Zolang het niet vriest
In de winter kun je nog van alles doen in de tuin, zoals het planten en
verplanten van bomen en heesters, het snoeien van vruchtbomen en zelfs de bollen
kunnen nu nog de grond in.
Dat
wil zeggen, zolang het niet vriest. Daalt het kwik beneden
nul, hang dan de schop of snoeischaar aan de wilgen.
Bewaarfruit
controleren
Kijk vruchten in de bewaarplaats regelmatig na. Verwijder rotte vruchten
onmiddellijk. De schimmel ‘stapt’ namelijk snel over van de ene vrucht op de
andere.
Tip: Het
eenvoudigst te bewaren zijn: stoofperen, moesappels en
zoete appels.
Wakkere
egels
In
de winter zie je wel eens egeltjes in de tuin die niet in
winterslaap zijn.
Geef
deze nuttige dieren geen melk. Egels kunnen geen melk
verteren. Ze krijgen diarree en overleven de winter niet.
Breng verzwakte egels naar een (egel)opvangcentrum of geef
ze kattenvoer te eten.
Druiven
snoeien
Druiven groeien hard. Om rijk te kunnen oogsten moet je ze door zomer- en
wintersnoei bijsturen. In de winter gaat het vooral om vormsnoei.
December
is daarvoor de beste tijd. De plant is dan in rust en er
is geen gevaar dat de druif gaat ’bloeden’ (sap
verliezen).
Planten
in potten
Winterharde
planten in (een vorstbestendige) pot kunnen in principe
’s winters buiten blijven staan.
Vergeet
niet om ze af en toe wat water te geven. In de winter gaat
de verdamping gewoon door. Bemesten is niet nodig.
Houd
er wel rekening mee dat planten in een pot minder goed
bestand zijn tegen vorst. Gaat het flink vriezen dan is
tijdelijk binnenhalen of beschermen tegen vorst (met bijv.noppenfolie) beslist aan te raden.
Tips
voor de vijver
Neem
in een strenge winter tijdig maatregelen om de vijver en
zijn bewoners te beschermen.
|
Haal
ingewaaid blad zoveel mogelijk uit de vijver; bij
het verrottingsproces komen er giftige gassen
vrij. |
|
Voorkom
vanwege de gifitge gassen dat de vijver helemaal
dicht vriest. |
|
Houd
als het sneeuwt een stuk van het ijs sneeuwvrij,
zodat er licht in de vijver kan vallen. |
|
Als
het water kouder is dan 10 °C functioneren dieren
bijna niet. Stop dus met het voeren van de vissen. |
|
Niet
hakken in het ijs! Door de trillingen kunnen
vissen inwendige beschadigingen oplopen en
doodgaan. |
|
Zet
vorstgevoelige planten voor de vorstperiode wat
dieper (minimaal 60 cm) onder het wateroppervlak. |
Gereedschap
opbergen
Berg
tijdens de winter het tuingereedschap op een droge
plek op.
Spade,
hark en schoffel kun je het beste eerst goed schoonmaken
met een (staal)borstel, eventueel slijpen (met een
wetsteentje) en invetten met bijvoorbeeld olijfolie
(milieuvriendelijk!). Vergeet ook de snoeischaar en -zaag
niet.
Stamrozen
en vorst
Bij
stamrozen zit het kwetsbare oculatiepunt aan het eind van
de stam. Deze plek moet je beschermen tegen (strenge)
vorst.
|
Dit
kan met speciale rozenzakken van zwart,
geperforeerd plastic. Vul de ruimte tussen de
takken op met stro. Ook noppenfolie of
coniferentakken zijn bruikbaar. |
|
Als
je alle takken tot op 40 cm terugsnoeit en bij
elkaar bindt met een touw, is de kroon makkelijker
in te pakken. |
|
Pak
de roos pas in als het overdag meer dan 5 graden
vriest. Wordt het warmer, dan gaat de zak er weer
af. |
Tip: Bevestig
aan elk stammetje een lamp. De lamp geeft warmte af
en beschermt zo het oculatiepunt. Het is bovendien een
leuk gezicht!
Schuilplaats
In
de herfst gaan padden op zoek naar een geschikte
overwinterings-plaats. Een oude bloempot, een takkenhoop of
enkele op elkaar gestapelde dakpannen vormen een prima
schuilplaats voor deze nuttige beestjes.
Een
wat rommelige tuin, waarin elke vierkante centimeter aarde
door planten wordt bedekt, is een eldorado voor padden.
Behalve allerlei insecten hebben zij ook slakken op hun
menu staan.
De
tuin als kerstmarkt
Skimmia
Maak
eens een rondje door de tuin voordat je naar het
tuincentrum gaat om materiaal te kopen voor
kerstversiering in huis.
Je
staat versteld van wat de tuin aan takjes, bessen en blad
biedt. Want zeg nou zelf; niemand mist toch die paar
takjes van de conifeer of dat ene hulsttakje met die mooie
rode besjes? En wat te denken van de vaak peperdure takjes
van de skimmia?
Kerstroos
Nu
kun je overal de zogenaamde kerstroos in pot kopen. Het is
een helleborus-soort (Helleborus niger om precies
te zijn) die eigenlijk in de tuin thuishoort.
Doordat
deze planten in een warme ruimte zijn geplaatst bloeien ze
al in december; met een beetje geluk tijdens de
kerstdagen.
Tip: Haal
de plant zodra hij is uitgebloeid uit de warme kamer.
Zet hem niet ineens buiten, want dan is de overgang te
groot.
Na
de kerst
Gooi
na de feestdagen de kerstboom niet weg.
