home

filmarchief

vido?

archief

email

twitter

Vido Liber

(arthouse, classics, cult, Hollywood, music)

week 3

woensdag 15 januari 2014

Waarom je nooit even weg moet lopen tijdens een film en al helemaal niet tijdens Frances Ha

Weglopers tijdens films vallen in zaal 1 van Kriterion heel erg op, meer dan bij andere bioscopen in Amsterdam. De uitgang bevindt zich namelijk links naast het filmdoek en de deur valt telkens met een ferme klap dicht. Een paar keer per jaar lopen mensen weg om nooit meer terug te keren, bijvoorbeeld omdat ze heel veel moeite hebben met de inhoud van de film of omdat ze wegens acute buikgriep heel veel moeite hebben met de inhoud van hun maag. Helaas keren de meeste weglopers in Kriterion na een paar minuten weer terug, is er opnieuw onrust in het linker gezichtsveld (zeker als je op de voorste rij zit) en dreunt de deur opnieuw na.

Waar gaan deze wandelaars naartoe? Slechts een enkeling keert terug met twee volle bierglazen. De meerderheid waarschijnlijk met een geleegde blaas. Het heen en weer lopen begint vaak vanaf een kwartier in de film, dus er moeten ook andere redenen voor het weglopen zijn dan een bezoek aan het toilet. Een dringend telefoongesprek? Een onbedwingbare hoestbui? Een aanstaande explosieve nies? Een onverwachte claustrofobieaanval? Of moeten ze even naar buiten om te ontladen, emotioneel of anderszins, omdat ze dat niet kunnen of durven in de aanwezigheid van vreemden? Een paar weken geleden zorgden vijf weglopers voor afleidende onrust tijdens het eerste deel van Lars von Triers Nymph()maniac. Misschien is dat onvermijdelijk gezien de expliciete inhoud van de film. Vorige week werd de wandelwoede bij The Wolf Of Wall Street hoogstwaarschijnlijk veroorzaakt door de lengte van de film.

Als je per se de zaal tijdelijk wilt verlaten tijdens een film, wat is dan het beste moment? Bij een klassieke, in drie acts opgebouwde Hollywoodfilm zijn slechts een paar loze seconden beschikbaar aan het eind van het eerste en tweede deel van de film. Bij een musical heb je de mogelijkheid even de benen te strekken tijdens een minder geslaagd liedje. Maar hoe zit dat met episodische vertellingen als Nymph()maniac of The Wolf Of Wall Street? Hoe weet je of zo’n film een minder belangrijke scène bevat en wanneer die scène is aangebroken? Eigenlijk kun je die beslissing uitsluitend maken bij een film die je al eerder hebt gezien. Tot nu toe komen de tijdelijke weglopers op de meest onvoorspelbare momenten in beweging, meestal midden in de actie of halverwege een dialoog. Het zijn waarschijnlijk dezelfde mensen die een zak chips openen wanneer in de film een stilte is gevallen. Ze hebben geen ritmegevoel en zijn daarom niet in staat de cadans van de film aan te voelen (bij slechte films is overigens meestal het tegenovergestelde het geval). Omdat ze niet opgezogen worden door de film, zitten ze de hele tijd met hun gedachten elders. Alleen binnen die privégedachten valt het moment van opstaan en weglopen op zijn plaats.

Wat missen de weglopers? Laten we Frances Ha (Noah Baumbach, 2012) als praktijkvoorbeeld nemen. Bij die tragikomedie lukte het een bezoeker op 22 juni vorig jaar om precies de allerbelangrijkste monoloog als pauzemoment uit te kiezen. Frances (Greta Gerwig) uit New York heeft artistieke ambities, nog geen vaste baan, geen vaste relatie, geen vaste stek, geldzorgen en heel veel twijfels over wat de toekomst haar zal brengen. Na de breuk met haar allerbeste vriendin Sophie (Mickey Sumner) is Frances letterlijk en figuurlijk aan het zwerven, en het verhaal met haar. De los aandoende vertelling werkt toe naar een uiterst bevredigend slot, behalve voor de persoon die wegliep tijdens een van de meest belangrijke uitspraken van Frances. Ze beschrijft ergens halverwege de film hoe ze denkt over een liefdesrelatie en doet dat bijna terloops, op de haar vertrouwde, ietwat onhandige wijze. Ik kopieer het citaat letterlijk van IMDb:

It's that thing when you're with someone, and you love them and they know it, and they love you and you know it... but it's a party... and you're both talking to other people, and you're laughing and shining... and you look across the room and catch each other's eyes... but - but not because you're possessive, or it's precisely sexual... but because... that is your person in this life. And it's funny and sad, but only because this life will end, and it's this secret world that exists right there in public, unnoticed, that no one else knows about. It's sort of like how they say that other dimensions exist all around us, but we don't have the ability to perceive them. That's - That's what I want out of a relationship. Or just life, I guess.

De door haar omschreven situatie vindt aan het eind van de film daadwerkelijk plaats. Met de woorden van Frances in gedachten stap je als kijker mee in de door haar beschreven andere dimensie en word je onderdeel van de intermenselijke magie. Voor de sufferd die zich tijdens de monoloog heel even buiten de zaal bevond, heeft de scène geen enkele diepere betekenis. Hij ziet slechts twee mensen tijdens een feestje even naar elkaar glimlachen, haalt zijn schouders op en denkt: ‘Was dat alles?’ Door het missen van een paar minuten heeft hij een hele film gemist.


[home] - [filmarchief] - [vido?] - [archief] - [email] – [twitter]