home

vido?

filmarchief

archief

email

Vido's FilmZine


week 33

donderdag 14 augustus 2008

Masculin Féminin: 15 Faits Précis (Jean-Luc Godard, 1966) dvd
Hoe zou cinema zich hebben ontwikkeld zonder Jean-Luc Godard? vraag ik me af tijdens het voor het eerst zien van zijn Masculin Féminin. Op z’n minst twee films zouden zonder Godards portret van jongeren in 1966 nooit hebben bestaan of er in ieder geval heel anders hebben uitgezien. Wong Kar-wai liet zich in 1995 inspireren door een fragment uit Masculin Féminin. Paul (Jean-Pierre Léaud) en zijn maatje rijden ’s avonds laat met de metro en passeren doelbewust bovengronds het huis langs het spoor waar zijn vriendin, de zangeres Madeleine (Chantal Goya), samen met vriendinnen woont. We kijken met de twee jongens mee vanuit het raam van hun metrostel. Tot hun teleurstelling rijdt het voertuig te snel om de meisjes achter de ramen te kunnen herkennen. Op haar beurt ziet Madeleine niet dat Paul voorbij rijdt op het moment dat ze zich voor het raam verkleedt. Hetzelfde gegeven speelt een rol in Fallen Angels. Het is eenzelfde voorbijrijdende metro en ditmaal verplaatst de camera zich beurtelings zowel in het perspectief van een jonge vrouw (Michelle Reis) als dat van een man (Leon Lai). Het zijn partners in crime en om beurten verblijven ze in dezelfde kamer langs het drukke metrospoor - zij (The Killer’s Agent) om opdrachten voor te bereiden en hij (The Killer) om te wachten tot hij deze opdrachten kan uitvoeren. De twee corresponderen op afstand en zien elkaar enkel vluchtig wanneer ze in de metro voorbij razen en uit het raam naar de verlichte kamer kijken. Zij is heimelijk verliefd op de man, maar het duurt even voordat de twee elkaar daadwerkelijk ontmoeten.

Een andere invloed van Masculin Féminin is te ontwaren bij een jonge landgenoot van Godard. De pistoolschoten, al of niet begeleid door tussentitels, komen terug in Seul Contre Tous (1998) van Gaspar Noé. De tussentitels zijn in beide films zowel een commentaar op het verhaal als een middel om de toeschouwers bewust te houden van het feit dat ze naar een film zitten te kijken. In Godards film tellen getallen op tot de vijftiende episode. Noé telt vlak voor de akelige climax af en geeft het publiek 20 seconden de mogelijkheid de bioscoopzaal te verlaten. De verschillen tussen beide filmmakers zijn groter dan de overeenkomsten. Bij Noé, en het vaak subjectief gefilmde Seul Contre Tous, staat het expliciete geweld centraal en bij Godard, in zijn meer objectief gefilmde Masculin Féminin, is het geweld slechts een terzijde, zoals na de eerste dialoog tussen Paul en Madeleine in een café, wanneer een vrouw ten overstaan van haar zoontje haar echtgenoot neerschiet, waarna de film doorgaat alsof er niets schokkends heeft plaatsgevonden.

Het is beter te laat dan nooit te ontdekken hoe invloedrijk Godards beeldtaal is geweest en dat films na hem herhalingen zijn van zetten. Het nadeel van deze constatering is dat ik al die films opnieuw zou moeten zien, maar nu met nieuwe ogen.


[home] - [vido?] - [filmarchief] - [archief] - [email]