Computergebruikers zijn de grootste dieven. Op vrijwel elke hard disk bevindt zich auteursrechtelijk beschermd materiaal dat gestolen is. In de praktijk vat vrijwel niemand dat op als een misdrijf. `Heb jij een kopietje voor me?` klinkt immers lang niet zo crimineel als: `Heb je nog een goedkope autoradio voor me?` Het `probleem` met digitale diefstal is dat de eigenaar niets kwijt raakt. Het kopiëren van digitale informatie lijkt nog het meest op de truc die in het Nieuwe Testament voorkomt met het uitdelen van vissen tijdens de Bergrede. Hoeveel er ook verdeeld werd, de bron raakte nooit uitgeput. En zoals geen christen zich ooit heeft afgevraagd of Jezus wellicht broodroof pleegde op de vissers door de vissen oneindig te verdelen, zo beschouwen ook maar weinig mensen het illegaal kopiëren van software als diefstal. De reden daarvoor is dat tot voor kort de schade van illegaal kopiëren vooral werd geleden door softwareproducenten. Tegelijkertijd stond die bedrijfstak bekend als de grote goudmijn die van de benadeling nauwelijks iets merkte.
 De opkomst van Internet heeft daar echter verandering in gebracht. Talloze informatieaanbieders zijn huiverig auteursrechtelijk beschermde stukken via het net aan te bieden omdat ze vrezen dat anderen er mee aan de haal gaan. Een angst die verre van ongegrond is. Het beveiligen van de werken tegen illegaal kopiëren is namelijk nauwelijks mogelijk.
 De Intellectual Property Licensing Agency probeert met dit probleem een gat in de markt te creeren. Vanaf volgende maand werpt dit bureau uit het Amerikaanse Arkansas zich op als een soort Buma/Stemra voor Internet. Instellingen en personen die auteursrechtelijk beschermd materiaal via Internet aanbieden kunnen dat bij de IPLA laten registreren. Naast dat het bureau jacht zegt te maken op het illegaal hergebruik van geregistreerde werken, biedt het de mogelijkheid om het raadplegen van het bewuste materiaal in kaart te brengen. Iedere keer als een werk wordt opgevraagd, stuurt speciale software gegevens over de bewuste gebruiker naar het bureau. Het bureau streeft naar een vergoedingensysteem dat gebaseerd is op schattingen. Afhankelijk van de waarde van het aangeboden werk en het aantal raadplegingen krijgt de bezitter royalty's uitbetaald. Het systeem dat de IPLA toepast, oogt op het eerste gezicht waterdicht. Dat wil echter niet zeggen dat het op korte termijn niet lekt geprikt zal worden.

Francisco van Jole

NB: Deze tekst bestaat uit ongecorrigeerde kopij en is eigendom van Francisco van Jole. Er is geen enkele garantie dat tekst en publikatiedatum overeenstemmen met de gedrukte versie. Gedrukte artikelen zijn op te vragen bij de documentatiedienst van de Volkskrant. Verdere verspreiding of gebruik niet toegestaan zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.

Home