Salvador Dalí: Dagboek 1919-1920
Mijn impressies en persoonlijke herinneringen

Maandag 10 november

Het was een wisselvallige dag. Na het middagmaal raakte het blauw van de hemel bedekt met donkere wolken. Vervolgens een hevig onweer dat tot de avond duurde. Toen ik uit tekenles kwam, was het leed geleden en zag de hemel er weer even schoon en transparant uit als altijd. Ook vandaag heb ik weer pech gehad met mijn avondlijke kameraad.
Er gaan geruchten dat er een oplossing is gevonden voor de lock out, maar iets, ik weet niet wat, doet me juist het tegenovergestelde denken. Hoe dan ook, er is geen enkele zekerheid. Ook vanavond is El Sol weer niet bezorgd. Meneer Pepito Sans heeft me gekweld met een algebravraagstuk. Gelukkig wist ik het goede antwoord.

Dinsdag 11 november

In het mooie Cadaqués is Frederic Rahola overleden. Dat God hem vergeve! Het was min of meer net zo'n dag als gisteren. Met de lock out ziet het er weer slechter uit, want de onderhandelingen zijn afgebroken, en dat ondanks de bereidwilligheid van de gemengde commissie die alle beginselakkoorden had goedgekeurd en er dus overeenstemming was bereikt. Het voorval is zoals altijd te wijten aan de onverzoenlijke houding van de werkgevers; ze wilden de lock out maar liefst pas achtenveertig uur nadat de arbeiders weer aan het werk waren gegaan opheffen. Dat idee wekte logischerwijs de verontwaardiging van de afgevaardigde arbeiders, die van de onderhandelingstafel zijn weggelopen. Kameraad Pestanya beloofde dat de gemengde commissie gauw weer verder zal praten en dat het vast een incident zonder gevolgen betrof.
De zegerijke opmars van de rode legers is onstuitbaar. Trotski, die zo heldhaftig de revolutie heeft gered, ontvangt aan één stuk door radiogrammen en felicitaties vanwege zijn laatste overwinningen. De sovjet van het rode Petrograd heeft vaandels naar het front gestuurd voor de moedige bolsjevistische divisies die met inspanning van al hun krachten de tsaristische legers een vernietigende nederlaag hebben toegebracht. De berichten over deze laatste overwinningen hebben onder de bolsjevisten een uitzinnige vreugde en een waanzinnig enthousiasme losgemaakt.
Vandaag... als elke dag... hebben we geglimlacht toen ik haar groette...

Woensdag 12 november

Het was een weemoedige en bewolkte dag. Sans heeft me overhoord. Na het eten zijn we met de broeders gaan wandelen. We hebben gerend door olijfgaarden en akkervelden. Verweg drukte een zware loomte op het uitgebluste droevige landschap. Capdevila vertelde avonturen uit zijn studententijd en zoals altijd had hij het op het laatst over de fenomenen en over Sherlock Holmes.
Op mijn tekenbord trof ik een hartelijk vers van Estela aan. Ze zegt daarin dat ze erg bedroefd is omdat ik haar niet schrijf... Met mijn avondlijke kameraad, zoals elke dag...
Na het avondeten lees ik El Sol. Er staat in dat de kameraden arbeiders uit Barcelona de werkgevers achtenveertig uur de tijd hebben gegeven om de door hen toegelichte formule te aanvaarden, zo niet... (de censuur maakt verder lezen onmogelijk).
Volgens Corpus Barga zal Sadoul, de bolsjevistische held, als afgevaardigde voor Parijs worden gekozen, ondanks het doodvonnis dat de krijgsraad over hem heeft geveld.
In Noord Amerika gaat de maximalistische propaganda gewoon door. Op één enkele dag zijn er meer dan duizend arrestaties verricht. Men weet dat er een poging werd voorbereid om de huidige regering omver te werpen en die te vervangen door sovjets. Er is een grote voorraad munitie, mitrailleurs, subversieve pamfletten en rode vlaggen gevonden in de revolutionaire arbeiderscentra.
In Engeland worden op hoog politiek niveau gesprekken gevoerd tussen voorstanders van een vredesakkoord met de Russische sovjets.
Met de dag tekent de naderende wereldrevolutie zich duidelijker af en wordt zij voelbaarder. Ik kijk er met spanning en vol verlangen naar uit. Ik wacht er op met open armen, met wijdopen armen, en met op mijn lippen de kreet: Leve de sovjetrepubliek! En als voor het bereiken van een heuse democratie en een heuse sociale republiek eerst een tirannie nodig is: Leve de tirannie!

Donderdag 13 november

Het was een heldere maar koele dag. Men gelooft tot een oplossing te zijn gekomen. De oplossing van de arbeiders: tegelijkertijd stakingen en lock out opheffen. Men denkt dat de regering zich ermee heeft bemoeid. Hoe het ook zij, er verschijnen nog steeds geen kranten.
Iudenitch wijkt in grote haast terug onder druk van de rode legers. Men gelooft dat hij omsingeld en uitgeschakeld zal worden. Wie vuur wil hebben, moet de rook verdragen.
In Noord Amerika en Portugal maken de extremistische elementen er pas echt werk van. Ga zo door!
In Parijs zijn de drukkers in staking gegaan. Alleen de Humanité verschijnt nog. Corpus Barga zegt dat er een Russische sfeer hangt en dat de Fransman een Rus is en weer de revolutionair van vroeger uithangt. L'Independent zegt dat `men niet op de kandidaten maar op de principes moet stemmen'. Prachtig! Alleen doen jullie dat niet.
Camba zegt dat hij vindt dat de Spanjaard te weinig serieus is om humoristisch te zijn. Die vind ik goed!
Vandaag was zo'n dag dat ik me als een idioot heb aangesteld. Onder tekenen hebben we gegierd van het lachen. Meneer Núñez, de academicus, zei in een opwelling van oprechtheid dat hij ons wat betreft de techniek en alles vrij liet, aangezien de kunst zich niet in een keurslijf van voorschriften en regels laat persen! Alsof we dat allemaal nog niet wisten. Ik geloofde er al lang niet meer in; het is dus geen verrassing voor me. Maar ik juich hoe dan ook zijn bekentenis toe.
Ik heb een gedicht, versierd met poppetjes, op de tekening van Estela achtergelaten. Het luidde zo:

In zoete weemoed sterft de middag weg
als een vooruitwijzende vinger
zeilt het blaadje van de dorre heg
op de zachte zucht van een windje
het is de beginnende huiver kortweg
het is een voorbode van de winter...

De tuinen liggen bezaaid met bladeren
tussen de schaduwen klatert een fontein
de bomen zijn koude kadavers
alles is droef, het moet de herfst zijn
en op momenten van diepe melancholie
ondergaat mijn hart gepijnigd door een lans
het weemoedig verlangen naar haar liefde
de vreugdevolle herinnering aan haar glans

Ze hebben me gezegd dat
je in mijn liefde niet meer gelooft
en dat in mijn hart
toen de fakkels waren gedoofd
de kilte intrad

Hoe kun je dat nu denken, schat,
weet je dan niet hoe ik van je houd?
weet je dan niet dat mijn hart
als een vogel wiekt zo vrij
en toch slaaf wil zijn
slaaf onderworpen aan jouw hart?

Je aanbidder die je nooit zal vergeten!
S.D.

Twijfel niet langer, ik smeek het je.
Met mijn avondlijke kameraad als gisteren, en gisteren, zoals altijd; verliefd!?

Naar de MKW-beginpagina