Vido's FilmZine

Evan Almighty (Tom Shadyac, 2007) dvd
Eigenlijk was ik geenszins van plan woorden te verspillen aan de kostbare zeperd Evan Almighty als ik niet tijdens het bekijken enkele frappante overeenkomsten bemerkte met mijn favoriete jeugdfilm Close Encounters Of The Third Kind (Steven Spielberg, 1977). Aangezien het vergelijken van films een hobby van me is zal ik de overeenkomsten toch op een rijtje zetten, al was het maar om het ondergaan van Evan Almighty achteraf enige zin te geven. Evan Baxter (Steve Carell) is een tot senator opgeklommen nieuwslezer. De beloftes uit de verkiezingscampagne zijn alweer vergeten wanneer Evan zijn protserig nieuwe huis betreedt in een stadje waar het door God gecreëerde natuurschoon plaats heeft moeten maken voor dure nieuwbouw. Baxter wordt gepaaid door de invloedrijke senator Long (John Goodman) en verleid tot het ondersteunen van diens natuuronvriendelijke bouwplannen. God (wie anders dan Morgan Freeman) ziet in Evan de ideale Noach en redder van de mensheid, althans het gedeelte van de mensheid dat in hetzelfde dal woont als Evan. De senator is rijker en invloedrijker dan Roy Neary (Richard Dreyfuss) in Close Encounters. Roy is slechts een elektromonteur met een nachtelijke opdracht in een werkgebied waar om onverklaarbare redenen alle lichten zijn uitgevallen. De monteur ontmoet een vliegende schotel en krijgt vervolgens visioenen van een berg en het gevoel dat hij een roeping heeft.

Die roeping is de eerste gelijkenis tussen Evan en Roy. Voor beide is de voor hen weggelegde taak een onvrijwillige. Evan probeert zijn opdracht te negeren, Roy raakt juist extreem begeesterd. De senator krijgt pas door dat God werkelijk God is als hij in zijn veel te grote auto naar het werk rijdt. Roy ziet zijn Goddelijke verschijning ook onderweg in zijn bedrijfsauto. Beide acteurs kunnen een geschrokken kreet niet onderdrukken. Evan en Roy hebben elk een gezin met drie kinderen. Nadat eerst hun werk teveel tijd in beslag heeft genomen, verwaarlozen ze hun gezin vervolgens vanwege hun obsessie. In eerste instantie kunnen de kinderen de eigenaardigheden van hun pa wel waarderen. Die van Evan doen in het weekend enthousiast mee met pa's opdracht: het bouwen van een ark. Vrouwlief heeft in beide films door dat de gekte van vader een paar stappen te ver gaat. Met betraande ogen zeggen Joan Baxter (Lauren Graham) en Ronnie Neary (Teri Garr) tegen hun mannen dat ze te ver gaan, een gevaar voor de geestelijke gezondheid van het gezin vormen en te zullen vertrekken naar een familielid (respectievelijk moeder en zuster), hun echtgenoten alleen latend met hun dwangmatige creatiebehoefte. De visioenen van een berg zorgen Roy zoveel kopzorgen dat hij een replica in zijn huis boetseert. Het bouwproject in de tuin van Evan is ambitieuzer. Zowel Evan en Roy krijgen problemen op hun werk vanwege hun escapades. Roy wordt zelfs vroeg in Close Encounters ontslagen. Beide mannen hebben geen tijd meer zich te scheren. Een essentieel verschil is dat het gezin van Evan op aanraden van God uiteindelijk terugkeert, terwijl Roy zijn vrouw en kinderen nooit meer terugziet. Gelukkig deelt Roy zijn obsessie met een vrouw wiens zoontje door een UFO is ontvoerd. Gezamenlijk reizen ze naar de berg uit hun dromen, de plek waar de overheid een geheime ontmoeting heeft met wezens van een andere planeet. Roy is uitverkoren om, gefilmd door tientallen camera's, het moederschip te betreden. Evan is uitverkoren om, gefilmd door tientallen camera's, zijn eigenhandig getimmerde moederschip te betreden.

Tot zover de overeenkomsten. Het grote verschil is dat Close Encounters een spannende jongensdroom is en Evan Almighty een zouteloze komedie. Acteur Steve Carell doet weinig meer dan luidruchtig schrikken, daarbij meer geluid makend dan alle rondom de ark wachtende beesten bij elkaar. Door zijn drukke spel was ik helemaal vergeten dat Carell zijn rol als suïcidale homo zo bescheiden vertolkte in het plezierige Little Miss Sunshine. De eerste 'grap' is wanneer een zwerfhond in het kruis van onze held hapt. Dat niveau komt de film nauwelijks te boven. Veel grappen worden wanhopig voorzien van een uitroepteken. Zo rijdt de camera langs een bioscoop waar The 40 Year Old Virgin draait, een van Carells vorige films, en alsof dat nog niet voldoende is wordt deze titel benadrukt met een inzoomende camera. De digitaal opgewekte dierenparen en de door de vloedgolf meegesleurde ark zien er okay uit, maar zijn bij lange na niet zo indrukwekkend als de ruimteschepen in Close Encounters Of The Third Kind waar in 1977 geen CGI aan te pas is gekomen. Ook is het vreemd dat God zo omslachtig te werk gaat in Evan Almighty, terwijl het waterprobleem van zeer locale aard is. Alle opgetrommelde dierenparen hoeven helemaal niet mee met de ark! En waar blijft al dat overtollige water? Gods ondoorgrondelijke wegen maken een bocht om U tegen te zeggen.