de Volkskrant, 28 oktober 1994


 
 

KIKKERS SNIJDEN OP HET NET


 
  Kikkers kun je opblazen of langzaam in stukjes snijden. Het eerste wordt beschouwd als een barbaarse daad, het tweede als onderwijs. Jaarlijks sneuvelen er op laatstgenoemde wijze honderdduizenden amfibieen in de Amerikaanse klaslokalen. In het kader van het biologie-onderwijs demonteren middelbare scholieren de beesten om bijvoorbeeld te zien of het waar is dat een kikkerhart klopt.
  Sinds kort kan dit leerzame proces ook uitgevoerd worden met behulp van Internet. Met behulp van foto's, tekst en videobeelden wordt via het wereldwijde computernetwerk biedt de mogelijkheid om een volledige anatomische les op een kikker uit te voeren. Medewerkers van de universiteit van Virginia hebben dit interactieve les opgezet waarin de ontleding stap voor stap uiteen wordt gezet. Het proefdier ligt daartoe naast de computer en op het beeld verschijnt uitleg hoe de nog levende kikker met een schaartje aan stukken geknipt kan worden. Sinds de officiele start van het programma op 4 augustus hebben er ruim zeventienduizend netgebruikers een kijkje genomen.
  De makers van de `Interactive Frog Dissection' vermoeden dat de techniek uiteindelijk kan leiden tot het afschaffen van de praktijklessen, wat voor de kikkers natuurlijk wel zo prettig is. De toepassing is interessant omdat het toont dat Internet voor veel meer gebruikt kan worden dan het versturen van elektronische post of het snuffelen in digitale catalogi.
  Het gebruik van het woord interactief is in dit verband overigens enigszins misleidend. Het enige wat de gebruiker doet is het oproepen van verschillende bestanden terwijl de term meer suggereert. Aardiger wordt het als aan Internet apparatuur wordt gekoppeld die de netwerker zelf op afstand kan gebruiken.
  Een voorbeeld daarvan is de Trojan Room Coffee Machine. Achter deze mysterieuze titel gaat een uiterst curieuze toepassing schuil. Bij het aanroepen verschijnt er op het scherm een klein zwart-wit plaatje van een koffiepot. De pot staat in de keuken van het computerlaboratorium in de Britse Cambridge universiteit. Recht tegenover de pot is een digitale camera geplaatst die iedere seconde een foto maakt van de pot. De camera is vooral een service voor de laboratoriummedewerkers die zo vanuit hun eigen werkkamer op het beeldscherm kunnen zien of het zin heeft om naar de keuken te lopen. Maar aangezien het bij Internet niet uitmaakt waar een computer zich precies op deze planeet bevindt, is de dienst meteen maar ter beschikking gesteld aan de rest van de wereldbevolking. Overigens is de koffiepot niet altijd te zien want in de nachtelijke uren is het licht uit in de keuken en krijgt de netbezoeker slechts een zwart plaatje te zien.
  Het systeem is opgezet door de student Daniel Gordon. Via het net is ook op te vragen waar hij zich precies in het laboratorium bevindt omdat hij een zogeheten `active badge' draagt, een kleine radiozender die zijn positie doorgeeft aan het computersysteem. Het gebruik van deze dienst is echter beperkt tot de laboratoriummedewerkers.
  Het plaatje van de koffiepot toont in al zijn trivialiteit waar de digitale snelweg toe kan leiden. Want wat met koffiepotten kan, kan ook met etalages, voetbalstadions, vogelreservaten en autosnelwegen om maar een paar voorbeelden te noemen. Actuele verkeersinformatie is ook via het net op te vragen. Niet via beelden maar met behulp van veelzeggende grafische voorstellingen. In Californie is een Internet-systeem gekoppeld aan een verkeersinformatiessyteem. Sensoren langs de autowegen houden bij hoe snel of langzaam het verkeer voorbij komt. Op het scherm verschijnen de posities van de sensoren langs de gekozen weg en een groen, geel of rood `lampje' geeft de doorstroom op het aangegeven punt weer.
  Overigens is het ook mogelijk om bewegende beelden van het Internet te halen maar dan is wel een uitermate snelle verbinding vereist. Wie daarover beschikt kan een bijvoorbeeld `live' een kijkje nemen in kamer 505 van het befaamde computerlab in het Massachussets of Technology MIT.
  Een stap verder gaat robot-telescoop systeem van de universiteit van Bradford in Groot-Brittannie. De telescoop zelf staat ver van de universiteit opgesteld op een heuveltop in de Pennines. Het is de eerste publieke op afstand bedienbare telescoop ter wereld. Internetgebruikers kunnen deze telescoop vanachter hun computer - waar ook ter wereld besturen en digitale opnames van het zwerk laten maken die via het netwerk naar hun eigen beeldscherm worden gestuurd.
  De besturing verloopt nog niet direct. Gebruikers moeten een verzoek indienen waarna de telescoop diezelfde nacht de gewenste opnames maakt maar het is de bedoeling dat de besturing op den duur `real-time', oftewel direct, zal plaatsvinden. Er kan overigens ook een uitgebreid van reeds gemaakte opnames geraadpleegd worden maar dat is niet echt nieuw, het aanbod van satellietfoto's van bijvoorbeeld de ruimtevaartorganisatie NASA dringt de indruk op dat via het net elk denkbare satellietfoto opgevraagd kan worden.
  Het opvallende is dat de mogelijkheden om via het net op afstand `aanwezig' te zijn, de zogeheten telepresence, niet zozeer beperkt worden door de techniek maar door het voorstellingvermogen. Er moeten uitermate handige toepassingen denkbaar zijn, alleen lijkt nog vrijwel niemand ze bedacht te hebben.
 
 

Francisco van Jole


NB: Deze tekst bestaat uit ongecorrigeerde kopij en is eigendom van Francisco van Jole. Er is geen enkele garantie dat tekst en publikatiedatum overeenstemmen met de gedrukte versie. Gedrukte artikelen zijn op te vragen bij de documentatiedienst van de Volkskrant. Verdere verspreiding of gebruik niet toegestaan zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.

Geraadpleegde bronnen

Home


1