de Volkskrant, 25 november 1994


 
 

PENTIUMCHIP MAAKT REKENFOUTEN


 
 Een computer die niet goed kan rekenen, is waardeloos. Voor computergigant Intel is het dan ook uiterst pijnlijk dat juist hun paradepaardje de Pentium in de praktijk rekenfouten blijkt te maken. Op 30 oktober maakte Thomas Nicely, wiskundeleraar aan het Lynchburg College in het Amerikaanse Virginia via het wereldwijde computernetwerk Internet bekend dat de Pentium-processor een systeemfout, oftewel bug, bevat. Als gevolg daarvan zijn de resultaten van gecompliceerde berekeningen niet betrouwbaar. Sinds de bekendmaking is er een stroom van berichten losgebarsten op Internet. Gebruikers ergeren zich er aan dat Intel al sinds afgelopen zomer op de hoogte blijkt te zijn van de zogeheten FDIV-bug maar daaraan geen ruchtbaarheid heeft gegeven. De fout is inmiddels wel hersteld maar het bedrijf is nog steeds niet met een officiele verklaring gekomen en weigert de haperende processoren massaal te vervangen.
  De Pentium is de nieuwste processor voor de PC en werd vorig jaar met veel tam-tam door Intel gelanceerd. Het apparaatje ter groote van een luciferdoosje vormt het hart van een PC en bevat drie miljoen onderdelen. Ter vergelijking: dat is bijna evenveel als het aantal onderdelen van een Boeing 747. De processor kan tot 166 miljoen opdrachten per seconde verwerken. Intel hoopt dit jaar zes miljoen Pentiums te verkopen.
  Volgens een woordvoerder van Intel-Benelux is er weinig reden tot ongerustheid omdat de ontwerpfout de gemiddelde gebruiker geen problemen bezorgt. `Software za er niet door vastlopen.' Niettemin maken vooral wetenschappers zich zorgen over de bug. Via Internet meldt een gebruiker dat - bij narekening op een andere computertype - de calculaties die hij de afgelopen maanden voor marketingonderzoek uitvoerde inderdaad foute resultaten hebben opgeleverd. Een medewerker van de NASA constateert dat de fout ook daar aan het licht is gekomen. Bij massale berekeningen kan de kleine afwijking exponentieel toenemen en tot ernstige problemen leiden. Als voorbeelden worden onder meer genoemd berekeningen bij het bouwen van bruggen en het verrichten van astronomisch onderzoek. De Pentium werd door veel wetenschappers gezien als een aantrekkelijk en goedkoop alternatief voor het uitvoeren van zware berekeningen. De machine kan concurreren met computers die een veelvoud kosten.
  De rekenfout is eenvoudig te constateren met bijvoorbeeld de wetenschappelijke calculator die in Windows is ingebouwd. De berekening (824633702441.0)x(1/824633702441.0) moet resulteren in het cijfer 1. Bij de Pentium is het antwoord echter 0.999999996274709702.
  Intel verweert zich met de constatering dat de fout slechts eens in de 27-duizend jaar zal optreden. Critici beweren daarentegen dat volgens kansberekeningen de bewuste miscalculaties reeds binnen drie uur optreden. De meeste ongerustheid ontstaat echter omdat nooit met zekerheid valt na te gaan of de fout zich heeft voorgedaan. Dat maakt de Pentium onbetrouwbaar en dus waardeloos voor wetenschappelijk of anderszins rekenintensief werk.
 

Francisco van Jole


NB: Deze tekst bestaat uit ongecorrigeerde kopij en is eigendom van Francisco van Jole. Er is geen enkele garantie dat tekst en publikatiedatum overeenstemmen met de gedrukte versie. Gedrukte artikelen zijn op te vragen bij de documentatiedienst van de Volkskrant. Verdere verspreiding of gebruik niet toegestaan zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.

Geraadpleegde bronnen

Home