijds doorstaan.

De tentoonstelling Leonard Springer, tuinarchitect is te zien in museum De Casteelse Poort, Bowlespark 1a in Wageningen. Openingstijden dinsdag tot en met zaterdag: 12.00 tot 16.00 uur; zondag: 13.00 tot 16.00 uur. De expositie duurt tot 31 mei.

(Bron: Door ARNOLD WINKEL, de Gelderlander 20-11-2003)



Van Het Kanaal van NVTL

http://www.nvtl.nl/hetkanaal/2003/46.html

Springer

Op 14 november 2003 opent museum de Casteelse Poort in Wageningen een tentoonstelling over leven en werk van Leonard Springer, één van de productiefste tuinarchitecten van Nederland. De bibliotheek van Wageningen Universiteit is in bezit van een zeer uitgebreide collectie van zijn ontwerpen en publicaties. Deze is ook online te raadplegen via www.library.wur.nl/tuin. Springer, die van 1855 tot 1940 leefde, heeft nog enkele jaren gedoceerd in Wageningen, aan de toenmalige Rijkstuinbouwschool. Uit die tijd dateren nog een aantal uitgevoerde ontwerpen van zijn hand in deze plaats. Zoals bijvoorbeeld het arboretum op De Dreyen waar studenten hun sortimentskennis op peil probeerden te brengen dan wel te houden. Een ander werk van hem dat nog bestaat is de algemene begraafplaats. Springer had grote invloed op de tuinarchitectuur en de dendrologie. Hij publiceerde veel over deze vakgebieden en was ook op organisatorisch gebied actief, als oprichter van de Nederlandsche Bond van Tuinarchitecten en de Nederlandse Dendrologische Vereniging.
De tentoonstelling toont een aantal van zijn ontwerpen in de romantische 19e eeuwse landschapsstijl maar ook in andere stijlen.
De opening van de tentoonstelling vindt plaats in de raadszaal van het Gemeentehuis van Wageningen op 14 november 2003 om 16.00 met een toespraak van de tuinhistorica Carla Oldenburger-Ebbers. Het adres van museum de Casteelse Poort is Bowlespark 1a Wageningen. Informatie over openingstijden c.a. is te vinden op www.casteelsepoort.nl.