home
|
Vido's FilmZine
dinsdag 5 augustus 2008
Une Femme Est Une Femme (Jean-Luc Godard, 1961) dvd De montere, chaotische vrijheid van Une Femme Est Une Femme doet me heel erg denken aan het televisie-oeuvre van Wim T. Schippers, de Godard van de Nederlandse televisie, van wie het complete werk de laatste tijd stapsgewijs en zeer verzorgd op dvd wordt uitgebracht. Zowel in de Franse film als in programma's als De Fred Haché Show en Barend Is Weer Bezig! worden op grappige wijze regels overtreden. Zelfs als het decor letterlijk om hen heen wordt afgebroken, blijven de acteurs doorspelen, stug ontkennend dat ze onderdeel vormen van een fictionele constructie. De acteurs spelen overdreven (bij Schippers vele malen erger dan bij Godard) en de soundtrack is wispelturig - bij Schippers zijn menigmaal meerdere muziekje dwars door elkaar heen te horen. Als je goed luistert hoor je op de achtergrond de regisseur(s) regieaanwijzingen geven. Godard en Schippers maken woordgrappen waarbij spreekwoorden en gezegden letterlijk worden opgevat. Laat maar! (Laissez tomber! - letterlijk: laat vallen!), roept Émile naar Angela waarna zij in de keuken eieren uit haar handen laat glippen. Onze Barend loopt heus niet in zeven sloten tegelijk, zegt vader Servet, waarna Barend in een volgende scène op een weiland in een sloot kukelt - Pollens! Dat is nu al de zevende sloot waar ik in ben gevallen. Zowel Godard als Schippers verwijzen naar populaire cultuur en laten bekende mensen door het decor lopen (o.a. Willy Alberti, Ted de Braak, Ko van Dijk en Tonny Eyk bij Schippers en Jeanne Morreau in Une Femme Est Une Femme). Anna Karina's Angela werkt in een nachtclub die niet veel verschilt van die in Schippers' kluchten uit de jaren zeventig. In de film en in tv-shows wordt het alledaagse overdreven uitvergroot, waarbij Schippers er meer dan bij Godard op uit is om te shockeren. De Nederlander cultiveert de banaliteit en lokt daarmee nationale ontsteltenis en kamervragen uit, terwijl de Fransman filmwetmatigheden verhaspelt om zijn eigen leven en zijn complexe relatie met echtgenote Karina onder de loep te nemen. De laatste samenwerking van het onafscheidelijke duo Wim T. Schippers en producer Ellen Jens met Gied Jaspars en Wim van der Linden was Het Is Weer Zo Laat!, in de volksmond beter bekend als Waldolala, met als middelpunt de gelijknamige nachtclub van Waldo van Dungen (Dolf Brouwers). Na de briljante momenten in de shows van Fred Haché (aflevering 3 is onnavolgbaar geniaal) en de bij vlagen hilarische Barend Servet, wordt met Het Is Weer Zo Laat! een verzadigingspunt bereikt. De woordgrappen zijn vrijwel allemaal kinderachtig flauw dubbelzinnig en de goedkope stripteaseacts ver over hun houdbaarheidsdatum. Bij aflevering 7 (eerste uitzending: 2 april 1978) had ik het helemaal gehad met Waldolala. De aflevering heet waarschijnlijk niet voor niets Bergafwaarts. De vermoeiende Waldo van Dungen is veel minder grappig dan Sjef van Oekel en Dolf Brouwers doet er alles aan een hekel aan zijn personage te krijgen. Als bijfiguur was Brouwers aandoenlijk, als hoofdpersonage is hij onuitstaanbaar. Met overslaande stem schmiert hij zich door het script, regelmatig veel te hard op tafels slaand. Van Dungen bakt er helemaal niets van als bedrijfsleider en mag blij zijn dat spreekstalmeester Boy Bensdorp (Rob van Houten) en bedrijfsleidster Ada (Hannah de Leeuwe) de zaak redelijk op de rails houden. Terwijl zijn vrouw Gé Braadslee (Mimi Kok) thuis met andere mannen onder de dekens duikt, stort Van Dungen zijn hart uit op de canapé van 'psychiator' Karlheinz Lindt (Cor Beurskens) niet wetend dat Lindt de verhalen van de nachtclubeigenaar gebruikt voor een smeuïge bestseller. Het ritme van aflevering 7 loopt niet lekker en het is de vraag of dat bewust zo bedoeld is. Je weet het maar nooit met Schippers. De subplot van de psychiater wordt er onhandig met de haren bij gesleept om het gegeven nog een klein beetje continuïteit te geven. Brouwers schreeuwt het merendeel van de aflevering vanuit zijn woonkamer door de telefoon en Bensdorp probeert het gebrek aan betaalbare nachtclubacts op te vangen door zelf een kort rokje aan te trekken, een pruik op zijn hoofd te zetten en zichzelf Lola te noemen. Zijn dansact is een onleuke lompe vertoning. Lola blijft Bensdorp, maar Van Dungen ziet dat niet en maakt avances. Tot overmaat van ramp wordt de travestieact in aflevering 8 opnieuw uit de kast gehaald. Smaakvol is anders, en zo vernieuwend als de eerdere shows is het allang niet meer. Zoals opgemerkt door journalist Henk van Gelder in het dvd-boekje is Het Is Weer Zo Laat! een overgangsfase in het televisiewerk van Schippers. De tv-maker experimenteert met het over meerdere afleveringen laten doorlopen van een verhaal, maar nog zonder de finesse die hij in zijn latere programma's zou ontwikkelen. Hij lijkt in Het Is Weer Zo Laat! te worden tegengezeten door het in eerdere shows al uitgebreid uitgemolken en lang niet meer shockerende gebruik van een nachtclubsetting. 't Is jammer, maar helaas. |