Vido Liber

Ruby Sparks (Jonathan Dayton & Valerie Faris, 2012) bioscoop (5)

Sinds het lezen op de middelbare school van Breekwater (Sybren Polet, 1961) ben ik liefhebber van verhalen waarin personages merken dat ze rechtstreeks zijn ontsproten aan de fantasie van een schrijver. De heer Breekwater wordt zwaar op de proef gesteld door zijn schrijver Lokien Perdok. De oude man gaat minstens twee keer dood. Het heeft geen zin bij Perdok te klagen over al dat ongemak. Harold Crick (Will Ferrell) heeft in Stranger Than Fiction (Marc Forster, 2006) last van een voice-over. Hij begint te protesteren als de voice-over zijn aanstaande overlijden aankondigt en gaat met hulp van een literatuurprofessor op zoek naar de schrijfster van zijn verhaal. In hetzelfde jaar verscheen Alex van Warmerdams Ober over een ober die veel moeite moet doen om aan zijn schepper te ontsnappen. Een van de beste grappen in die film is de scène waarin de auteur op zijn toetsenbord in slaap valt, zijn hoofd op de letter E leunt en de ober noodgedwongen een hele lange E moet uitspreken. De meest recente variant op het filmpersonage als marionet van een schrijver is Ruby Sparks.

Ruby Sparks (Zoe Kazan) is het meisje uit de dromen van jong schrijftalent Calvin Weir-Fields (Paul Dano). Hij zit al tien jaar zonder enig resultaat te broeden op het vervolg op zijn succesvolle debuutroman en begint op aanraden van zijn psychiater (Elliott Gould) op zijn oude typemachine over zijn fantasie te schrijven. Ruby komt letterlijk tot leven en doet alles wat Calvin opschrijft. Actrice Zoe Kazan heeft zelf het script geschreven en geeft zichzelf de gelegenheid alle emotionele registers open te trekken. Het gegeven werkt minder goed dan in de eerder genoemde films, omdat we het verhaal niet volgen vanuit het perspectief van Ruby. In de andere films ontdekken we samen met de protagonist dat zij slechts romanpersonages zijn, volgen we hen bij vrijwel elke stap en zijn we veel meer betrokken. Ruby Sparks is vanaf haar entree een fantasiefiguur die we, op een hele korte caféscène na, nooit buiten een andere omgeving zien dan die waar Calvin zich in bevindt. Omdat we meteen weten dat ze niet echt is, wordt ze nooit een waarlijk tragisch personage. De tragische figuur is Calvin. In tegenstelling tot de andere films, staat hier de schrijver centraal en schrijvers zijn meestal te passieve figuren om voor de volle lengte van de film interessant te blijven. Calvin wordt per scène onaangenamer. De kijker krijgt geen gelegenheid een eigen mening te vormen over zijn karaktergebreken, want die worden uitgebreid genoemd door de ex-vriendin (Deborah Ann Woll) die hij toevallig op een feestje tegenkomt. Verdient hij eigen wel de slotscène die hij uiteindelijk in zijn schoot geworpen krijgt?

Ruby Sparks is een aangenaam tussendoortje als je het geen straf vindt om naar de uitbundige Kazan te kijken. Annette Bening en Antonio Banderas als Calvins moeder en haar vriend hebben zichtbaar veel lol in hun bijrollen. En ligt het aan mij of is de Britse komiek Steve Coogan echt nooit grappig in een Amerikaanse film?