HOMO LUDENS: ABUSE

 Het is leuk om bang te zijn. Het is aangenaam als de schrik zo om het lijf slaat dat je meende te constateren dat je hart een tikje vergat. Geen prettiger gevoel dan het gebibber van de eigen vingers na bekomen te zijn van de eerste schok. Ieder kind weet hoe je iemand moet laten schrikken. Je gaat om een hoekje staan, springt op het laatste moment tevoorschijn en roept zo hard mogelijk `Boe!`. Vooral om dat laatste draait het effect. Hoe wreder de doorbreking van de stilte, hoe groter de schrik. Geluid is daarom voor een computerspel minstens zo belangrijk als beeld. De tijd dat spelletjes louter begeleid werd door afgeknepen piepjes uit de interne speaker van de computer is allang voorbij. Een fatsoenlijke pc is tegenwoordig uitgerust met een stereo-installatie. Soms zelfs met een sub-woofer systeem dat er voor zorgt dat je niet alleen iets hoort maar dat de lage tonen ook voor trilling zorgen. Of huisgenoten en buren daar blij mee moeten zijn is een andere zaak maar het verhoogt de spelvreugde wel.
 Abuse is een spel dat het moet hebben van dergelijk geluid. Ieder schot galmt door de kamer, iedere explosie pleegt een aanslag op de trommelvliezen. Monsterlijk geschreeuw zorgt voor schrikeffecten. Wat dat betreft is er een duidelijke parallel met film. De vraatzuchtige Tyrannosaurus uit de film Jurassic Park jaagt vooral schrik aan vanwege het onmenselijke gebrul dat in de bioscoop zo hard klinkt dat je bijna in je stoel gedrukt voelt. Van een dergelijk schrikeffect mogen spelletjemakers graag gebruik maken. Je loopt door een deur en de monsters komen met een hels kabaal tevoorschijn. Zo erg dat je achteruit deinst. Maar het gaat niet alleen om schrikken.
 Het geluid wordt ook gebruikt om spanning op te bouwen. Je beweegt je in een gevaarlijk gebied en langzaam komen er onheilspellende geluiden op. Zoals de muziek in Jaws het publiek waarschuwde voor de komst van de haai zo waarschuwen geluiden de computerspeler. Althans bij spellen met het kaliber van Abuse. Abuse is een merkwaardig spel. Enerzijds is het hopeloos ouderwets, anderszijds een technologische stap voorwaarts. Wat achterhaald is, is het soort spel. Abuse is een zogeheten platform-game, een twee-dimensionale omgeving waarbij het poppetje op het scherm naar links of rechts en naar boven of beneden kan. Dat concept leek hopeloos achterhaald nu er spellen zijn die gebruik maken van een 3D-omgeving en het principe van de eerste persoon enkelvoud waarbij alles op het scherm gezien wordt door de ogen van de speler in plaats van een over het scherm bewegend poppetje. Abuse bewijst echter dat er nog heel wat uit het achterhaalde idee te halen valt. De futuristische omgeving, het spel speelt in 2021, is uitermate fraai vormgegeven en maakt knap gebruik van details. Zo biedt het spel indrukwekkende doorkijkjes op een stadspanorama. De choreografie van het poppetje dat over het scherm beweegt is eveneens bijzonder. De lichaamsbewegingen zijn atletisch en maken dat het meer is dan een hoogwaardige variant op Pacman.
 Saillant detail is dat het spel uit de koker komt van Dave Taylor, programmeur bij de fameuze game-studio iD-software dat onder meer het onverslaanbare Doom vervaardigde. Het was juist dit bedrijf dat de 3D-omgeving in computergames introduceerde en daarmee de platformgames achter zich liet. Het bedrijf is voor de computergames wat Steven Spielberg is voor de actiefilm. Taylor bewijst eens te meer superioriteit van iD-software door van het achterhaalde concept iets te maken dat nog nooit eerder vertoond is. Overigens wordt het spel op de markt gebracht via een bedrijf dat Taylor zelf heeft opgericht: Crack Dot Com, wat de fonetische weergave is van het internet-adres: crack.com. Het spel is dan ook toegerust voor gebruik via netwerken, wat de populariteit alleen maar zal vergroten.
 Abuse maakt gebruik van Lisp, een programmeertaal die ontwikkeld is voor het gebruik van kunstmatige intelligentie. Met behulp van deze taal moet de speler zelf in staat zijn het spel uit te breiden. De interactiviteit reikt daarmee verder dan het toetsenbord. Iedere speler die dat wil kan het hele spel verbouwen. Het is zelfs de bedoeling dat dergelijke verbouwingen op de markt gebracht worden zodat de speler zelf geld kan verdienen met zijn hobby. Daarnaast is het spel geschikt voor netwerken Het spel zelf is weer ongekend simpel: schieten, schieten en af en toe eens een bazooka afvuren of een granaat werpen. Want de aarde wordt weer eens belaagd door buitenaardse wezens en robots. Wie te laat is ziet zijn hoofdrolspeler bijvoorbeeld vermalen worden in een soort wandelende gehaktmolen. Er zijn aangenamer beelden denkbaar. Maar die blijken in de praktijk toch lang niet zo leuk.

Francisco van Jole

NB: Deze tekst bestaat uit ongecorrigeerde kopij en is eigendom van Francisco van Jole. Er is geen enkele garantie dat tekst en publikatiedatum overeenstemmen met de gedrukte versie. Gedrukte artikelen zijn op te vragen bij de documentatiedienst van de Volkskrant. Verdere verspreiding of gebruik niet toegestaan zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.