|
de Volkskrant, 19 november 1994 SURFNET WIL UITBREIDING De timing is wellicht wat ongelukkig. Terwijl de universiteitsbestuurders slapeloze nachten doorstaan vanwege de dreigende bezuinigingen presenteert het academisch computernetwerk SURFnet volgende week een vierjarenplan waarin de toch al niet geringe kosten voor netwerkverbindingen worden verdubbeld. De boodschap wordt verkocht met de overtuigingskracht van een stofzuigerverkoper. Het gebruik van het netwerk kan de komende jaren met een factor honderd of duizend stijgen `tegen een verwachte kostenstijging van slechts vijftig a honderd procent'. Oftewel: u moet twee keer zoveel betalen maar dan mag u ook duizend keer zoveel doen. SURFnet is voor de academische wereld wat PTT Telecom is voor het gemiddelde huishouden. Het bedrijf levert verbindingen voor computernetwerken en is daarmee een van de twee Nederlandse takken van het internationale computernetwerk Internet. Dat lijkt eenvoudig maar is in de praktijk een uiterst complexe zaak. Computernetwerken zijn veel meer dan wat koper- of glasvezeldraadjes die tussen computers lopen. Zo wordt er eindeloos en moeizaam overleg gevoerd om tot standaarden te komen. Het wordt er niet gemakkelijker op als men zich realiseert dat de term `computernetwerk' minstens drie verschillende begrippen omvat. Allereerst is er de fysieke verbinding die bestaat uit draadjes, daarnaast is er de software die de computers in staat stelt elkaar te begrijpen en ten derde de organisatie die het geheel moet opzetten. Die veelomvattendheid leidt bijna automatisch tot verwarring. Het probleem met computernetwerken en alles wat er mee samenhangt is verder dat er de laatste vijf jaar een stroomversnelling op gang is gekomen waar nauwelijks iemand koers op kan houden. Tegen de tijd dat er eindelijk afspraken tot stand zijn gekomen, blijken ze inmiddels weer achterhaald door de techniek. Het vorige meerjarenplan van SURFnet moest halverwege de rit naar de prullenbak verwezen worden omdat er veel meer vaart in de vooruitgang zat dan ooit bevroed werd. Dit keer probeert de netwerkorganisatie zich niet te laten verrassen en daarom wordt gewerkt aan een omvangrijke capaciteitsvergroting onder de titel SURFnet4. Het is voor het digitale verkeer wat de Hoge Snelheids Lijn is voor de spoorwegen. De organisatie acht de verbeteringen noodzakelijk omdat het aantal toepassingen toeneemt. Het gebruik van computernetwerken concentreert zich nu nog op tekst. Het voordeel daarvan is dat dergelijke informatie nauwelijks ruimte in beslag neemt. De tekst van dit artikel bijvoorbeeld is in een fractie van een seconde over te zenden. Het nadeel van tekst is echter dat het nogal tijdrovend is. Tekst moet geproduceerd worden, geluid en beeld daarentegen kunnen gewoon opgenomen worden. De netwerkorganisatie verwacht daarom een toenemend gebruik van beeld en geluid. In het plan wordt onder meer het voorbeeld genoemd van het `Anatomisch theater' waarmee studenten live-opnames van medische operaties kunnen aanschouwen. Dergelijke toepassingen `vreten bandbreedte' zoals dat in jargon genoemd wordt. Bandbreedte staat voor de hoeveelheid informatie die een netwerk kan verwerken. Beeld staat daarbij tot tekst als een vrachtwagencombinatie tot een paar rolschaatsen. Het vervoer met vrachtwagens vereist bredere en beter gefundeerde wegen. SURFnet wil daarom de bandbreedte van het net vergroten. OP het ogenblik bedragen de snelste verbindingen 34 megabit per seconde. In de praktijk betekent het dat het overzenden van bijvoorbeeld de complete muziek van een gewone cd circa van twee minuten duurt. SURFnet wil die capaciteit de komende vier jaar vergroten tot 2,8 gigabit per seconde. Hoe de uitbreidingsplannen gefinancierd moeten worden is nog uiterst onduidelijk. De organisatie durft niet verder te kijken dan volgend jaar. `Zo is er alleen al over de internationale verbindingen vreselijk veel onduidelijkheid. Wie moet wat gaan betalen en is waar verantwoordelijk voor?,' vraagt de organisatie zich bij monde van woordvoerder P. Kokosky Deforchaux. De kosten daarvan zijn voor 1998 op acht miljoen beraamd. De organisatie beklaagt zich luid en duidelijk - net als de rest van computernetwerkend Nederland - over de exorbitante prijzen die PTT Telecom rekent voor het aanleggen van verbindingen. `De tarieven daarvoor liggen in Europa twee keer zo hoog als in de Verenigde Staten.' Een van de mogelijke oplossingen voor de tekortschietende financiele mogelijkheden is het verkopen van kennis en faciliteiten aan derden. Zo onderzoekt de organisatie of het mogelijk is om met de PTT samen te werken bij het aanbieden van Internet-toegang aan particuliere gebruikers. Eigenlijk gaat het meerjarenplan van SURFnet gewoon over een infrastructuur die inmiddels bekend staat als de digitale snelweg. SURFnet wil haar vertakkingen uitslaan naar de netwerken van de kabeltelevisie om zodoende studenten en universitair medewerkers massaal in staat te stellen vanaf huis te kunnen werken. Het voordeel van de kabel-tv is dat de coax-kabels meer capaciteit hebben de na de twee telefoondraadjes die normaal voor datacommunicatie gebruikt worden. Francisco van Jole
NB: Deze tekst bestaat uit ongecorrigeerde kopij en is eigendom van Francisco van Jole. Er is geen enkele garantie dat tekst en publikatiedatum overeenstemmen met de gedrukte versie. Gedrukte artikelen zijn op te vragen bij de documentatiedienst van de Volkskrant. Verdere verspreiding of gebruik niet toegestaan zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur. |