de Volkskrant, 9 september 1995
HOMO LUDENS: STRIP POKER
`Nu moet jij je onderbroek uitdoen,` zegt Julie. Ik peins er niet
over. Ik lig net zo lekker op de bank en heb geen zin om op te staan. De
26-jarige Julie komt uit het Zweedse Malmö. Ze is bibliothecaresse, houdt
van katten maar haat chocolade en schept er kennelijk plezier in om uit
de kleren te gaan. Ze staat voor me in een roze lingerie-outfit die tevoorschijn
is gekomen nadat ze haar bodystocking had uitgetrokken. Daarmee wordt eigenlijk
al duidelijk dat er iets raars is met Julie. Ik ben persoonlijk nog nooit
een dame tegengekomen die onder haar bodystocking nog wat reserve-ondergoed
bleek te dragen. Het is zoiets als sandalen over je gewone schoenen aantrekken.
Bovendien heeft Julie een uitermate irritant lachje, een giechel
die overduidelijk erotisch bedoeld is maar op mij net zo opwindend overkomt
als de Tielse hopsasa-priesteres Jomanda in haar blauwe nachtjapon. En
dat is misschien wel meteen een goed voorbeeld om het dilemma van mijn
confrontatie met Julie uit de doeken te doen. Julie wordt namelijk geacht
een striptease uit te voeren. Ze is een van de teamleden, vier vrouwen
en een man, van de cd-i Strip Poker die erotische spanning en sensatie
in de huiskamer moet brengen. Maar de vraag is of ik dat wel wil. Ik vind
Julie niet leuk. En het vooruitzicht haar straks naakt op het beeldscherm
te hebben lokt net zo weinig als het idee dat Jomanda in mijn huiskamer
een striptease zou opvoeren. Zou een cd-i met een strip-tease act van Jomanda
verkopen? Ik denk het niet. Als Strip Poker verkoopt dan is het omdat consumenten
niet weten wie er te zien zal zijn.
Striptease is bij nader inzien maar een merkwaardig verschijnsel.
Het is iets waar je tevoren van weet dat het einde teleurstellender is
dan het begin. Het is het opkloppen van verwachtingen tot de onvermijdelijke
tegenvaller. Striptease draait namelijk niet om naakt maar om kleding.
Het gaat om de kledingstukken en het verbergen van lichaamsdelen. Het is
leuker om te raden wat onder de kleding zit dan het echt te zien. Eigenlijk
voltrekt het ritueel zich dan ook in de verkeerde volgorde. Naarmate de
ontknoping nadert, verdwijnen de illusies. En daarmee dus ook de prikkeling
van de fantasie. Terwijl het ritueel juist gericht is op die prikkeling.
Ondanks dit totaal gebrek aan logica oefent striptease een grote
aantrekkingskracht uit. Een van de meest gewilde programma's voor de Macintosh
in de jaren tachtig was een strip-pokergame waarbij de dame in kwestie
slechts bestond uit tekeningen. Dat mocht de populariteit niet drukken.
En vaak betrap ik me er op dat ik bij het rondneuzen in spelletjeswinkels
net iets langer dan gewoonlijk naar zo`n titel staar en me afvraag of het
wat zou zijn. Een zinloze vraag want ik weet dat het niks is.
Strip-poker als gedigitaliseerd amusement deugt alleen al niet
omdat het slechts een half spel is. Weliswaar roept een dergelijk spel
steeds dat de menselijke speler bij verlies ook iets moet uittrekken maar
het lijkt me sterk dat ook maar iemand daar gehoor aan geeft. Dat maakt
het spel gelijk aan het beluisteren van ochtendgymnastiek in de auto.
De cd-i versie van Strip Poker kampt niet alleen met dit fundamentele
euvel maar bevat daarnaast nog zoveel storende factoren dat de enige opwinding
die het veroorzaakt er een van ergernis is. Julie is niet leuk en de andere
dames ook niet. Als ze niet al afschrikken door hun verschijning dan wel
door de begeleidende tekst. Zo is er Christine uit Parijs die zegt een
hekel te hebben aan vliegdekschepen. Nog nooit een dame meegemaakt die
zichzelf met een enkel woord zo uit de markt wist te prijzen.
Er is ook nog een meneer in het spel. Zo`n meneer die in een
strak pak uiterst zijn best doet om interessant over te komen. Maar niettemin
al doende het besef opdringt dat hij je straks plots, als je even niet
oplet, een auto verkoopt. Om deze absolute miscasting nog wat extra aan
te zetten voltrekken de strip-tease acts zich tegen onbeschrijfelijk afzichtelijke
decors. Een van de dames kleedt zich tegen een achtergrond van een bos
in de vorm van zo`n enorme wandposter die in de jaren zeventig de fantasieloze
huiskamers teisterde. Bovendien blijken alle dames dezelfde stem te hebben.
Julie uit Malmö heeft exact hetzelfde Engelse accent als de Parijse Christine.
De dames spreken desgewenst overigens ook Italiaans. Dat verklaart een
hoop. De kwaliteit van het gebodene komt immers overeen met dat van de
gemiddelde Italiaanse televisiezender.
Rest nog de mogelijkheid om digitaal te pokeren. Dat zou nog
leuk amusement kunnen zijn. Maar de elektronische tegenstanders blijken
er helaas geen kaas van gegeten te hebben. Het zijn angsthazen die met
een beetje bluf altijd van tafel gespeeld kunnen worden. Hoe slecht mijn
kaarten ook zijn, ik win immer zolang ik maar ijskoud door blijf bieden.
`You win.......!` klinkt het met dat vervelende `ik ben een volwassen vrouw
maar doe me voor als een klein meisje`-stemmetje. Deze erbarmelijke speelvaardigheid
ontneemt het spel van zijn laatste mogelijkheid om nog wat te bieden te
hebben. Als het pokeren lastiger was geweest, had het nog interessant kunnen
zijn. Dan blijft immers de vraag kwellen wat er nu eigenlijk te zien is
onder die kledingstukken. Maar zelfs dat werkt dus niet. Na een uurtje
spelen heb ik ze allemaal uit de kleren gehad. Ook al is dat een illusie.
Want degene die natuurlijk echt uitgekleed wordt is de consument die zijn
geld aan het spel uitgeeft.
Francisco van Jole
NB: Deze tekst bestaat uit ongecorrigeerde kopij en is eigendom van Francisco van Jole. Er is geen enkele garantie dat tekst en publikatiedatum overeenstemmen met de gedrukte versie. Gedrukte artikelen zijn op te vragen bij de documentatiedienst van de Volkskrant. Verdere verspreiding of gebruik niet toegestaan zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.