Is fantasie strafbaar? Dat was de vraag die speelde tijdens een geruchtmakende rechtszaak tegen Jake Baker, een 21-jarige student literatuur aan de universiteit van Michigan in de Verenigde Staten. Baker schreef een kort verhaal waarin hij verslag doet van een door hem uitgevoerde ontvoering en verkrachting van een jong meisje. Samen met een vriend martelen ze haar met onder meer een krultang, verminken het lichaam met een mes en brengen haar uiteindelijk om het leven. De stijl en directheid van het gruwelijke verhaal vertoont opvallende gelijkenis met de omstreden roman American Psycho van Bret Easton Ellis.
  Op 9 januari plaatst Baker dit verhaal in een discussiegroep op Internet die geheel gewijd is aan seksuele fantasieën, alt.sex.stories. Uit de bijdrage valt op te maken dat het slachtoffer niet zomaar een verzonnen personage is maar de naam draagt van een medestudente van Baker, overigens zonder dat hij haar daar van op de hoogte heeft gesteld. Een van de tienduizenden die het door Baker op Internet gepubliceerde verhaal leest is een zestienjarig meisje in Moskou. Geshockeerd laat ze de bijdrage aan haar vader lezen die via het computernetwerk onmiddellijk de leiding van de universiteit in Michigan waarschuwt. Na twee weken onderzoek wordt Baker geschorst als student omdat hij een directe bedreiging voor de studente in kwestie zou vormen.
  De twee kennen elkaar overigens nauwelijks. Hun relatie beperkt zich tot het feit dat ze een paar maanden eerder dezelfde colleges bijwoonden. Het slachtoffer is tot dan toe onwetend van de kwestie omdat ze zelf geen gebruik maak van Internet en het verhaal nooit onder ogen heeft gehad. Een week later wordt Baker, door de media geportretteerd als een contact gestoorde intellectueel, opgepakt door de FBI die hem als uiterst gevaarlijk beschouwt. De schrijver wordt aangeklaagd wegens bedreiging.
  De zaak is vervolgens onderwerp van een discussie waarin de vrijheid van meningsuiting, de betekenis van fantasie, het gebruik van computernetwerken en vrouwenmishandeling centraal staan. Baker stelt dat hij de naam van het meisje alleen maar gebruikt heeft omdat hij niets anders wist te verzinnen. Hij heeft nooit enige poging tot toenadering ondernomen. Zijn moeder, docente creatief schrijven, verdedigt hem. `Ik hou niet van zijn genre, net zo min als dat van Stephen King. Het is en blijft echter fantasie.`
  Het slachtoffer, dat alle contact met de pers mijdt, laat weten zich niettemin zeer bedreigd te voelen. De aanklacht tegen Baker wordt na onderzoek door de FBI gewijzigd. Bij huiszoeking zijn delen van een persoonlijke - elektronische - correspondentie met een andere Internetgebruiker boven water gekomen waarin Baker de ontvoering nader uitwerkt. Dat maakt de zaak alleen maar meer omstreden. Nu gaat het immers niet meer om openbaar gemaakte stukken. Vorige week heeft de rechter Baker vrijgesproken omdat justitie nergens heeft kunnen bewijzen dat de student ook daadwerkelijk van plan was zijn geschriften in de praktijk te brengen. Justitie beraadt zich nog over een eventueel hoger beroep. De universiteit is vooralsnog niet van plan de schorsing ongedaan te maken.

Francisco van Jole

NB: Deze tekst bestaat uit ongecorrigeerde kopij en is eigendom van Francisco van Jole. Er is geen enkele garantie dat tekst en publikatiedatum overeenstemmen met de gedrukte versie. Gedrukte artikelen zijn op te vragen bij de documentatiedienst van de Volkskrant. Verdere verspreiding of gebruik niet toegestaan zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.

Home