de Volkskrant, 18 december 1995

NET ECHT: ALT.MAGIC

 `Goochelaars weten als geen ander hoe eenvoudig het is om mensen voor de gek te houden,' stelt Mike Kamlet, samensteller van de uitgebreide FAQ-list over magische trucs, een lijst van door Internet-gebruikers vaak gestelde vragen met de bijbehorende antwoorden uit de newsgroup alt.magic. In deze elektronische discussiegroep worden dan ook regelmatig `paranormale verschijnselen' doorgeprikt. `Sommige trucs zijn inderdaad sterk genoeg om er een complete religie op te grondvesten,` aldus Kamlet. `Maar goochelaars kunnen in de praktijk bijna altijd zo`n `wonder' reproduceren.`
 Alt.magic is een drukke verzamelplaats voor goochelliefhebbers en -beoefenaars. Verschillende `beroeps' nemen deel aan de discussies. Het is overigens niet de bedoeling dat er beroepsgeheimen worden prijsgegeven. Wie wil weten hoe een truc werkt komt in de newsgroup letterlijk en figuurlijk bedrogen uit. Een van de charmes van het goochelen is immers dat de toeschouwers niet weten hoe het werkt, stelt Kamlet. `Bovendien denkt het publiek hooguit dat ze wil weten hoe het werkt. De ervaring leert dat ze ernstig teleurgesteld zijn als ze er eenmaal achter komen hoe een bepaalde techniek in elkaar steekt.` Wijze woorden weliswaar maar de verleiding is natuurlijk groot. Internet-gebruikers zijn er bovendien aan gewend dat ze praktisch alles te weet kunnen komen dus duiken er met regelmaat vragen op over hoe een bepaalde truc uitgehaald wordt.
 Ene Rick drong afgelopen week in een bericht nog eens op geheimhouding aan. `Met het bekend worden van de techniek verdwijnt ook het plezier dat je beleeft aan de magie. Je moet je afvragen of je het wel echt wil weten. Want kennis kun je niet ongedaan maken.` Een nieuwsgierige deelnemer stelt daar tegenover dat hij ook weet hoe de special effects in films worden gemaakt maar dat hij nog steeds graag naar de bioscoop gaat. `Het gaat niet om de truc maar om het verhaal.` Anderen stellen dat je ook naar de bibliotheek kunt gaan om de kennis op te doen.
 Zeer tot ongenoegen van veel deelnemers is niettemin recent de discussiegroep alt.magic.secrets gelanceerd waarin de geheimen van het vak wel besproken kunnen worden. Echt storm loopt het daar overigens niet. In weerwil van de openbaarheid waar het computernetwerk zo bekend om is, blijkt dat geheimen over het algemeen toch gerespecteerd worden. Ook op de verschillende homepages van goochelaars en liefhebbers is namelijk nauwelijks iets anders te vinden over de techniek achter de trucs dan een historisch boekwerkje waarin bijvoorbeeld een antieke versie van het `doorgezaagde weesmeisje` wordt onthuld. Het blijkt te gaan om twee meisjes die ieder een helft voor hun rekening nemen. `Maar in de loop der tijd zijn er tal van andere technieken bij gekomen.` Welke dat zijn blijft onvermeld.
 Wie toch ernstig verlangt naar het ontrafelen van het geheim achter een bepaalde techniek een e-mail correspondentie starten met een van de op Internet aanwezige goochelaars. Het onzichtbare e-mail circuit wordt ook gebruikt om enthousiastelingen die zelf willen goochelen in de bepaalde technieken in te wijden. Maar voor het verwerven van kennis langs deze weg is minstens net zoveel geduld nodig als voor het opdoen van praktijkervaring.
 Alt.magic richt zich vooral op het goochelen als entertainment. Er worden ervaringen uitgewisseld over bezochte voorstellingen, belevenissen en presentatietechnieken. Op alt.magic wordt bovendien regelmatig een overzicht gepost van films waarin goochelen voorkomt, zelfs als dat maar een zijdelingse gebeurtenis in het verhaal is. Zo blijkt de film Pretty Woman ergens in het begin een scene te bevatten waarin een onbekende goochelaar op straat een truc met muntstukken uithaalt. Ondanks het feit dat van de persoon in kwestie slechts de onderarmen te zien zijn meent ene Jamy Swiss de beroepsgoochelaar Jason Randall te herkennen.
 Bij het selecteren van de newsgroup moet wel opgelet worden dat de gebruiker niet per ongeluk in alt.magick belandt, want dat is de zweverige discussiegroep waar juist wel erg veel geloof wordt gehecht aan het paranormale. De twee discussies zijn water en vuur aangezien nogal wat goochelaars actief meewerken aan het ontmaskeren van lieden die zich laten voorstaan op paranormale gaven. De enige overeenkomst tussen de liefhebbers van beide soorten magie is namelijk dat ze niet willen weten wat er werkelijk achter steekt.

Francisco van Jole


NB: Deze tekst bestaat uit ongecorrigeerde kopij en is eigendom van Francisco van Jole. Er is geen enkele garantie dat tekst en publikatiedatum overeenstemmen met de gedrukte versie. Gedrukte artikelen zijn op te vragen bij de documentatiedienst van de Volkskrant. Verdere verspreiding of gebruik niet toegestaan zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.

Geraadpleegde bronnen

Home