11 maart 2023 (Laatste aanpassing 18 mrt 2023)   nog niet

Verschillende vormen voor dezelfde hamer.

Ik kwam op enig moment ook dingen als Dutch pattern hammer tegen. En French, German. Maar even een beetje uitleg hoe of wat, ho maar.

Wat is eigenlijk het verschil tussen American pattern en American style?
Nu ik weet hoe de Dutch pattern vuist er uit ziet, bestaat er dan ook de Dutch pattern lasbikhamer, en hoe zou ik die als Dutch pattern kunnen herkennen?


Aan de hand van wat smeedhamers kwam ik tot de volgende inzichten:

1) Er kan sprake zijn van de volgende onderscheiden: pattern hammers, type hammers, style hammers en model hammers.
2) Niet iedere vorm wordt daarna op alle verschillende soorten hamers toegepast.
3) Maar al die verschillende vormen hebben dus ook een topografisch element (*1).

*1) Dat is ietsje gesimplificeerd. Er zijn wel degelijk andere elementen mogelijk. Persoonsnamen zoals Hafi style, en “klassen” zoals machinist pattern (en dan zeker nog meer) bestaan ook. Ik begin eens even met onderscheiden en topografie.

Ik heb getracht de specifieke kernmerken, de definitie, van pattern hammers, type hammers, enzovoort op te zoeken. Dat was voor mij een doodlopend pad. Maar ik heb daarna even alle hamers opgezocht die pattern, style of type hadden.

Daarom kan ik nu zeggen:

4) Sommige hamers die duidelijk hetzelfde heten en doel hebben, kunnen verschillende vormen hebben. Een langere pen, een andere kromming, een andere manier waarop schacht is bevestigd.
5) Dat zijn, bijna per definitie, subtiele onderscheiden, anders was het al een andere hamer.
6) Het zijn vaak wat oudere hamers die van oudsher al in allerlei landen en streken los van elkaar werden gebruikt.
7) Om onderscheid te kunnen maken tussen die verschillende vormen ten opzichte van elkaar, zullen die termen als pattern en type zijn ontstaan.
8) Ik vermoed en ga ervan uit, dat de grondvormen ooit daadwerkelijk topografisch onderscheidbaar verschilden.

Een zeker commercieel onderscheid zou ik me ook zomaar kunnen voorstellen.

Ik ben duidelijk aan de verkeerde kant begonnen met zoeken hoe dit zat. De vraag had niet moeten zijn “wat is het verschil tussen pattern en type” maar “hoe kun je hamers er anders uitzien, maar toch hetzelfde heten en voor hetzelfde gebruikt worden, onderscheiden”.

Twee “pattern smeedhamers” kun je met elkaar vergelijken. Degene die die term er ooit aan heeft gehangen heeft dat namelijk ook gedaan toen hij met vormverschillen zat waar hij geen naam voor had.
Een pattern smeedhamer en een style smeedhamer eigenlijk al minder (het is zomaar mogelijk dat verschillende mensen op eigen criteria onderscheiden zochten, maar het zou nog kunnen, met name tussen verschillende topografische gebieden), al is er natuurlijk nogal wat inconsistentie op internet over type of style of zo.
Alle hamers die ofwel door bedrijven als “American Hammer” gemaakt, sowieso in Amerika zijn gemaakt, in Amerika gebruikt, ingevoerd, door Amerikanen gebruikt, voorzien van de Amerikaanse vlag, of door Amerikanen bekeken, heten allemaal American hammer. Als je twee Amerikaanse hamers vergelijkt kun je zeer wel twee heel verschillende hamers hebben. Maar ik heb geen enkele keer verschil gevonden tussen bijvoorbeeld een American pattern paver's hammer en een American style paver's hammer.
En ten laatste is er zeker niet voor iedere verschillende vorm een (geschikte) naam voor de onderscheidende kenmerken.

Kan ik er dus iets mee? Dit wordt zelfwerkzaamheid. Ik heb een aantal van de duidelijkste verschillen voor alle (mij) bekende variëteiten weergegeven. Als het even kon, komen die namen dan van dezelfde leverancier. Als ze er niet specifiek bij staan, kun je zelf besluiten wat de onderscheidende kenmerken zijn.
Op grond van uiterlijke kenmerken, dat wel, maar ik denk dat dat voldoende is.
Er zijn legio nog andere soorten en vormen, maar ik heb voorlopig de volgenden gekozen:

Eerst de smeedhamers. Ze komen in rotten van vijf. Landen, patterns en styles.

