Home | Huygens,  1,  2,  3,  4,  5,  6,  7,  8,  9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 1-22, Varia
uit

Œuvres XXII

Oeuvres Complètes de Christiaan Huygens
T. XXII   (dbnl)

Brieven. Varia. Biografie.
Veilingcatalogus.
portret 1671
Chr. Huygens
± 42 jaar
(C. Netscher)



buskruitmotor



In het Nederlands

blz Onderwerp van 16 . .
277 Afstanden in den Haag en in Parijs [1666]
  De Maelje baen vanden Haeg is lanck ontrent Rijnl. Roeden 235 [0,9 km]. Van het groote pavilloen van 't Paleijs der Thuillerie tot de Pont Neuf 250 R. ...

284 Neder-Rijn en Waal (zie VII, 60 e.v.) 1671
  Verbael van den 5 Maj. 1657. Werdt gesecht nae genomen peijl aen weder sijden den boterdijck [die de Neder-Rijn scheidt van de Waal] dat het water van den Nederrhijn aldaer ontrent 6 duijm breet leegher als dat vande Wael is bevonden. ... Dit dunckt mij onmogelijck ...

286 Rosmolen voor de Amsterdamse grachten ca. 1677
scheprad ... het overtollighe Amstelwater ... een gemeen paerdt gaende een ordinarie gangh in een Rosmolen ...
... staet te bedencken of in de practijck dese rosmeulen niet vrij minder uijt werpt dan volgens den Timmerman Hans Janz. Petersom sijn calculatie. ... de windmeulen ... Schepradt ...

306 Uurwerken op zee (zie IX en XVIII, 636 e.v.) 1687
  De Raderen te swack. De veertjes t'onsterck. De draeden verslijten. De plaets most ontrent de groote mast sijn. Men lachte met haer 't scheep. ...
... de Lengde tusschen Texel en de C. de B. Esp. ... dat de stierluijden van 't schip Alcmaer andere als gemeene Caerten gebruijckt hebben ... dat de gangh der Horologien langsamer werdt in 't naderen der lin. Equin. uijt reden van het daghelijx omdraeyen der Aerde. ...

306 Rotterdamsche Tooren recht geset (in 1651-1655) 1688
toren, heipalen   Rust niet meer op het oude heywerck maer op 't nieuwe dat rondom geslagen is. ... Geloof dan dat de manier dese geweest is. ...

308 Planeten 1689
  1689. Maj. Tot Leyden geweest bij Mr. Zumbach van Coesveldt. en sijn Machina of planispherium*) gesien, daer mede hij uijt de bekende motus medius Planetarum [middelbare beweging der planeten] haer plaetsen vindt in haer Weghen, met paerdehaeren daer over te spannen, leggende het planispherium horizontael en verheven als op een trommel. Verstaet oock de musieck. Had hem te voren mijn Automaton [<] laeten sien.
*)  Zie: Planetolabium, dat is planeeten-wyzer (1700) en de figuren in de eerste uitgave (1691, Latijn).

 
321 Drinkwater uit zeewater sept. 1693
  Gesien de Aenteekening gehouden in 't Schip 't Huys te Loo, tusschen Texel en Cap de B. Esperance, hoe veel glasen van ½ uijr het Water Instrument gewerckt heeft, en wat quantiteijt water het selve getrocken heeft (te weten uyt zeewater gedistilleert) midschaders hoe veel houten (men seght niet wat slagh van houten) ieder dagh daer toe sijn geconsumeert ... de kocks vier [vuur]. ...
... dat hij het selve water immers soo gesont en goet van smaeck achten als 't naturlycke water ...

322 Nieuwe wagens? (Vgl. 1666.) 1694
2 wagens

362 Uit de krant: fluiten, schepen 1692
  Uyt de Courant, 1692. ...
  23 Sept.  Michiel Parent Fleuijtemaecker heeft uytgevonden 2 fleuijten in malkander waer mede men 2 partijen te gelyck kan spelen in accord.... [Akkoordblokfluit, zie bouwers]
  ...
  Amsterdam 26 Sept.  Oostindisch schip de Waelstroom by 't eylandt ter Schelling ten anker gekomen, met noch 5 schepen van Batavia den 30 Jan. vertrocken, hebben geen van alle aen de Caep de B. Esp. aen geweest, zijnde door storm belet. Hier nae blyft de Graef met de horologien noch wel een jaer achter.
[ Dat viel mee (zie X, 166): in oktober 1692 kwam Joh. de Graaf met de uurwerken terug van zijn reis naar de Kaap de Goede Hoop — schip: Spierdijk.]

367 Recept: spiegel voor telescoop  [<] [na 1671]
Stoffe om spiegels mede te maecken de welcken men gemeijnelyck noempt staele spiegels.
  Nempt tartarum, oft wynsteen, ende soo veel Arsenicum ... in een grooten smeltcroes ... stuckskens root cooper ...
  De vormen daermen de spiegels meestendeel als die groodt syn in giedt, behooren van de selfste stoffe gemaeckt te syn, als de smilt croesen ...


