Vido's FilmZine

Die Hard 4.0 (Len Wiseman, 2007) bioscoop
Zoals vele andere 24-verslaafden voel ik tegenwoordig een lichte nervositeit op zondag, naarmate het tijdstip nadert van de uitzending van weer een nieuwe episode in de zesde serie. Het is frustrerend dat pas over een paar maanden een hectische dag wordt afgesloten in het leven van agent Jack Bauer (Kiefer Sutherland). Tot die tijd slaap ik slecht, onrustig woelend vanwege de opeenstapelende, nagelbijtende cliffhangers. Voor een tijdelijk gevoel van verlossing is Die Hard 4.0 (Amerikaanse titel: Live Free Or Die Hard) een welkom tussendoortje. Voor aanvang van dit vierde hachelijke avontuur van detective John McClane (Bruce Willis) weet je dat de spanning na 130 minuten voorbij is. Een geruststellende gedachte. Ik krijg een vergelijkbare dosis adrenaline, maar hoef niet een half jaar verstoken te blijven van een antwoord op de vraag hoe het verhaal zal aflopen. Een van de grote verschillen tussen de televisieserie en de film is de tijd waarbinnen de actiefilm (en tot nu toe de meest geslaagde blockbuster van 2007) zich afspeelt. Waar 24 zich beperkt tot de 24 uur uit de titel, wordt in Die Hard een kleine twee dagen in iets meer dan tweeëneenhalf uur samengebald. Die Hard is 24 gecomprimeerd tot een makkelijk behapbare ZIP file. Verder vertonen de belevenissen van McClane en Bauer veel overeenkomsten.

Beide hoofdpersonages zijn fanatieke agenten die zo hun eigen methoden hebben om te voorkomen dat terroristen de Verenigde Staten op de knieën krijgen. Het zijn gemankeerde familiemannen die een getroebleerde relatie hebben met hun dochter. Dochterlief raakt betrokken bij de schermutselingen, zodat de agent niet alleen zijn land maar ook zijn kind moet zien te redden. De agenten schrikken er niet voor terug hun tegenstanders flink te pijnigen voor het verkrijgen van informatie of om tegenstanders zonder pardon neer te schieten. Alles is geoorloofd, zolang het landsbelang blijft gediend. Een normaal mens zou alle schietpartijen, gevechten en ontploffingen nooit overleven, maar de helden in 24 en Die Hard krabbelen telkens weer overeind en vervolgen hun missie, vaak zonder directe toestemming van hogere instanties. Vreemd genoeg handelen de terroristen ook uit landsbelang, althans, zo interpreteren de snoodaards zelf hun vernietigende handelingen. Het gevaar voor het land komt niet van buiten, maar meestal van binnen. 24 en Die Hard 4.0 zijn beide getekend door de gebeurtenissen op en de consequenties van de aanvallen op 9/11. De overheid is extra alert op activiteiten die terroristische aanslagen doen vermoeden. Speciale eenheden zitten de hele dag opgesloten in bunkers, omringd door de nieuwste technische snufjes en tientallen televisieschermen. De gevolgen van de acties door terrorist Thomas Gabriel (Timothy Olyphant) verwijzen in Die Hard 4.0 naar de orkaan Katrina en de wetenschap dat het Witte Huis in gevallen van nood soms slecht in staat is zijn burgers te beschermen. Zonder McClane en Bauer zouden de Verenigde Staten verloren zijn.

Beide verhalen tonen op sommige momenten meerdere schermen tegelijk in beeld. In Die Hard 4.0 zijn het meerdere beelden op een computerscherm. 24 maakt gebruik van split screen om parallelle actie binnen één scherm te vangen. Een wezenlijk verschil tussen de serie en de film is Jacks Bauers totale gebrek aan gevoel voor humor tegenover de constant ad rem reagerende McClane. Bauer doet geen moment aan zelfrelativering, McClane constant. In 24 zorgde CTU-medewerkster Chloe O'Brian (Mary Lynn Rajskub) tot voor kort voor de broodnodige geestige terzijdes, maar daar is in de zesde serie helaas helemaal geen ruimte meer voor. Ernst voert de boventoon. In tegenstelling tot de serie blijft de president in de film geheel buiten beeld. De Verenigde Staten worden in Die Hard geregeerd door de geheime dienst en het politieapparaat (met onder meer acteur Zeljko Ivanek die in de eerste serie van 24 de bad guy Andre Drazen gestalte gaf). De actie in de speelfilm is ook veel meer over the top bombastisch dan in de serie (die real time wordt verteld en dus realisme suggereert). Dag 5 in 24 heeft net zoals in Die Hard 4.0 een reeks ontploffende gastanks, maar het zijn er in de film net even meer. In de serie zul je nooit zoiets zien als de jacht van de straaljager op de door John McClane bestuurde vrachtwagen (de meest opwindende actiescène van dit jaar en ook de meest absurde). Die Hard 4.0 is zich veel meer van zichzelf bewust. De film weet dat het een blockbuster is en verwijst speels naar eerdere grote films die zich afspelen op 4 juli, de dag waarop Amerika de onafhankelijkheid viert. Net als in Independence Day (Roland Emmerich, 1996) wordt het Capitool in Washington opgeblazen. Twee maal valt het woord Armageddon (de belachelijke meteorietfilm uit 1998 met eveneens Bruce Willis). Iemand die ik echter niet in een blockbuster zou verwachten is Kevin Smith. Deze regisseur van o.a. Clerks, Dogma en Jay & Silent Bob Strike Back speelt hier de rol van superhacker Warlock, opgesloten in een jongenskamer die uitpuilt van de Star Wars-parafernalia.