Vido's FilmZine

Slumdog Millionaire (Danny Boyle, 2008) bioscoop
Aanstaand weekend gaat Slumdog Millionaire op zijn minst een Oscar winnen in de categorie Beste Films. De film zal niet in aanmerking komen voor een Razzie, behalve als deze tegenhanger van de Oscars prijzen uitdeelt in de categorie Idiote Openingsscènes. Slumdog Millionaire bevat een opening die bij mij nogal wat vraagtekens oproept. Jamal (Dev Patel), de slumdog van het verhaal, wordt geïntroduceerd als deelnemer aan de Indiase versie van de immens populaire televisiequiz Who Wants To Be A Millioniare. We krijgen meteen te weten dat hij heel veel vragen goed heeft beantwoord en met flink wat miljoenen roepies naar huis zou mogen gaan. De politie verdenkt Jamal van fraude en voordat de laatste ronde ingaat wordt de jongen met harde hand verhoord. Die harde hand monteert lekker met de beelden uit de televisiestudio. De montage is zeker een van de vitale onderdelen van Slumdog Millionaire. Dat de harde hand in India blijkbaar regeert kan ik me nog indenken, maar het blijft niet bij slaag. Nee, Jamal wordt GEMARTELD (met excuses voor de kapitalen) alsof hij een acuut gevaar is voor de samenleving.

Ik heb meerdere bezwaren tegen deze marteling:
1) Het lijkt me geen pretje om in India door de politie verhoord te moeten worden, maar ik kan met niet voostellen dat de politie in werkelijkheid echt zo ver gaat als de agent en de detective in Slumdog Millionaire. Ik martel eerst en praat dan pas, is het motto van de boosdoeners. Ook als ze niet in opdracht van justitie bezig zijn, maar clandestien worden betaald door de producers van de quiz, is hun handeling absurd en over the top;
2) Jamal wordt met zijn hoofd in een emmer water geduwd, hangt aan zijn handen aan het plafond, wordt flink geslagen en gestompt en krijgt ook nog eens elektroshocks toegediend. In een gemiddelde aflevering van de serie 24 zijn dit soort verhoormethodes schering en inslag, wat niet verwonderlijk is want die serie handelt over de jacht op gevaarlijke terroristen. Je kunt veel over Jamal zeggen, maar een terrorist is hij zeker niet. Het lijkt erop dat de martelscène enkel bedoeld is om de kijkers onnodig te choqueren;
3) De dikke agent en de detective die verantwoordelijk zijn voor de marteling worden in de rest van de film afgebeeld als respectievelijk een domkop waar om gegrinnikt mag worden en een rustige, weldenkende man die Jamals verhaal met groeiende sympathie aanhoort. De film wil dus eigenlijk dat we deze twee heerschappen, ondanks de onmenselijke marteling, innemend moeten gaan vinden, terwijl de gewelddadige praktijken in de openingsbeelden van hetzelfde dubieuze allooi zijn als de misdaden van de slechteriken die we later in het verhaal tegenkomen;
4) Mijn grootste bezwaar tegen de martelscène is dat er in het verhaal geen enkele noodzaak voor is. Dat de mannen op het politiebureau een beetje ruw met Jamal omgaan, en dat er klappen vallen, kan gebeuren in het heetst van de strijd, maar hun vervolgmethode is verre van efficiënt. Jamal heeft namelijk helemaal geen reden om te zwijgen over de manier waarop hij de antwoorden weet op vragen die een jongen uit de sloppenwijken eigenlijk niet zou kunnen weten. Sterker: de hele film kan met hulp van flashbacks verteld worden, omdat Jamal helemaal niets te verbergen heeft. Er hoeven geen elektroden aan zijn tenen aangesloten te worden om hem aan het praten te krijgen. Het enige wat met elektroden bereikt wordt is dat Jamal buiten bewustzijn raakt. Uit zijn mond komt geen eventuele bekentenis, maar bloed. De film maakt niet duidelijk waarom Jamal in eerste instantie alleen zijn naam noemt en verder zijn mond houdt. Is hij een masochist? Had hij gewoon even zin in een potje martelen?

Dat Slumdog Millioniare na de zotte martelscène toch een geweldige film wordt, is te danken aan regisseur Danny Boyle en de flair waarmee hij het verhaal in beeld brengt. Vele recensenten hebben al de kracht van eerste flashback genoemd en geroemd. In die flashback zien we de kleine broertjes Jamal en Salim baseball spelen op een landingbaan bij Bombay. Ze worden opgejaagd door de politie, wat leidt tot een meeslepende achtervolging door de sloppenwijken. De soundtrack dreunt met extra kracht door de bioscoopspeakers. Normaal gesproken is harde filmmuziek goedkoop effectbejag, maar in dit geval de beste manier om de kijker mee te slepen in de hectische, lawaaiige, overbevolkte en kleurrijke wereld waarin de jongetjes leven. Deze scène is zo opwindend dat hij de valse start doet vergeten (totdat je er thuis nog ’s over gaat nadenken). Het brengt de kijker binnen een paar minuten in het juiste ritme. De scène toont de veerkracht en de levenslust van de personages, een gevoel dat overslaat op de kijker en tot en met de aftiteling voelbaar blijft.