Huisbezoek mag geweigerd worden

Amsterdam – Cliënten van de sociale dienst die geen huisbezoek wensen, kunnen eenvoudigweg de toegang van de ambtenaren tot hun woning weigeren. Na twee keer niet opendoen, krijgen zij een uitnodiging om voor onderzoek naar het kantoor van de dienst te komen. Dat kwam naar voren tijdens een vergadering van de Cliëntenraad.

huisbezoekHandhavingsambtenaren van de sociale dienst die huisbezoeken afleggen – populair gezegd de tandenborsteltellers - kunnen eenvoudig buiten de deur worden gehouden. Tijdens de laatste vergadering van de Amsterdamse Cliëntenraad lanceerde lid Henk Kroon dat een huisbezoek in strijd is met de Grondwet en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Hierop antwoordde Mat Masthoff, algemeen directeur van de Amsterdamse sociale dienst, dat iedereen het recht heeft om huisbezoekers te weigeren. 

Wel krijgen cliënten die niet opendoen na twee keer een uitnodiging om de volgende dag op kantoor te verschijnen. Hier vindt vervolgens een onderzoek plaats en naar aanleiding daarvan wordt beslist of er alsnog een huisbezoek moet plaatsvinden. Navraag leerde dat dit inmiddels dagelijks beleid is.

Volgens Masthoff is het niet uitgesloten dat de cliënt bezoek krijgt van de sociale recherche, maar alleen als er sprake is van een ernstige verdenking van fraude. Voor de duidelijkheid: sociale rechercheurs zijn niet hetzelfde als handhavers. Eerstgenoemden zijn speciale opsporingsambtenaren, met grotere bevoegdheden en striktere regels. Zo moet bij een huisdoorzoeking, anders dan bij een huisbezoek, altijd een rechter-commissaris mee.

Masthoff wilde niet ingaan op de noodzaak van de huisbezoeken en verwijst naar de discussie in de gemeenteraad. Masthoff: 'Tijdens de proef in Nieuw-West werd consequent een huisbezoek afgelegd aan iedereen die een bijstandsuitkering aanvroeg. Die proef is geëvalueerd in de Commissie Werk en Inkomen en vervolgens is besloten om deze methode in de hele stad in te voeren. U moet dus bij de politiek zijn en niet bij mij.'

De Bijstandsbond, de Werklozen Belangenvereniging en het Komitee Vrouwen in de Bijstand zijn een actie begonnen om de huisbezoeken te doen stoppen. In een brief aan het College van B&W wordt het gemeentebestuur opgeroepen om met onmiddelijke ingang de huisbezoeken te stoppen. Volgens de belangenbehartigers heeft de sociale dienst genoeg andere middelen om te controleren of een cliënt voldoet aan de voorwaarden van Wet Werk en Bijstand.

Martin Brandwagt
foto: Hasan Ayhan