Druktemakers.

Het is dinsdagmiddag 14 uur, kleuterburo Diemen-Noord. Tegenover mij probeert de moeder van Karlien het gedrag van haar 2 jarige dochter te beschrijven. "Karlien is altijd in de weer, zitvlees lijkt ze niet te hebben. Is dit normaal voor haar leeftijd of hebben wij een druk kind?"

Drukke kinderen, wie kent ze niet? Elke ouder heeft er wel eens mee te maken, elk kind is wel eens druk. Bijvoorbeeld als zijn verjaardag nadert of bij Sinterklaas. De spanning wordt het kind teveel en hij laat het als het ware van zich afvloeien via zijn drukke gedrag.
Er zijn verschillende oorzaken van druk gedrag of overbeweeglijkheid. De oorzaak kan binnen het kind zelf liggen, bijvoorbeeld als hij zich in een nieuwe ontwikkelingsfase bevindt of als het kind een moeilijk temperament heeft. Ook kan zijn druk gedrag veroorzaakt worden door stress vanuit de omgeving, bijvoorbeeld als het niet zo goed gaat op de peuterspeelzaal of op het kinderdagverblijf. Spanningen thuis, ziekte, overlijden van een naaste, verhuizing of scheiding kunnen ook druk gedrag tot gevolg hebben. Dit druk gedrag is "normaal" te noemen en is bij te sturen met normale opvoedingsregels. Het leven van een kind is aan veel veranderingen onderhevig. Zo denk je dat je baby, nu hij net kan kruipen, zich weer goed zal kunnen vermaken of het duurt niet lang of hij maakt het zijn omgeving duidelijk dat hij in het zich leren optrekken een nieuwe uitdaging heeft gevonden! Maar dat leer je niet in je eentje, een helpende hand van vader of moeder is daarbij altijd welkom.
Wanneer een kind de eerste stapjes kan zetten, gaat er een wereld voor hem open! Ontdekken en oefenen doet het dan ook door te lopen, even te stoppen, te klimmen, te sjouwen enzovoort. Dit vraagt om een veilige woonomgeving met ruimte om te ontdekken. (Tips vind u in de veiligheidskaarten die door het consultatiebureau worden verstrekt.)
De koppigheidsfase vraagt veel energie van het kind en zijn ouders. Deze fase biedt het kind een scala aan mogelijkheden om te experimenteren met zijn eigen willetje en zijn eigen zelfstandigheid. Enerzijds vraagt dat om ruimte om te kunnen oefenen met de nieuwe mogelijkheden anderzijds vraagt dat om grenzen. Immers als je alles mag, wordt de wereld er niet veiliger op en gaat dat ten koste van je (zelf)vertrouwen in die wereld.
Als druk gedrag voortvloeit uit stress probeer dan als ouder de oorzaak daarvan op te sporen. Goed observeren kan soms een verklaring geven voor het drukke gedrag. Er over praten met anderen die het kind goed kennen kan nieuwe gezichtspunten geven die helpen om de oorzaak te achterhalen.
Er zijn kinderen die gemakkelijk hun gangetje gaan en kinderen die daar meer moeite mee lijken te hebben. De laatst genoemden kunnen actief, ondernemend en snel geprikkeld zijn. Het luisteren en gehoorzamen gaat hun in de regel niet gemakkelijk af. Kinderen met een wat moeilijker temperament. Daar het een aangeboren manier is waarop kinderen zich gedragen, is het belangrijk dat ouders dat ook als zodanig gaan herkennen en dat ze er op een goede manier mee leren om te gaan. Elk kind vraagt om een eigen op zichzelf gerichte benadering van zijn ouders. Kinderen met een wat moeilijker temperament kunnen door hun drukke gedrag een extra beroep doen op de energie van hun ouders. Dit kan leiden tot ge rriteerde reacties van de ouders naar het kind toe waardoor het drukke gedrag versterkt kan worden. Het is daarom moeilijk maar noodzakelijk om als ouder de behoeften van je drukke kind niet over het hoofd te zien!

Wat heeft een druk kind extra nodig van zijn ouders? Een druk kind gedijt vaak het best in een sfeer van Rust, Regels en Ruimte voor zijn eigenheid. Geef je druktemaker:
* een stevig houvast en grenzen in het dagelijks leven. Het dag- en weekritme moeten voor een kind duidelijk zijn. Te denken valt aan vaste etenstijden, vaste rust en actieve momenten op de dag, vaste tijden van naar bed gaan en opstaan, vaste punten voor op de zaterdag en zondag, vaste gewoonten rond eten, slapen, op stap gaan, een eigen speelhoek en speelgoed wat geordend is (niet alles in een grote kist).
* een duidelijke, consequente benadering. Heldere regels geven het kind veiligheid. Nee is nee, ja is ja! Een kind heeft behoefte aan een duidelijke en concrete communicatie met zijn ouders.
* steun en waardering. Elk kind heeft behoefte aan complimentjes. Een druktemaker des te meer omdat hij vaker op zijn kop zal krijgen vanwege zijn druk gedrag! Een complimentje is extra op zijn plaats als de druktemaker even rustig zit te spelen.
* het goede voorbeeld. Kinderen nemen eerder van hun ouders over wat ze (voor) doen dan wat ze zeggen. Het is dus belangrijk om als ouder zelf aandachtig en opgeruimd te zijn. Het is onmogelijk om dit vol te houden als er voor de ouders zelf geen mogelijkheid is om bij te komen. Een avond of een dagdeel buitenshuis ontspannen door sport, cursus of bezoek kan er voor zorgen dat de wipwap van alleen maar geven en niets krijgen weer wat in evenwicht komt.

volgende pagina
Terug naar inhoudsopgave