Twee weken geleden kwam een advocatenkantoor in Arizona op het briljante idee om te adverteren via Internet, 's werelds grootste computernetwerk met naar schatting twintig miljoen gebruikers. In een poging zo'n beetje elke Internet-abonnee te bereiken verspreidde het bureau via duizenden verschillende kanalen dezelfde elektronische oproep. Dat hebben ze geweten. Sinds die tijd staat hun telefoon roodgloeiend, heeft de faxmachine het begeven, werd de Internet-aansluiting van het bureau en is het computersysteem waar ze gebruik van maakten bezweken onder de enorme hoeveelheid reacties.
 Over het succes van de oproep kan niettemin getwijfeld worden. Het overgrote deel van de reacties bestaat namelijk uit protesten van kwade Internet-gebruikers. Met hun reclame-actie hebben de advocaten de `ongeschreven' wetten van het Internet, de zogeheten netiquette, geschonden. Met als resultaat dat geirriteerde netgebruikers al hun creativiteit botvieren op wraakacties. De advocaten ontvangen zogeheten elektronische postbommen (ellenlange berichten die bijvoorbeeld vijftig keer de integrale versie van de bijbel of een elektronisch receptenboek bevatten en door hun omvang de toevoer van gewone berichten verstoppen), telefonische collect calls uit verre streken en dagelijks verschijnen er op het net nieuwe adressen van organisaties waar een officiele klacht tegen het gedrag van de juristen kan worden ingediend. Ook worden er zoveel mogelijk persoonlijke gegevens van de gewraakte juristen geopenbaard.
 Om de toorn van de gebruikers te kunnen plaatsen is het noodzakelijk te begrijpen hoe - een deel van - Internet in elkaar steekt. Een van de functies van het netwerk is dat gebruikers over de hele wereld met elkaar van gedachten kunnen wisselen. Een deel daarvan is prive, de zogeheten e-mail, maar soms is het handig als iedereen kan lezen wat een gebruiker te melden heeft. Die openbare gedachtenwisseling wordt gevoerd in newsgroups, een soort elektronische prikborden waar iedereen berichten op kan achterlaten en lezen.
 Om die uitwisseling gestructureerd te laten verlopen zijn de newsgroups verdeeld naar onderwerp. De benaming ervan is - geheel in de Internet-stijl - een kwestie van puntjes en geeft meestal meteen aan waar het in de betreffende groep om draait zoals bijvoorbeeld alt.fan.frank-zappa of comp.society.privacy. In totaal zijn er meer dan zevenduizend interessegebieden, varierend van serieuze wetenschappelijke discussies zoals sci.psychology.digest tot en met de meest opmerkelijke trivialia als bijvoorbeeld eentje die volledig handelt over het inhakken op de cartoonfiguur Barney uit de tekenflimserie The Flinstones onder de titel: alt.tv.dinosaurs.barney.die.die.die. (zie noot) De discussiegroepen, ook wel gezamenlijk aangeduid als USENET, vormen tezamen het meest anarchistische onderdeel van Internet.
 Gouden regel voor het leveren van bijdragen aan USENET is dat het geplaatste bericht ook daadwerkelijk betrekking heeft op de onderwerptitel van de groep. Dit om te voorkomen dat slimmerikken in heel veel groepen een oproep plaatsen voor bijvoorbeeld een logeeradres in New York. Het doornemen van de groepen kost de gebruiker namelijk vaak geld, alleen al de kosten van de telefoonverbinding, en dan is het niet prettig om voortdurend irrelevante berichten tegen te komen. Advocaat Laurence Canters heeft die regel geschonden en zijn computer opdracht gegeven in vijfduizend verschillende newsgroups een commerciele oproep te plaatsen. Het gaat daarbij om een aanbod tot juridische assistentie voor de zogeheten Green Card Lottery, de `loterij' die de Amerikaanse regering met enige regelmaat organiseert om buitenlanders in aanmerking te laten komen voor een werk- en verblijfsvergunning.
 Het commerciele aspect maakt de zaak extra gevoelig. Internet is een van oorsprong academisch computernetwerk dat lange tijd gevrijwaard was van commerciele activiteiten en winstbejag. Het enorme succes van het netwerk - iedere tien minuten wordt er ergens in de wereld een nieuw computersysteem op Internet aangesloten - maakt echter dat handige zakenlieden geld ruiken. Veel gebruikers vrezen dat daarmee het begin van het einde wordt ingeluid en dat het net met de vercommercialisering veel van zijn charme zal verliezen.
 Canters lijkt onaangedaan door de commotie en beweert wederom te zullen adverteren als het hem uitkomt. Of dat gebeurt is nog maar de vraag. Inmiddels is hij door zijn netwerkleverancier van het net afgesloten. Canters eist daarom nu een schadevergoeding van 250.000 dollar. Hij heeft ook aangekondigd een handleiding te gaan schrijven voor het adverteren via Internet. Het kan de komende maanden nog wel eens erg onrustig worden op het net.

Francisco van Jole

Noot: de newsgroup is niet gericht tegen de Flintstones doch tegen Barney,een pratende dinosaurus die een kinderprogramma presenteert dat velen stoort wegens `stompzinnigheid`.

NB: Deze tekst bestaat uit ongecorrigeerde kopij en is eigendom van Francisco van Jole. Er is geen enkele garantie dat tekst en publikatiedatum overeenstemmen met de gedrukte versie. Gedrukte artikelen zijn op te vragen bij de documentatiedienst van de Volkskrant. Verdere verspreiding of gebruik niet toegestaan zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.