526 Reisjournaal, naar Parijs 1660

  12 Oct.  Dinghd.  ten 2 uyt den Haeg met Wolfsen.  ten 5½ van Delft daer ick van der Wals bibliotheek eerst sagh, en rencontreerde N. Becker met Zuerius de getroude.  Ten 9 te Delfshaven met het schip; daer in was onder andere Mr. Hagens agent van de Pr. van Ligne, kende mij niet en sprack van de Horologies en van Huygens.  In de swaen was qualijck broot te krijgen, tot onse provisie 't scheep.
  ...
  14.  Uyttet Vosmeer snachts.  't schip in 't laveren tegen een ander gestoten.  Jesuiten jongens int schip raesden als dol.  klop.  Jan Cloppen broer. ...
  ...
  15.  ten 6½ van Merxem  ten 7 t'Antw.  Hagens cabinet gesien  niet veel besonders.  ten 10 de bagage aengekomen met het delfse schip.  gewandelt in de groote kerck. ...
  ...
  16.  Hoorde op de klocken spelen en was een luyende klock den bass. Cont.  aen P. [Vader] geschreven.  Den Bayer [beiaardier] Sr. Cramers [Hubert Crama] besocht.  liet mij sijn houte klockspel sien.  bracht mij tot Sr. de Haes den draeijer.  sijn clavecingel met 4 treeties gesien.  t'eene maeckt de luijt, seer aengenaem.  Douarte mij komen vinden tot de Haes.  ontbeten tot Bommers.  ten 11 te laet aen de Heu gekomen.  Die naegeseijlt tot Willebroeck met een gehuyrde schuijt voor 3 guld.  Inde Heu is de vracht 15 st.  ten 8 te Brussel ...
  ...
  18 Oct.  het parck, warande en 't hof gesien.  galerij vol schilderijen, man die schrijft.  Coninghen en Coninginnen.  Piquerij, galerij daer d'Echo is, van ontr. 190 of 200 voet. ...
  ...
  21.  Schrijnwerckers horologe wesen sien.  ten 2 van Brussel. ...
  ...
  28.  Wo. [Do.]  Door een plaisant bosch gepasseert, smiddaghs te Louvre en Parisis, au grand cerf.  Slecht dorp.  ten 4 te Parijs.  brief van P. gekregen tot Boreel.  gingh logeren a la Rue de Bussy.  a l'hostel de Venise, snachts getier van den droncken taelmeester.
  ...

596 Reisjournaal, Londen 1663

  Arrivè a Londres le 10 Juin 1663.
  Gegeten met P. [Vader] bij Mil. Chamberlain ...
  ...
  Mijn experiment van't gepurgeert water in't vacuum [<] heb daer 2 a 3 mael sien wel gelucken in een pijp van 7 voet hoogh blijvende het water staen sonder neder dalen. Mil. Brouncker en Mr. Boile en vele andere present sijnde.*)
  ...
handtekening Chr. Huygens
Handtekening in 'Charter Book'  
Uit: B. Bryson (ed.), Seeing further, R.S. 2010  
 

  Deden mij teyckenen in de Societeyts boeck.
  ...
  Met de Coning in sijn barge te Wolwits geweest, daer hij mij sijn nieuw schip en Jacht, en scheepsteyckeningen thoonde.
  ...
  In een Coffi hous geweest met Boreel.
  ...
[ *)  Birch, The History of the Royal Society of London, vol. 1 (1756), p. 295 (August 19): "water ... in a cane of near seven foot".]


658 Chr. Huygens aan Jan de Bisschop 14 nov. 1669
  Beijde de deelen van UE excellente konstboeck sijn mij wel ter hand gekomen ...
[ Signorum veterum icones (1668-69), in Cat.'95, p. 70Fig.]




portret door Bourgignon
Chr. Huygens
± 59 jaar
(P. Bourguignon)
Hanneman, detail
Chr. Huygens
± 10 jaar
(A. Hanneman)

Biografie
385 Inleiding  
389 1629 - 1655
391 §  1. Familie
396 §  2. Portretten van Hanneman  [^]
397 §  3. Opvoeding
403 §  4. Universitair milieu, Leiden
411 §  5. Rechtenstudie te Breda
418 §  6. Mijn Archimedes
423 §  7. Invloed van Mersenne
431 §  8. Stevin en Galileï
434 §  9. Chemie, lichtgevende dingen enz.
437 § 10. Wiskundige onderwerpen
444 § 11. Familieleven in Den Haag
453 § 12. Zolder en studeerkamer.
Dioptrica en beweging na botsing.
461 Reis naar Frankrijk, 1655
463 § 1. Het dagboek van Lodewijk enz.
493 § 2. Het genotscriterium
495 § 3. Serieuze gesprekken in Parijs
497 Den Haag, dec. 1655 tot okt. 1660
525 Dagboek van Chr. Huygens
526 § 1. Reis, verblijf in Parijs, 1660-1
566 § 2. Reis, verblijf in Londen enz.
577 1661 - 1666
579 § 1. Den Haag, mei '61 - maart '63
  593:  Brief aan Bruce
595 § 2. Parijs, Londen, april '63 - juni '64
  605:  Brief van Bruce
610 § 3. Den Haag, juni '64 - april '66
623 Académie Royale, 1666 - 1681
625 § 1. Parijs, mei '66 - aug. '70
  658:  Brief aan J. de Bisschop (Ned. schilder)  
660 § 2. Nederland, sept. '70 - juni '71
665 § 3. Parijs, juni '71 - juli '76
  696:  Brief aan G. W. Leibniz
697 § 4. Den Haag, juli '76 - juni '78
704 § 5. Parijs, juni '78 - aug. '81
717 Aanhangsel bij 1666 - 1681
719 1681 - 1695
721 § 1. Den Haag, Hofwijck, sept. '81 - juni '89
742 § 2. Excursie naar Engeland, juni - aug. '89
750 § 3. Hofwijck, Den Haag, aug. '89 - 8 juli 1695
775 Testament *)
828   Table III

*)  Zie: Joella G. Yoder, 'The Archives of Christiaan Huygens and his Editors',
in Archives of the scientific revolution (Woodbridge 1998), 95-107.



Home | Huygens | uit Oeuvres XXII (top) | Sommaire , Inhoud