Algemeen

Nyama organiseert cursussen en workshops niet-westerse muziek en dans. Je kunt ons bereiken
via e-mail: nyama@xs4all.nl,
telefoon: 015-2144081,
of in de winkel van Holland Sun, Schoolstraat 28, 2611 HS in Delft.

Nyama is een project van stichting Henri Bergson, een stichting die zich sinds 2003 bezig houdt met de organisatie van cursussen, workshops en culturele evenementen in Delft. De stichting is vernoemd naar de twintigste eeuwse Franse filosoof en Nobelprijswinnaar die sprak over creativiteit als belangrijke drijfveer voor de mens. Veel belang wordt gehecht aan het opzetten van activiteiten die publieksvriendelijk zijn en laagdrempelig. De activiteiten fungeren als een ontmoetingsplek voor mensen uit alle lagen van de bevolking, met welke culturele achtergrond dan ook.

Momenteel worden cursussen en workshops Afrikaanse & Braziliaanse percussie, Afrikaanse dans, Tango en Salsa dans, didgeridoo en capoeïra aangeboden. Voor de cursussen en workshops wordt een beroep gedaan op speciaal hiervoor ingehuurde gespecialiseerde professionele docenten.

Voorbeelden van culturele evenementen die worden georganiseerd zijn het “Orange Sun festival” op Koninginnedag, het “Nyama Wereldculturenfestival” op zaterdag 30 juni, “Buitenspelen” in september en de Afrikaanse feesten met leerlingenpresentaties die enkele malen per jaar plaatsvinden.

“Nyama” is een woord dat onder andere voorkomt bij de ‘Mande’, een verzamelnaam voor een aantal volkeren met een leefgebied dat zich uitstrekt over een groot gedeelte van West-Afrika, waaronder Guinee en Mali. In het leven van de Mande nemen de zogenaamde ‘nyamakalaw’ van oudsher een belangrijke plaats in. Zij vormen een endogame sociale klasse van mensen die aangeboren (magische) vermogens hebben waarmee zij de natuur kunnen beheersen. Daarbij maken zij gebruik van ambachtelijke kennis en in sommige gevallen van magie.

De magische kracht waar zij mee werken wordt ‘nyama’ genoemd. De naam ‘nyama-kala’ kan worden vertaald met ‘beheersers’ (kala) van ‘nyama’. De Mande zien nyama als een energie van kosmische oorsprong en als de bezielende kracht van de natuur, aanwezig in de rotsen, de bomen, en de mensen en dieren die de aarde bewonen; vergelijkbaar met het westerse concept van de ziel, maar completer. Nyama beheerst de natuur, de sterren en de bewegingen van de zee; het hele universum is door nyama gevormd.

Zoals nyama de natuur in vele vormen kneedt, kan de nyamakala nyama omzetten in kunst en kunstvoorwerpen. De nyamakalaw besteden hun hele leven aan het verfijnen van de geheime kennis en vaardigheden die van generatie op generatie worden doorgegeven. Zij zijn vaak opgeleid tot medicijnman, griot, smid of leerbewerker en beheersen als enigen de magie. Door de aard van hun beroep hebben zij in veel gevallen politieke macht. Griots bijvoorbeeld kunnen reputaties maken en breken en worden daarom soms gevreesd en verketterd.

Welk beroep de nyamakalaw ook uitoefenen, hun creaties zijn altijd kunstzinnig. De muziek van een griot, de ijzeren staf die een smid voor de koning maakt, beiden worden door de samenleving als kunst beschouwd. Bij de Mande produceren de nyamakalaw een groot gedeelte van alle kunstvoorwerpen, waarbij sommige voorwerpen een centrale plaats innemen. Rituele maskers bijvoorbeeld, die gebruikt worden bij oogstfeesten, zijn onmisbaar voor de bevolking. Ook al worden nyamakalaw in sommige gevallen gemeden en met een scheef oog bekeken, de bevolking respecteert hen en hun kunst omdat zij van vitaal belang zijn voor de eigen behoeften.