|
Schoolcomputers Tot mijn schrik las ik dat het ministerie van Onderwijs sloten geld gaat reserveren voor de aanschaf van computers op scholen. Dat kan haast niet goed gaan en het zou geen gek idee zijn om nu alvast een parlementaire enquête-commissie te benoemen die straks gaat uitzoeken wat er is misgegaan bij de besteding van het geld. Dat bespaart een hoop geregel achteraf. Overheid en computers onderhouden ongeveer dezelfde relatie als die tussen Philips en de nieuwe media bestaat. Miljarden worden erin gestoken en het resultaat is louter verspilling en ellende. De overheid heeft namelijk geen verstand van computers. Nul, nop, niks. Handige jongens in snelle pakken maken daar slim gebruik van. Vorig jaar kon de burger via Internet kennisnemen van een verslag uit de Tweede Kamer waar op 26 juni werd gediscussieerd over de aanschaf van computers door en voor de parlementsleden. De tekst had zo kunnen worden ingepast in een aflevering van Jiskefet. Er werd bijvoorbeeld gesproken over de vraag of een modem nou hardware is of niet. Kamerlid Verhagen van het CDA kwam met de anekdote dat vertrouwelijke stukken die zijn fractie wilde afdrukken bij een andere partij uit de printer kwamen rollen. Printen, modems, notebooks, Windows 95, netwerken en geheugen, het ging de aanwezige volksvertegenwoordigers allemaal boven de pet. Het resultaat was dat de kamerleden voor veel te veel geld apparatuur aanschaften die op het moment van aflevering al hopeloos verouderd was. Als ik me niet vergis, ging het om een bedrag van zevenduizend gulden per computer en kregen ze daarvoor een 486-pc met Windows 3.11, een systeem dat zo achterhaald is dat het in de reguliere handel niet eens meer te krijgen is. Helaas kan ik het niet napluizen, want de Handelingen van de Tweede Kamer worden na drie maanden van het net verwijderd. De kwgstie maakt meteen duidelijk waarom: het kan natuurlijk niet de bedoeling zijn dat burgers het parlement gaan controleren. In werkelijkheid hoeven computers op school nauwelijks iets extra's te kosten. Dat vereist echter wel een radicale aanpak. Het geld voor de computers zit namelijk in de schooltassen van de leerlingen: boeken. Studieboeken vormen een van de grootste kostenposten voor het onderwijs. De gemiddelde leerling verslijt in zijn schoolcarrière voor duizenden guldens aan boeken. Van dat geld kun je elke leerling wel twee of drie computers geven. Alleen moet je de boeken dan wel afschaffen. Het afschaffen van boeken op school wordt over het algemeen gezien als vloeken in de kerk, maar dat heeft meer te maken met angst voor het nieuwe dan met de realiteit. De computer zal weliswaar de gewone boeken niet een twee drie verdringen, maar studieboeken hebben wel hun langste tijd gehad. Het maken, verspreiden en actualiseren van lesmateriaal gaat veel beter met een computer. De mogelijkheden zijn aanzienlijk groter en meerdere onderzoeken hebben uitgewezen dat leerlingen beter presteren bij gebruikmaking van deze technieken. Het vervaardigen van dat lesmateriaal hoeft niet veel te kosten, omdat de grootste kostenposten, papier en distributie, wegvallen. Via het net kunnen alle scholen van up-to-date materiaal worden voorzien. Dat materiaal wordt dan, zoals nu ook meestal het geval is, vervaardigd door mensen die in het onderwijs werken. Voorwaarde is wel dat hun auteursrechten worden afgekocht. Dat moet geen probleem zijn. Er is immers geen enkele reden om het onderwijs als melkkoe te laten fungeren. Op een snelweg, brug, ziekenhuis of medische behandeling zit ook geen auteursrecht. Het enige obstakel in deze ontwikkeling zijn de uitgevers. Zij verdienen jaarlijks miljoenen aan de verkoop van onderwijsmateriaal en zij doen er alles aan om te voorkomen dat de kostenvoordelen van nieuwe media worden uitgebuit. Een goed voorbeeld daarvan is dat de cd-romversies van de Van Dale woordenboeken 3,5 keer duurder zijn dan de papieren versies. De grote vrees is dan ook dat de uitgevers in samenwerking met de snelle automatiseringsjongens aan de haal gaan met al het geld dat er voor computers in het onderwijs wordt gereserveerd. Met als resultaat dat het onderwijs zelf van de hele operatie niet veel wijzer zal worden.
Francisco van Jole |
|
|