Geef
een boom met kluit een plekje in de tuin. Van een boom
zonder kluit kun je de takken gebruiken om vorstgevoelige
planten te bedekken en zo te beschermen tegen de
winterkou.
Uw tuin hoeft geen dag van het jaar
zonder bloemen te doen.
Want er zijn heesters en planten die hartje winter bloeien en zelfs heerlijk
geuren om de schaarse insecten te lokken. Met deze tips creëert u eilandjes van
kleur voor de somberste winterdagen.
Standplaats
Net zoals de zomerbloeiers stellen ook winterbloeiende planten hun persoonlijke
eisen aan standplaats, zon en schaduw.
Een tip: zet ze als het even kan zó dat u er vanuit uw huiskamer van kunt
genieten.
Winterjasmijn
De winterjasmijn (Jasminum nudiflórum) is een heester die tot 2 meter hoog kan
worden. Deze sterke gevel-bedekker stelt weinig eisen aan de standplaats, al
kunt u hem beter niet tegen een noordmuur zetten. Regelmatig opbinden en hij
verrast u van december tot maart met goudgele bloemen, die mooi afsteken tegen
de kale, lichtgroene takken. Tip: snij takken die nog in de knop zitten af en
zet ze in een vaas op water. Ze komen binnen tot bloei en blijven vrij lang
goed.
De heester kan in principe elk jaar
direct na de bloei stevig te worden gesnoeid. Voor het beste
resultaat snijd u alle oude en onregelmatige groei weg, en snoeit u de takken
die hebben gebloeid terug tot enkele veelbelovende scheuten aan de voet van de
plant. De jonge, groene overblijvende takken zullen dan alle energie van de
plant ontvangen en straks rijk bloeien. Het is van groot belang de jaarlijkse
snoeibeurt uit te voeren. Als u niet snoeit, zal al snel het oude hout de jonge
aanwas verstikken en een verwilderde heester opleveren. De winterjasmijn is een
solitair. Zijn losse groei maakt hem ongeschikt voor combinaties met andere
heesters. Zeer geschikt om langs een muur te leiden.
Vermeerderen: door aflegen, of in de
zomer te stekken.
Afleggen: Pak een twijg en snijdt deze
schuin in, leg hem daarna op de grond en bedek hem met zand, leg er een steen
bovenop of zet de twijg vast met een klem. Na een tijdje ontstaan er wortels en
kunt u het jonge plantje van de moederplant afsnijden.
Sneeuwbal
De Viburnum bodnatense 'Dawn' is een winterbloeiende sneeuwbalsoort.
Van december tot en met februari heeft deze heester geurend roze bloementrossen.
Na 10 jaar kan hij 2,5 tot 3 meter hoog worden. Deze
bladverliezende heester krijgt in de winter opvallende trosjes roze bloemen die
een heerlijke geur verspreiden. Het is een gemakkelijke struik die in elke goed
bemeste tuingrond groeit en zowel in de zon als in de halfschaduw kan staan.
Vermeerderen: door aflegen, of in de
zomer te stekken.
Tuin
klussen algemeen in december.
Het
tuingereedschap wat je de komende maanden niet denkt te gebruiken niet enkel
schoon maken maar ook eens goed in de olie zetten.
Stekmessen, oogstmessen, zeis, snoeischaren, slijpen met een wetsteen.
Buitenkranen water aftappen en isoleren met noppenfolie. De tuinslangen laten
leeglopen, oprollen en wegbergen. Verwijder bladafval uit uw dakgoten. Maak de
vogelnestkastjes in uw tuin schoon.
Mos / algen op de looppaden of terras verwijderen, met metselzand is tegelijk
milieu vriendelijk. De vogels enkel bijvoederen als het koud is.
De overwinteringplaats van de terras- en de balkonplanten controleren. Alert
zijn voor ziektes en insecten en wat water geven indien nodig.
Verplanten van bladverliezende struiken en bomen als de grond niet bevroren is.
Vorstgevoelige planten beschermen met droge bladeren, jutedoek, of dennentakken.
Planten nooit afdekken met plastiek want dit zorgt voor rotting. Zet een
windscherm rond pas aangeplante groenblijvende planten. Daar de planten nog niet
zijn ingeworteld, kunnen ze bij hevige vorst geen water opnemen. In combinatie
met een uitdrogende wind kunnen niet beschermde planten dan ook
droog-vriezen. Geef deze pas geplante groene planten regelmatig water, indien
het niet vriest.
Wintergroene terrasplanten in pot zoals buxus kun je bij hevige vorst beter uit
de volle zon halen om verbranding te voorkomen. Rond de potten die buiten
blijven staan kun je vorstbeschermende materialen aanbrengen zodat de pot en de
potkluit niet bevriest. Voordat je de terraspotten opvult met potgrond, plaats
je eerst rondom noppenfolie. Sneeuw van doorhangende takken afschudden zodat ze
niet afbreken.
Winterstekken nemen van heesters.
Wortelstekken nemen van vaste planten zoals Acanthus, herfstanemonen.
De rozenbladeren die nu nog niet vanzelf zijn afgevallen verwijderen zodat
ziektes geen kans krijgen om zo alsnog te overwinteren.
Laatste bladeren van het gazon harken.
Loop niet op een bevroren gazon want dat zal na enkele dagen gele voetsporen
vertonen.
Bloembollen en -knollen:
Dit is de laatste kans om voorjaarsbloeiende bloembollen te planten.
De knollen van zomerbloeiers (Dahlia's) regelmatig controleren op schimmels of
muizenvraat.
|