Franks homepage
Nieuw op de site
Contact
Zoeken
English

fascsimile van de titelpagina van de oorspronkelijke uitgave

Shakespeare:
Voorwoord
Bibliografie
Tekstverantwoording
Vertalingen
Bewerkingen
A Lover's Complaint
De sonnetvorm
Shakespeare-links

Vertalers:
Burgersdijk
Albert Verwey
J. Decroos
Boutens
Moulijn-Haitsma Mulier
Jan Campert
Hugo Claus


Tijdgenoten:
Edmund Spenser
John Donne


Statistieken/Privacy

81

Or I ſhall liue your Epitaph to make,
Or you ſuruiue when I in earth am rotten,
From hence your memory death cannot take,
Although in me each part will be forgotten.
Your name from hence immortall life ſhall haue,
Though I (once gone) to all the world muſt dye,
The earth can yeeld me but a common graue,
When you intombed in mens eyes ſhall lye,
Your monument ſhall be my gentle verſe,
Which eyes not yet created ſhall ore-read,
And toungs to be, your beeing ſhall rehearſe,
When all the breathers of this world are dead,
   You ſtill ſhall liue (ſuch vertue hath my Pen)
   Where breath moſt breaths,euen in the mouths of men.


Zie ook het online-facsimile.

Bij het opmaken van de moderne tekstversie spelen twee tegengestelde neigingen: enerzijds de interpunctie zo licht mogelijk en zo dicht mogelijk bij het origineel houden, om de lezer zoveel mogelijk vrijheid te laten in het construeren van zinnen en zinsverbanden; anderzijds de tekst aanpassen aan modern leestekengebruik, om mogelijk obscure zinsverbanden te verduidelijken.

Bij dit sonnet heeft de eerste neiging gewonnen, en ga ik in de moderne versie zelfs een (wetenschappelijk onverantwoord) stapje verder.

In de meeste sonnetten wordt elk kwatrijn afgesloten door een punt, een dubbele punt of een puntkomma. Het eind van een kwatrijn wordt zo ook het eind van een grammaticale zin. In dit sonnet staan na het eerste kwatrijn alleen nog komma's. Dat maakt het lastiger te lezen, de grenzen tussen de kwatrijnen vervagen een beetje. Neem regel 8: 'when you...' kan een bijzin zijn die afhangt van de vorige zin, maar ook een bijzin van de volgende zin. Er staat: 'Ik beland gewoon in het graf, terwijl jij opgebaard zult liggen in de ogen van mensen.' Of er staat: 'Als jij straks opgebaard ligt in de ogen van de mensen, vormen mijn dichtregels jouw monument.'

Die onduidelijkheid over wat bij wat hoort, lijkt mij in dit sonnet niet toevallig maar structureel – een doelbewust stijlmiddel. Daarom laat ik in de moderne tekst niet alleen de komma's staan (in plaats van ze in regel 8 en 12 te vervangen door een 'zwaarder' leesteken, zoals in de meeste moderne edities). Ik vervang ook de punt in regel 4 door een komma.

Dat druist in tegen de gouden regel dat je pas iets verandert als de tekst zonder ingreep ongebrijpelijk is. Het eerste kwatrijn is immers heel goed te begrijpen, en zelfs gemakkelijker leesbaar, wanneer het afgesloten wordt met een punt. Ik doe het ook vooral om één bepaald aspect van het gedicht te illustreren, om het effect waarnaar in dit gedicht volgens mij gestreefd is wat duidelijker te doen uitkomen. En als de komma's aan het eind van regel 8 en 12 mogen worden beschouwd als een zetfout – zoals de meeste moderne redacteuren doen, als ze de tekst daar wijzigen – waarom de punt in regel 4 dan niet?



