home

filmarchief

vido?

archief

email

Vido's FilmZine

-een paar keer doordeweeks een film-

(arthouse, classics, cult, Hollywood)

2002

Japanse spoken: Ju-On (The Grudge)

Het succes van Ringu (The Ring) van Hideo Nakata uit 1998 zorgde voor vele vervolgen, een Amerikaanse remake en flink wat Japanse imitaties. In die laatste categorie valt Ju-On uit 2002 van regisseur Takashi Shimizu, de man die het scenario van Ringu schreef. De uitleg voor aanvang van de film klinkt vertrouwd: Ju-On: De vloek van iemand die sterft in razernij. De vloek heerst waar die persoon heeft geleefd. Wie erdoor getroffen wordt, sterft en een nieuwe vloek is geboren. Ditmaal is het geen vervloekte videoband die dood en verderf zaait, maar een onrustig dwalende geest. In de proloog wordt Kayako gedood door haar doorgedraaide echtgenoot. Een zwarte kat moet het ook ontgelden. Zoontje Toshio weet te ontvluchten en verstopt zich in de kast. Enkele jaren later bezoekt Rika het vervloekte huis. Ze is vrijwilliger van het nabije Sociaal Centrum en moet onverwachts de bejaarde moeder verzorgen van het echtpaar dat in het verdoemde huis is gaan wonen. Niemand kent het akelige verleden van de plek.

Rika treft overhoop gehaalde kamers aan en een verwarde bejaarde dame. Het echtpaar is niet thuis. Tijdens het schoonmaken vindt ze een verfrommelde foto met daarop het portret van een familie. Het gezicht van de vrouw is uitgescheurd. Op de bovenverdieping, verstopt in een met gehaast afscheurde stukken tape afgeplakte klerenkast, treft ze het jochie Toshio aan. De film vergeet uit te leggen waarom hij niet ouder is geworden. Rika belt naar haar werk, maar daar weten ze niets van het kind. De bejaarde vrouw begint te murmelen en tot grote schrik van Rika hangt een zwart, langharig spook boven de oude dame. Echt spannend is de film op dat punt nog niet en ook Episode II doet de haren niet bepaald rechtovereind staan. Het verhaal stapt terug in de tijd en toont hoe het spokende kindje een dag eerder de vrouw des huizes aan het schrikken brengt. Manlief Katsuya vindt haar 's avonds in shocktoestand op bed. Als een kat duikt Toshio van achter het bed op. Kazumi stikt (vraag me niet hoe) en Katsuya krijgt een moorddadige blik in zijn ogen. Kort daarna stapt zijn zus Hitomi het huis binnen. De vloek van Ju-On zal zich verder en verder verspreiden

Regisseur Takashi Shimizu wil ons niet met gemakzuchtige digitale effecten laten schrikken. Hij speelt in op de angst voor het alledaagse: de donkere zolder, een onverwachts rinkelende telefoon, de spiegels waar vreemde gezichten in kunnen opduiken, de duisternis onder het bed, de geheimzinnig vervormende beelden op het televisiescherm. Helaas maken onlogische en vergezochte wendingen het verhaal minder spannend dan de bedoeling geweest moet zijn. De meest effectieve schrikmomenten zitten in Episode III waarin we zus Hitomi volgen. Na het bezoek aan haar broer maakt ze zich grote zorgen over hem. Ze probeert hem thuis te bellen. Dat had ze nu niet moeten doen, want schijnbaar kunnen spoken zich via de telefoon voortbewegen. Uit de hoorn kraakt een spookstem klinkend als een gapende reuzenpad. Hitomi slaat op de vlucht, verlaat haar werkplek en rent naar huis. Het levert eindelijk wat geïnspireerde momenten op in de lift en in de slaapkamer, al doen de scènes met de bewakingscamera's verdacht veel denken aan de griezelige gemanipuleerde televisiebeelden uit Ringu. In Episode IV wordt een nieuw karakter geïntroduceerd: Yuji Toyama. De voormalige agent wordt bij de sinistere zaak betrokken omdat hij ooit de moord op Kayako heeft onderzocht. Zijn remedie is simpel: afbranden dat spookhuis. Voordat het zover komt en een hij twee jerrycans vol benzine leeggooit, krijgt de man in het huis een visioen.

Zoals je merkt wordt Ju-On verteld in episoden. Elke episode heeft de naam van een van de karakters uit de film: Episode I - Rika (de vrijwilliger van het Sociaal Centrum), Episode II - Katsuya (de echtgenoot van het nieuwe echtpaar dat samen met bejaarde moeder in het spookhuis is gaan wonen), Episode III - Hitomi (de zus van Katsuya), Episode IV - Yuji Toyama, (de ex-agent), Episode V - Izumi (de dochter van ex-agent Yuji) en Episode VI - Kayako (het spook). De chronologie wordt flink door elkaar gegooid. Als ik de episoden na de korte proloog in de goede volgorde leg kom ik uit op: II, I, III, IV, VI en V. Het husselen met de verteltijd maakt Ju-On er niet interessanter op, eerder verwarrend. Het verhaal wordt vanaf de introductie van ex-agent Yuji en zijn paranormaal begaafde dochter Izumi nodeloos ingewikkeld. De hele Episode V, als het verhaal tien jaar in de tijd vooruit springt, lijkt een film binnen een film met eigen wetten en nieuwe spoken. Ik moest de film een tweede keer zien om mezelf ervan te vergewissen dat we in het slotgedeelte weer terug zijn in het heden. In de laatste episode probeert de regisseur overbodig veel uit te leggen. Hij laat tijdens de ontknoping van Ju-On het hoofdpersonage Rika uit Episode I een ontdekking doen. Het is jammer dat ze dat doet met flashbacks van gebeurtenissen die ze zelf niet heeft meegemaakt. Ook sneu is dat niet duidelijk wordt gemaakt wat haar ontdekking nu precies behelst en wat de gevolgen ervan zijn voor de afronding van het verhaal.

Hopelijk heeft regisseur Takashi Shimizu, voordat hij begint aan zijn Amerikaanse remake (met Sarah Michelle 'Buffy the Vampire Slayer' Gellar in een van de hoofdrollen), genoeg tijd om het verhaal bij te schaven zodat hij meer in kan spelen op onze kinderlijk primitieve angsten.


[home] - [filmarchief] - [vido?] - [archief] - [email]