de Volkskrant, 18 september 1995

NET ECHT: DIGITAAL BEGRAVEN

 `Straks vier je je twintigste verjaardag. Je eerste verjaardag in de hemel. We missen je en denken elke dag aan je.` De tekst is opgedragen aan Theresa Ann Cannel die op 1 juli van dit jaar overleed en staat vermeld op een digitale grafsteen in The Garden of Remembrance, een soort elektronische begraafplaats op Internet. De begraafplaats, die in mei werd geopend of liever gezegd gestart, bevat enkele tientallen zerken en is op het eerste gezicht een van de slimste toepassingen van het net. Gebruikers die hun overleden geliefden willen herdenken kunnen tegen vergoeding op een computer in Canada een speciaal plaatsje laten inrichten. De digitale techniek kent daarbij veel meer mogelijkheden dan een grafsteen of overlijdensadvertentie. Een `wandeling` langs de zerken roept onwillekeurig emoties op. Voor een deel wordt dat waarschijnlijk veroorzaakt omdat de teksten veel persoonlijker zijn dan die van de gebruikelijke aankondigingen.
 Opvallend is ook het grote aantal doodgeborenen dat een plaats heeft gekregen in deze tuin der herinnering. `Alexander was een mooie baby maar hij stierf de dag voor hij verwacht werd als gevolg van een ongeluk met de navelstreng. De streng draaide om zijn nek en sloot zijn luchttoevoer af. Hij werd doodgeboren op 1 maart maar stierf eigenlijk op 25 februari 1995. Hij was onze eerste baby. We zullen altijd met liefde aan hem denken. Hij ligt begraven op de Queen of Heaven begraafplaats in Mesa, Arizona.` De tekst is geplaatst door zijn moeder Silvia Zahorcak.
 De begraafplaats is vanaf 1 september officieel in dienst maar het loopt vooralsnog niet storm met de reservering van plaatsen. Zeker niet als in aanmerking wordt genomen dat de zerken tot begin deze maand bij wijze van kennismaking gratis opgericht werden. Ook voor wat betreft bezoekers is het opvallend rustig. De afgelopen maand werd de plek door nog geen dertienhonderd mensen bezocht. Voor Internet is zo`n aantal een dodelijke stilte. Toch lijkt aan alles gedacht te zijn. Zo bestaat er de mogelijkheid om alvast voor jezelf een plaats in te laten richten voor als de dag komt. Tegen betaling van honderd dollar blijft de zerk een half jaar staan maar andere wensen zijn ook mogelijk. Gebruikers die vrezen dat ze in de toekomst in de vergetelheid raken als Internet wordt vervangen door een futuristischer systeem krijgen de verzekering dat de onderneming er alles aan zal doen om de inhoud over te zetten naar de nieuwe standaard.`
 Mooi is ook de optie om de wandeling langs de zerken te laten begeleiden door muziek. Via een vernuftig systeem stuurt het netwerk de cd-speler in de eigen computer aan. Voorwaarde is wel dat er een van de aanbevolen cd`s in het appraat zit, zoals bijvoorbeeld de sound track van Twin Peaks. Al kan aangemerkt worden dat deze mogelijkheid de begraafplaats ook wel een hoog winkelcentrumgehalte geeft.
 Tegenover de doordachtheid staan twee zwakke punten. Zo maken de beheerders geen onderscheid tussen mens en dier en bestaat de kans dat je digitaal naast een hond begraven wordt. Voor sommigen is dat waarschijnlijk onacceptabel. Het grootste manco is echter dat iedere gebruiker gratis zo`n zerk kan op richten in de eigen digitale volkstuin, oftewel homepage. Die mogelijkheid wordt steeds vaker toegepast. Een lid van de Amerikaanse organisatie van ontwikkelingswerkers Peace Corps bijvoorbeeld, herdenkt op deze manier een collega die afgelopen zomer in Zuidafrika werd doodgestoken. Het nadeel van deze vorm is wel dat dergelijke herdenkingsplekken lastiger te vinden zijn op het net dan de digitale begraafplaats. Maar gezien de rust die daar nog heerst is dat voorlopig geen argument.

Francisco van Jole


NB: Deze tekst bestaat uit ongecorrigeerde kopij en is eigendom van Francisco van Jole. Er is geen enkele garantie dat tekst en publikatiedatum overeenstemmen met de gedrukte versie. Gedrukte artikelen zijn op te vragen bij de documentatiedienst van de Volkskrant. Verdere verspreiding of gebruik niet toegestaan zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.

Geraadpleegde bronnen

Home