German pattern	French pattern	Swedish pattern
	Viking style	Czech style

Ik heb het idee dat ze zo goed onderscheidbaar zijn. De Viking style is volgens mij vooral een siervorm. Die zal niet in elke smederij te vinden zijn. Verder kwam ik nog de European style forge hammers tegen die er op het net uitzagen als ofwel de German pattern forge hammer, ofwel de Swedish pattern cross pein hammer. En een forge hammer die Hofi style heette, een iets slankere vorm van de Czech style. Daarvan was ik uiteindelijk niet zeker dat het geen merknaam alleen was voor één (smeedhamer)smederij. Maar die zit wel op de grens…




Klauwhamers dan. Drie (of vier) basisvormen:

American pattern	English pattern	French type

Gelukkig mag je English en British door elkaar gebruiken. Geinig. De koppen zijn inderdaad anders. Ik heb beide vormen klauwhamers wel eens in handen gehad. Maar ik kan mij geen verschil in werking herinneren. Ik moet zeggen dat ik er toen ook niet erg op heb gelet, dat wel. Van die Franse style hamer kun je de kop vaak helemaal afnemen.
De Japanse vorm (kariwaku) is ook weer heel anders. Zo anders dat ik hem al als aparte hamer had staan.



Dan nog de metselaarskaphamers.

American pattern	Dutch pattern	Berlin pattern
Northern style	Southern style	Munich pattern

Hoe ik ook speur, ik zie geen ernstige verschillen tussen de Berlin– en Munich pattern hammers. Beide hamers worden onder die namen op één site aangeboden, het is mij vooralsnog onduidelijk. Overigens zag ik op die site dat ze de Amerikaanse vorm van de klauwhamer Engels hadden genoemd. Misschien ligt het aan ondoordachtheden. Als ik duidelijkere voorbeelden vind, zien we dan wel weer verder. Berlin pattern komt overduidelijk veel vaker voor.
Die Northern – en Southern walling hammers zijn heel anders. Maar zo´n Southern zou ik wel in mijn kist willen, ljkt me net een mooi maatje. En anders voor metselwerk liever een wat op deze site kaphamer heet. Wat ik nu ineens zie, is dat er een ronde holte uit de baan gespaard is, zowel bij het Northern als het Southern exemplaar. Zou dat tegen pruikvorming zijn?

vuistje	moker	bulthamer
Dutch pattern	Spanish type of pattern	American type

Tja… Welk inzicht levert dat op? Ten eerste dat moker, vuist, mining sledge, club hammer, drilling hammer, lump hammer, mash hammer, mining hammer, striking hammer, cutter´s hammer, stone hammer en stonemason´s hammer niet erg goed onderscheidbaar zijn op internet (en door mij). Een aantal namen daarvan is overigens gewoon echt bedoeld voor dezelfde hamer. Het was, is en blijft, in elk geval vooralsnog, een gekunselde indeling. En dan heb ik het nog niet eens over die type en pattern.
Ten tweede dat het apart onderscheiden van die bulthamer toch echt voornamelijk tot geheel op mijn koppigheid gebaseerd is.
En ten derde: dit zijn algemeen voorkomende hamers. Ze worden aangeschaft door iedereen die iets groters nodig heeft dan een klauw– of bankhamer. Iedereen heeft wel een (vaag) beeld bij vuist, moker of sledge en daar lijkt de naamgeving dan ook op gebaseerd. Als sommige bedrijven sledge hammer meer reclameimpact vinden hebben dan stone hammer, dan heet ineens alles sledge.
Het is ergens wel spijtig, maar hier zal ik het mee moeten doen…

rubberhamer	Rotterdams model

Dat Rotterdams model ben ik erg over te spreken. Die stalen band over de kop geeft toch net even wat meer gewicht aan de slag van de verder vrij soepele rubberen kop.

Irish lino hammer (rijhamer)	German veneer hammer (fineerhamer)

Kunt u door het verleggen van één stokje van een rijhamer een fineerhamer maken?
Alleen bij deze hamer is het een hele andere geworden door de schacht aan de andere kant in te steken!