Er woedt een ware elektronische veldslag om teksten van de Scientology-kerk. De sekte bedreigt iedereen die ze citeert met juridische actie. Ze heeft het nu ook aan de stok gekregen met Internet-gebruikers. Vorige week viel de deurwaarder met twee Amerikaanse functionarissen van de sekte binnen bij een Amsterdamse Internet-aanbieder.

`1. Vind enige planten, bomen, etc., en communiceer individueel met ze totdat je weet dat ze je communicatie ontvangen hebben. 2. Ga naar een dierentuin of plaats met veel soorten leven en communiceer met elk van hen totdat je weet dat de communicatie ontvangen is en, indien mogelijk, beantwoord.` Over deze tekst wordt de laatste maanden een ware elektronische veldslag uitgevochten die in spanning en futurisme niet onderdoet voor het scenario van een film als War Games. De curieuze zinnetjes maken deel uit van de geheime religieuze leer van de wereldwijd opererende sekte Church of Scientology. Vrijwel iedereen die ze citeert wordt bedreigd met juridische actie. Het probleem is echter dat de citaten te vinden zijn in de juridisch mistige wereld van Internet. De omstreden kerk heeft het aan de stok gekregen met Internet-gebruikers.
 De Church of Scientology werd in 1954 opgericht door science-fiction auteur L. Ron Hubbard. De `religie` is gegrondvest op de theorie dat de aarde wordt bevolkt door dolende zielen van buitenaardse wezens die hier 75 miljoen jaar geleden zijn geland. Deze geesten zouden verantwoordelijk zijn voor alle ellende op de wereld. Bijzonder is dat de religieuze documenten van de sekte als topgeheim worden beschouwd en behandeld. Sekte-leden die zichzelf willen ontwikkelen, dienen cursussen te volgen waarvan de totale kosten kunnen oplopen tot in de tonnen. De geheimhouding is daarmee een van de belangrijkste inkomstenbronnen van de sekte. Het duurste deel van het cursusmateriaal mag slechts onder toezicht van bewakers worden doorgenomen. Niettemin is een deel van deze documenten toch via Internet in de openbaarheid gekomen.
 Vorige week dinsdagmiddag viel een klein legertje functionarissen onder aanvoering van twee Amerikaanse stafleden van de sekte het kantoor van de Amsterdamse Internet-aanbieder Xs4all binnen. De gerechtsdeurwaarder die deel uitmaakte van het gezelschap legde, in opdracht van de sekte, beslag op het computersysteem. De juridische actie moest bewerkstelligen dat Xs4all een document uit het openbaar toegankelijke deel van hun systeem verwijderde. In dit document, ook wel bekend als de Fishman Affidavit worden de laakbare praktijken van de sekte uit de doeken gedaan. Het is beëdigde verklaring die voormalig Scientology-lid Steven Fishman op 3 mei 1993 aflegde in een rechtszaak die de sekte wegens smaad tegen hem had aangespannen. Volgens Fishman zijn het officiële richtlijnen van de sekte maar Scientology bestempelt ze als `verzinsels`. Tot in detail doet Fishman uit de doeken hoe de sekte zich beschermt tegen kritiek en tegenstanders juridisch buiten gevecht stelt. In de woorden van Hubbard: ``Het doel van de rechtszaak is niet zo zeer winnen maar terroriseren en ontmoedigen. De wet kan eenvoudig gebruikt worden om iemand te teisteren en het adequate gebruik daarvan tegen een persoon die toch al aan de rand van de afgrond verkeert (...) zal in het algemeen volstaan om zijn professioneel overlijden te bewerkstelligen. Indien mogelijk moet hij natuurlijk compleet geruïneerd worden.``
 Een andere methode bestaat uit het op dezelfde dag gelijktijdig aanspannen van rechtszaken tegen eenzelfde persoon in meerdere staten tegelijk zodat de verdedigingskosten de pan uitrijzen. Vrijwel ieder voormalig sekte-lid dat het waagde de strijd aan te gaan tegen de sekte is dan ook inmiddels failliet verklaard. Daarnaast worden er rechtszaken aangespannen tegen onwelvallige berichtgeving. Zoals ieder openbaar gerechtelijk stuk werd de getuigenverklaring van Fishman in 1993 opgeborgen in de bibliotheek van de betreffende rechtbank, toegankelijk voor iedere geïnteresseerde. Sinds de eerste dag is het echter nauwelijks opvraagbaar geweest. Dagelijks verscheen er, zo gauw de bibliotheek opende, een ploeg van acht sekteleden die in wisseldienst de betreffende documenten opvroegen en ze de hele dag onder zich hielden om ze bij sluitingstijd weer in te leveren, opdat geen ander ze ooit zou inzien. Deze actie duurde meer dan een jaar, tot de sekte een rechter op 15 augustus zo ver kreeg dat de getuigenverklaring weer achter slot en grendel werd opgeborgen. Ondanks de voorzorgsmaatregelen slaagden critici er toch in het bewuste document te bemachtigen en belandde de tekst op Internet. Scientology opende daarop een heksenjacht tegen iedereen waarvan ze vermoedt dat die kopieën van de getuigenverklaring bezit.
 De tactiek van het isoleren en intimideren van critici blijkt op Internet echter minder toepasbaar. In plaats van een enkele criticus treft de sekte een elektronisch legioen tegenover zich dat bij elke actie alleen maar lijkt te groeien. Het beslag op de apparatuur van Xs4all werd opgeheven nadat de gebruiker in kwestie die de documenten verwijderd had. Een woordvoerder van de sekte constateerde triomfantelijk dat het doel was bereikt. Maar de vraag rijst of het geen Pyrrhusoverwinning is. De documenten blijken namelijk nog steeds opvraagbaar. Alleen bevinden ze zich niet meer op het systeem van Xs4all maar ergens anders op de wereld. Kenmerk van Internet is immers dat het er niet meer toe doet waar informatie is opgeslagen.

Francisco van Jole

NB: Deze tekst bestaat uit ongecorrigeerde kopij en is eigendom van Francisco van Jole. Er is geen enkele garantie dat tekst en publikatiedatum overeenstemmen met de gedrukte versie. Gedrukte artikelen zijn op te vragen bij de documentatiedienst van de Volkskrant. Verdere verspreiding of gebruik niet toegestaan zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.

Home