Hier is een versie waarin de u/v-verwisseling en de lange-S zijn verwijderd:

Or I shall live your Epitaph to make,
Or you survive when I in earth am rotten,
From hence your memory death cannot take,
Although in me each part will be forgotten.
Your name from hence immortall life shall have,
Though I (once gone) to all the world must dye,
The earth can yeeld me but a common grave,
When you intombed in mens eyes shall lye,
Your monument shall be my gentle verse,
Which eyes not yet created shall ore-read,
And toungs to be, your beeing shall rehearse,
When all the breathers of this world are dead,
   You still shall live (such vertue hath my Pen)
   Where breath most breaths,even in the mouths of men.




moderne spelling
   + nieuwe vertaling

Vertalingen:
Burgersdijk
Verwey
Moulijn-Haitsma Mulier
Decroos
Decorte
Grandgagnage
Jonk
Van der Krogt
Sonneveld
Verstegen
Spinvis


Sonnet 1
Sonnet 2
Sonnet 3
Sonnet 4
Sonnet 5
Sonnet 6
Sonnet 7
Sonnet 8
Sonnet 9
Sonnet 10
Sonnet 11
Sonnet 12
Sonnet 13
Sonnet 14
Sonnet 15
Sonnet 16
Sonnet 17
Sonnet 18
Sonnet 19
Sonnet 20
Sonnet 21
Sonnet 22
Sonnet 23
Sonnet 24
Sonnet 25
Sonnet 26
Sonnet 27
Sonnet 28
Sonnet 29
Sonnet 30
Sonnet 31
Sonnet 32
Sonnet 33
Sonnet 34
Sonnet 35
Sonnet 36
Sonnet 37
Sonnet 38
Sonnet 39
Sonnet 40
Sonnet 41
Sonnet 42
Sonnet 43
Sonnet 44
Sonnet 45
Sonnet 46
Sonnet 47
Sonnet 48
Sonnet 49
Sonnet 50
Sonnet 51
Sonnet 52
Sonnet 53
Sonnet 54
Sonnet 55
Sonnet 56
sonnet 57
Sonnet 58
Sonnet 59
Sonnet 60
Sonnet 61
Sonnet 62
Sonnet 63
Sonnet 64
Sonnet 65
Sonnet 66
Sonnet 67
Sonnet 68
Sonnet 69
Sonnet 70
Sonnet 71
Sonnet 72
Sonnet 73
Sonnet 74
Sonnet 75
Sonnet 76
Sonnet 77
Sonnet 78
Sonnet 79
Sonnet 80
sonnet 81
Sonnet 82
Sonnet 83
Sonnet 84
Sonnet 85
Sonnet 86
Sonnet 87
Sonnet 88
Sonnet 89
Sonnet 90
Sonnet 91
Sonnet 92
Sonnet 93
Sonnet 94
Sonnet 95
Sonnet 96
Sonnet 97
Sonnet 98
Sonnet 99
Sonnet 100
Sonnet 101
Sonnet 102
Sonnet 103
Sonnet 104
Sonnet 105
Sonnet 106
Sonnet 107
Sonnet 108
Sonnet 109
Sonnet 110
Sonnet 111
Sonnet 112
Sonnet 113
Sonnet 114
Sonnet 115
Sonnet 116
Sonnet 117
Sonnet 118
Sonnet 119
Sonnet 120
Sonnet 121
Sonnet 122
Sonnet 123
Sonnet 124
Sonnet 125
Sonnet 126
Sonnet 127
Sonnet 128
Sonnet 129
Sonnet 130
Sonnet 131
Sonnet 132
Sonnet 133
Sonnet 134
Sonnet 135
Sonnet 136
Sonnet 137
Sonnet 138
Sonnet 139
Sonnet 140
Sonnet 141
Sonnet 142
Sonnet 143
Sonnet 144
Sonnet 145
Sonnet 146
Sonnet 147
sonnet 148
Sonnet 149
Sonnet 150
Sonnet 151
Sonnet 152
Sonnet 153
Sonnet 154