Familie Atypidae

Mijnspinnen

 Atypus affinis
Atypus affinis, foto Hans Jonkman

Terug naar start <------


catching prey

Atypus is een aparte spin met grote kaken. Zij behoort tot de sub-orde Orthognatha (Mygalomorphae) ook wel primitieve spinnen genoemd.
In Europa zijn er maar twee soorten bekend.
In Australië behoort 13% (>240) van de spinnen tot de sub-orde Mygalomorphae. Deze primitieve spinnen leven al meer dan 360 miljoen jaar.
De meeste spinnen leven in diepe gaten in grond, die zijn bekleed met webmateriaal. Ze reageren op onverwachte gebeurtenissen door ineen te krimpen van schrik, doodstil te blijven zitten of angstaanjagend met hun kaken te dreigen. Tot deze sub-orde behoren de grootste spinnen, zoals Tarentula's en de giftigste spinnen voor de mens zoals de Sydney funnel web spin.
De twee leden die in Europa leven zijn Atypus affinis en Atypus piceus. Zij varieëren in grootte tussen de 10 en 15 mm.
Deze twee soorten maken een gat, tot wel 50 cm diep, in de grond en bekleden de binnenkant met zijde. De buis loopt enkele centimeters door boven de grond en is bedekt met zand of rommel uit de omgeving en is daardoor moeilijk waar te nemen. Als een insect over de buis heenloopt vangt de spin het door zijn kaken door het web heen in het slachtoffer te slaan. Daarna wordt de prooi door het web heengetrokken en verorberd.
Atypus is moeilijk te vinden omdat de spin diep onder de grond leeft en de buis boven de grond zo goed gecamoufleerd is. Alleen in de herst, als het mannetje op zoek gaat naar een vrouwtje, kan men de spin buiten zijn hol aantreffen. Ze leven in kolonies, dus als er één ontdekt wordt, kunnen er meerdere in de omgeving te vinden zijn.
De paring vindt plaats in de buis waarin het vrouwtje leeft. Na de paring blijft het stel nog enige maanden bij elkaar totdat het mannetje sterft. De vrouwtjes kunnen acht jaar oud worden. Het duurt een jaar voordat de spin volgroeid is en vier jaar voordat ze geslachtsrijp zijn.
Jonge spinnen bouwen een speciaal web boven de grond vanwaar zijn de wijde wereld in 'balloonen'. (wegvliegen aan een spindraad)
Spiderlingweb movie

Areal dispersal by Mygalomorph spiderlings

Atypus affinis

Atypus piceus

Atypus affinis (Hilvarenbeek, NL) Kees van den Berg Atypus piceus (Morvan, F)
Atypus affinis Atypus affinis
Atypus affinis (Veluwe, NL) Hans Jonkman Atypus affinis (Veluwe, NL) Hans Jonkman
Atypus affinis web Atypus affinis web
Spiderling web Atypus affinis (Veluwe, NL)
Hans Jonkman
Spiderling web Atypus affinis (Veluwe, NL)
Hans Jonkman

Atypus affinis

Atypus affinis

Atypus affinis (Hilvarenbeek, NL) Kees van den Berg Atypus piceus (Morvan, F)
Atypus affinis Atypus piceus

Atypus affinis ©Lionel Dabat

Atypus piceus

Ed Nieuwenhuys, 23 maart 2023
11 mei 2022, 7 juni 2020,31 december 2019, 18 februari 2016, 1 februari 2014, 3 november 2012, 27 April 2002