Vido's LogZine

Veel Franse films die de Hollandse schermen halen, handelen over botsende culturen in de multiculturele metropool. Het geliefde decor voor dat thema is de zonovergoten stad Marseille. Niet alle films die daar worden geschoten zetten de problematiek op overtuigende wijze om in een verhaal. Vooral een regisseur als Robert Guédiguian heeft nogal de neiging de problemen te romantiseren en de zaken veel te zwart-wit en te naïef voor te stellen. Volgens hem is het hard zwoegende arbeidersvolk goed, en de buitenwereld (meestal vertegenwoordigd door vals grijnzende autoriteiten) altijd slecht. Dat levert zwakke, politiek correcte films op vol karikaturen zoals in À La Place Du Coeur (1998). Philippe Faucon houdt zich in Samia verre van de politiek en schetst een realistisch familieportret. Slechts heel even staan er twee kaalkoppen aan de overkant van de straat foute taal uit te slaan. Onze heldin Samia, een in Frankrijk getogen Algerijnse van 15 jaar, scheldt even hard terug, met moeite in bedwang gehouden door haar zussen die samen met haar op de bus staan te wachten.

De negentienjarige Lynda Benahouda speelt een koppige Samia die het niet gemakkelijk heeft in het grote gezin met veel zussen en broers. Haar oudere broer Yacine wenst op tirannieke wijze de opvoedkundige taak op zich te nemen. De oude vader kwakkelt met zijn gezondheid en wordt in de loop van het verhaal opgenomen in het ziekenhuis. Moeder tobt, schrobt, strijkt, boent en probeert met ontzettend veel moeite de goede orde te bewaren. Het wil haar maar niet lukken. De drie oudste zussen voelen zich veel te veel Française om zich te onderwerpen aan de verplichtingen en beperkingen van de Algerijnse tradities die binnen de vier muren heersen. De mannen hebben liever dat de vrouwen het huis schoonmaken en trouwen met een Algerijn. Studeren is uit den boze want zo komen ze in contact met Franse mannen. Broer Yacine, gefrustreerd over de onmogelijkheid aan een baan te komen en kwaad over de wijze waarop de politie allochtonen behandelen op straat, reageert zich af door zijn zussen te achtervolgen als ze klaar zijn met hun werk en ze uit te schelden en desnoods af te ranselen als ze zich niet aan de regels houden. Samia's oudste zus heeft er schoon genoeg van en vlucht het huis uit, om te studeren en samen te wonen met haar Franse vriend.

Samia is nog te jong om het voorbeeld van haar zus te volgen. Ze blijft thuis en moet daar het constante gevecht aan met het behoudende gedachtegoed dat de familie mee heeft genomen uit Algerije. Het geknok en gekibbel is uitermate vermoeiend, zowel voor Samia als voor de toeschouwer. Er is geen moment rust en Samia wil zich niet laten kennen. Ze is net zo'n eigenwijze puber als de meesten van ons zijn geweest met het cultuurverschil als extra complicatie. Ze heeft alle recht dwars te zijn. Bij vrijwel elke stap die ze zet wordt ze in de gaten gehouden. Even een rondje buiten lopen tijdens een bruiloft? Vergeet het maar. Broerlief trekt haar wreed de auto in en rijdt Samia weer terug. Thuis eist hij dat ze zijn eten opschept en dat zij en haar zussen de kamers van de mannen opruimen. Samia past daarvoor en het lijkt alsof die houding uiteindelijk loont.

Samia is een momentopname uit het leven van een groot gezin in een grote stad gefilmd in korte scènes. Regisseur Faucon vertelt het verhaal niet op klassieke wijze, maar als een aaneenschakeling van conflicten. Hij heeft in de openingsscènes aan een paar beelden genoeg om de karakters te schetsen en neemt regelmatig de tijd om de kleine dagelijkse dingen te belichten, zoals het bidden van de ouders, de vrouwen die zich al roddelend voorbereiden op een bruiloft en de dagelijkse maaltijd waarbij de zussen op een avond onbedaarlijk in de slappe lach schieten. Laatstgenoemde luchtige moment geeft aan dat het niet alleen maar kommer en kwel is. Zo voorkomt Faucon dat de sfeer al te benauwend wordt.

Klik hier als je de officiële, Franse site wilt bekijken.

Kijk voor meer filmrecensies in het archief