Daklozen

Uit het drugspand en aan het werk

door Daan van Seventer

Peter van Eijk was verslaafd en dakloos. Dankzij het Amsterdamse Woon Werk Project voor dak- en thuislozen heeft hij weer een huis en werk.

Zijn leven was een puinhoop. Peter van Eijk werd zijn woning uitgezet, raakte aan de drugs en werd werkloos. Nu ziet hij er stevig uit en glundert als hij zegt dat hij honderdtien kilo weegt. Sinds hij van de drugs af is en weer werk heeft, is zijn gewicht verdubbeld.

,,Het kan ook te goed gaan, hè', grapt Van Eijk. Op slag is hij serieus als hij, nog vol verbazing, vertelt hoe gemakkelijk het bergafwaarts met hem ging en pas met veel hulp en moeite weer beter.

Zeventien jaar was Van Eijk taxichauffeur. Hij woonde met zijn vrouw en dochter in Amsterdam. Zijn leven leek onder controle. Met zijn verslaafde vrouw ging het redelijk, tot zij in 2000 een zware terugval had en werd opgenomen. Hun dochter ging naar haar oma en Van Eijk bleef alleen achter. Hij begon te experimenteren met drugs. ,,Binnen een maand ben je naar de klote. Pas na jaren ben je er bovenop.'

Door een huurachterstand -dertig maanden had Van Eijk geen huurverhoging betaald- werd hij zijn huis uit gezet. ,,Ik had wel altijd een dak boven mijn hoofd. Ik heb eens in een auto geslapen, een tijdje in een garagebox.' Hij schaamde zich om hulp te vragen en belandde zonder uitkering in een drugspand. Van Eijk verkocht zijn taxi en ging 's nachts op pad om in te breken.

Na een halfjaar besefte hij dat hij op deze manier niet verder wilde. Hij zag het aan de mensen om hem heen. ,,Dan denk je: Ga eens onder de douche. En dan ga je ook over jezelf nadenken.'

Van Eijk ging aan de methadon, vertrok uit het drugspand en werd opgenomen in de Jellinek-kliniek. In twee weken werd zijn lichaam ontgift, daarna moest hij een halfjaar wennen aan een leven zonder drugs. Het was er veilig, gezellig -met z'n allen eten- en er was structuur.

De drie maanden in het Terugkeerhuis, waar ex-verslaafden zich voorbereiden op terugkeer in de maatschappij, waren voor Van Eijk moeilijk. Hij was van de drugs af, maar had geen eigen huis en geen werk. Hij lag bijna de hele dag in bed. Van een huisgenoot hoorde Van Eijk over het woon- en werkproject.

Van Eijk wordt sinds oktober 2004 door mensen van dat project begeleid. ,,De puinhoop die ik ervan gemaakt heb, hebben zij opgelost.' Schulden werden aangepakt. Boetes werden voorgeschoten zodat hij ze in termijnen kon betalen. Van Eijk werd aan een woning geholpen, en aan werk.

Nog voordat Van Eijk een zelfstandige woning had gekregen, werd werk voor hem gezocht en gevonden. Hij werkt als chauffeur voor CCB, het onderdeel voor bestrating en groenonderhoud van de WRA, de werkvoorziening in Amsterdam.

,,Nu al werken?', vroeg Van Eijk verbaasd. Hij dacht eerst te wennen aan zijn eigen huis, maar is blij dat het zo snel ging. ,,Ze hebben gelijk gehad. Ik ben heel blij met dit werk. Ik wil geen vrijheid meer, ik heb lang genoeg niets gedaan.'

Anderhalf jaar begeleid

Dak- en thuislozen die willen terugkeren in de maatschappij kunnen in Amsterdam sinds vijf jaar terecht bij een speciaal woon- en werkproject. Drie medewerkers van de WRA, de oude werkvoorziening Amsterdam, helpen hen aan werk en een woning maar ook met schulden, justitie, gezondheid en sociale problemen. De begeleiding duurt anderhalf jaar. Tweederde van de mensen heeft dan een woning. De helft is dan minstens een halfjaar aan het werk.

De eerste drie maanden worden de problemen 'gestabiliseerd'. Cliënten krijgen weer een huisarts en zijn, als dat nodig is, aangemeld bij de Jellinek of een schuldhulpbureau. Boetes worden afgehandeld en straffen uitgediend. Ze wonen vaak in een begeleid wonen project.

Als de persoonlijke problemen onder controle zijn, begint een maand later de stage van een halfjaar bij WRA; dit is werk met behoud van uitkering. Vaak krijgen ze een jaarcontract bij WRA.

Verschenen in: Trouw, 2005
copyright daan van seventer
terug <